- آیا سینوزیت قابل درمان است؟
- بنظر شما جراحی آندوسکوپی بینی در درمان سینوزیت موثر است؟
برای کسانی که دچار سینوزیت مزمن هستند، جراحی آندوسکوپی سینوس می تواند چاره ای باشد که به دنبال آن بوده اند.
سالهاست که جراحان زیادی اقدام به انجام عمل آندوسکوپی سینوس کرده اند. اما با توجه به پیشرفت های دانش پزشکی و تکنولوژی، نحوه ی انجام آن با تغییرات مثبتی همراه شده است.
در ابتدا پزشکان برای جراحی سینوس، برش هایی کوچک روی سطح خارجی صورت ایجاد می کردند؛ در این وضعیت خونریزی رخ داده را، بوسیله ی گاز و پانسمان کنترل می نمودند. و البته بیمار ناگزیر از تحمل درد بسیار شدیدی بود.
به مدد پیشرفت های صورت گرفته در زمینه ی تجهیزات پزشکی، در حال حاضر عمل جراحی سینوس به وسیله ی آندوسکوپ انجام می شود.
آندوسکوپ لوله ی ظریف و باریکی است که از راه مجاری تنفسی و سینوس ها وارد بینی می شود و تصاویر مربوط به اعضای مورد نظر، از طریق دوربینی که به آن متصل است، در اختیار متخصص قرار میگیرد.
شاید تصور استفاده از این روش کمی آزار دهنده باشد اما مزیت بسیار مهم و ارزشمندی که دارد، عدم نیاز به ایجاد جراحت و هرگونه بخیه است.
سینوس های اطراف بینی اصطلاحا سینوس های شب پره ای (اسفنوئید) نامیده می شوند که در قسمت بالای بینی و پشت چشم قرار گرفته اند. سینوس های بینی شامل دو قسمت سینوس های اتموئید پیشین و پسین است که کارکرد اصلی این سینوس ها، بهبود حس بویایی، مرطوب نگه داشتن و پاکسازی مجرای تنفسی و اکسیژن رسانی به بافت های آن قسمت از صورت است.
سینوس های بینی حساسیت بسیار بالایی دارند به گونه ای که در برخی مواقع اگر دچار آسیب شوند، بازسازی و ترمیم آن ها به سختی امکان پذیر است و تنها راه بهبود، عمل جراحی است.
یکی از بزرگ ترین مزایای آندوسکوپی سینوس، بوجود آمدن امکان دسترسی داروها شامل اسپری و مایع شست و شوی بینی به داخل سینوس ها پس از باز شدن مسیر ورودی آن است. بنابراین عمل جراحی سینوس می تواند یک روش درمان تکمیلی باشد و نمی توان آن را جایگزینی برای درمان اصلی بیماری در نظر گرفت.
افرادی که درگیر سینوزیت مزمن هستند به این تجربه دست یافته اند که معمولا شیوه های درمانی برای سینوزیت، نتیجه قطعی و بادوام ندارند. سینوزیت مزمن به معنای التهاب بینی و سینوس هاست که مدت زمان بیشتری در بینی و سینوس باقی می ماند. انواع عفونت، آلرژی ها و پولیپ بینی از عواملی هستند که تاثیر قابل توجهی روی سینوزیت دارند.
عمل جراحی آندوسکوپی یک راهکار شناخته شده در پاسخ به مشکلات سینوس است که توسط متخصص گوش و حلق و بینی انجام می شود.
آندوسکوپ، وسیله ای فلزی و بسیار باریک است که وارد مجاری تنفسی بینی شده و پزشک این امکان را پیدا میکند که قسمت های داخلی را بوضوح مشاهده و بررسی کند.
وقتی مشکل و گرفتگی مجراها تشخیص داده شوند، پزشک می تواند اقدام به برداشتن بافت های آسیب دیده کند. همچنین باز کردن گرفتگی های سینوس و بینی به تخلیه ی ترشحاتی که موجب التهاب شده بودند کمک بسیار زیادی می کند.
عمل جراحی آندوسکوپی سینوس به شکلی انجام می شود که تغییری در عملکرد سینوس ها بوجود نیاید. به همین ترتیب یکی از گزینه های موثر و معتبر برای افراد مبتلا به سینوزیت مقاوم به درمان، به شمار می رود.
برای انجام عمل آندوسکوپی سینوس، به تشخیص پزشک، یکی از روش های بیهوشی عمومی و یا بی حسی موضعی به کار می رود.
در بی حسی موضعی تنها قسمت های مورد عمل یعنی بینی و حفره ی سینوس بی حس می شوند و بیمار در طول عمل هوشیار است. در بیهوشی عمومی، بیمار به واسطه ی دریافت داروهای بیهوشی به خواب رفته و پس از اتمام جراحی بیدار شده یا اصطلاحا به هوش می آید.
اکثر بیماران در هر طرف صورت خود چهار سینوس دارند که نتیجه میگیریم در مجموع هشت سینوس در کل قسمت های صورت قرار دارد. عمل جراحی سینوس را می توان بر روی همه ی سینوس های ماکسیلاری(در ناحیه ی گونه)، سینوس های اتموئید(بین چشم ها)، سینوس های اسفنوئید یا پروانه ای(در مرکز سر) و سینوس های پیشانی انجام داد. لازم به ذکر است که سینوزیت می تواند وارد تمام سینوس ها شود.
البته افرادی نیز هستند که به دلیل وجود تفاوت بین ساختار فیزیکی بدن ها، ممکن است برخی از این سینوس ها را نداشته باشند.
سینوس های ملتهب و سینوس هایی که دچار گرفتگی و تنگی منافذ شده اند به وسیله ی معاینه ی فیزیکی و سی تی اسکن قابل تشخیص هستند.
گاهی اوقات تیغه ی بینی که به دو بخش مجزا تقسیم شده نیز، در طول عمل جراحی صاف می شود. همچنین احتمال اینکه شاخک های بینی که وظیفه ی مرطوب نگه داشتن فضای داخل بینی را به عهده دارند به عمل جراحی نیاز داشته باشند، وجود دارد.
روش دیگری برای بزرگ کردن کانال و باز کردن منافذ تنگ، مورد استفاده قرار میگیرد و آن استفاده از تکنولوژِی جدیدی به نام بالون است. این روش هم می تواند در حین عمل جراحی سینوس انجام شود و هم در صورت مساعد بودن شرایط، قابل انجام در مطب پزشک است.
1. زمانی که عفونت های شدید و قدیمی با مصرف دارو برطرف نشوند.
2. فرآیند تنفس به دلیل وجود پولیپ بینی به سختی انجام شود.
3. عفونت های پشت چشم.
4. تومورهای خوش خیم یا بدخیم در نواحی سینوس ها تشکیل شده باشد.
5. ترشحات مغزی وارد بینی شده باشد.
1. افراد مبتلا به سینوزیت یا سایر مشکلات سینوس و بینی که روش های درمانی دیگر برای آن ها ثمربخش واقع نشده است.
2. افرادی که به دلیل انسداد یا تنگی مجاری سینوسی و تنفسی، دچار عفونت های شدید می شوند.
3. افرادی که به علت ساختار فیزیکی بدن خود دچار اختلالات تنفسی هستند.
4. افراد مبتلا به التهاب یا ورم داخلی سینوس.
اگرچه عمل جراحی آندوسکوپی سینوس روشی ایمن محسوب می شود؛ اما رعایت نکات لازم قبل از عمل، احتمال بروز خطرات جزیی را نیز کاهش می دهد.
بنا به توصیه ی پزشکان متخصص، مصرف داروهایی که احتمال خونریزی را در حین عمل یا بعد از آن تشدید می کنند، ممنوع است. داروهایی مانند آسپرین و ایپوبروفن.
همچنین مصرف برخی ویتامین ها مثل ویتامین E، داروهای گیاهی، سیر، سرکه، ژنگو و جینسینگ ممکن است باعث تشدید خونریزی بیمار شود.
در مواقعی نیز به بیمار توصیه می شود که پیش از عمل جراحی آندوسکوپی سینوس، داروهای آنتی بیوتیک یا استروئید مصرف کند. این مسئله کاملا با توجه به شرایط جسمی بیمار و نظر پزشک متخصص بستگی دارد.
● عدم خونریزی، التهاب و کبودی
● عدم احساس درد شدید
● کم تهاجمی بودن
● عدم نیاز به ایجاد شکاف در سطح پوست یا بخش های داخل بینی
● کوتاه بودن دوره ی نقاهت
● انجام پذیری سریع
می توان گفت که جراحی آندوسکوپی سینوس تقریبا بدون عارضه و یا با عوارض کم و زودگذر است. این عوارض ممکن است به صورت خونریزی، یا عوارض ناشی از دریافت داروی بیهوشی بروز پیدا کنند.
چنانچه قصد انجام این عمل جراحی را دارید باید مد نظر داشته باشید که سینوس ها در اطراف حفره چشم ها و دقیقا زیر مغز قرار گرفته اند؛ به همین دلیل ضرورت دارد که از تجربه و تخصص جراح در خصوص انجام آندوسکوپی بینی و سینوس، اطمینان کامل حاصل کنید.
عمل جراحی آندوسکوپی در اکثر موارد موفقیت آمیز انجام می شود و فقط 11% از بیماران به جراحی مجدد نیاز پیدا می کنند. این اتفاق ممکن است متاثر از عوامل محیطی، وضعیت عمومی بیمار و عوامل موضعی او باشد.عوامل محیطی مانند انواع آلرژی، مصرف سیگار، مواد شیمیایی، قارچ و استرس هستند که می توانند زمینه ساز عود کردن بیماری شوند.
وضعیت عمومی بیمار و وجود بیماری هایی مثل آسم، حساسیت به آسم و داروهای ضد التهاب و ضعف سیستم ایمنی در این خصوص اهمیت دارند.
همچنین عوامل موضعی، مانند داشتن پولیپ، انواع سلول های خاص التهابی و گاهی اوقات بیماری های خاص که در آن انتقال مخاط بینی ضعیف است نیز، ممکن است موجب عود کردن بیماری شوند.
کلیه ی موارد ذکر شده باید به طور دقیق تحت کنترل قرار بگیرند و در صورت برطرف نشدن، به تشخیص پزشک با مصرف آنتی بیوتیک و کورتون اقدام به درمان شود. اگر عفونت از بین نرود، می توان برای تشخیص علت عفونت، سی تی اسکن انجام داد. اگر نتیجه تشخیص این باشد که عامل عفونت همچنان در بخش هایی از سینوس وجود دارد، ممکن است بیمار مجبور به انجام جراحی دوم شود.
● نکات مهم بعد از عمل جراحی آندوسکوپی
بسته به نوع عمل جراحی بیمار و شرایط جسمی او، دوره ی نقاهت در مدت زمان های متفاوتی طی می شود و در همه ی افراد یکسان نیست. برخی از افراد مبتلا به سینوزیت ممکن است بعد از عمل، نسبت به دیگران درد بیشتری را احساس کنند. که در این صورت احتمالا داروهای مسکن قوی برای بیمار تجویز می شود. معمولا با گذشت زمان، علائم گرفتگی بینی، درد و خروج ترشحات بینی، کمتر می شوند.
تداوم این علائم تا چند هفته پس از عمل جراحی طبیعی است و جای نگرانی ندارد. به یاد داشته باشید که عمل جراحی سینوس تنها یک مرحله ی درمان است و ممکن است پزشک شست و شوی بینی با آب نمک، اسپری استروئید بینی و یا داروی آنتی بیوتیک برای بیمار تجویز کرده باشد.
سایر شیوه های درمان مانند دارو درمانی، معمولا در طولانی مدت به نتیجه ی مطلوب منجر می شوند. بطور مثال مصرف آنتی بیوتیک ها در درمان سینوزیت مزمن بسیار موثر هستند. همچنین محلول ها یا اسپری های شست و شوی بینی که توسط پزشکان تجویز می شوند اثرات مثبتی در درمان برجا می گذارند. اسپری های ضد احتقان و گرفتگی بینی در رفع انسداد های تنفسی کمک کننده هستند ولی استفاده از آنها تنها به مدت 3 روز مجاز است.
در هر حال هنگامی که شما متقاضی انجام عمل جراحی سینوس هستید، پزشک متخصص شما باید از عدم تاثیرگذاری و کارآمدی سایر شیوه های درمانی اطمینان پیدا کرده باشد.
در صورتی که این عمل جراحی براساس تشخیص دقیق و توسط جراح متخصص و با تجربه انجام شود، می تواند نقطه ی پایانی بر سینوزیت مزمن و مشکلات مربوط به سینوس و بینی باشد.
مشاوره آنلاین با متخصص گوش و حلق و بینی در سامانه فوق تخصصی ماوراطب
