خب... دِ... یالا تصمیم بگیر... برای شروع چه کنیم؟
این اولین سوالی بود که با شروع سال جدید و کار جدید مواجه شدم. از کجا باید شروع کرد... خوشبختانه جز اون دسته آدمها بودم که میدونستم اولین قدم، تصمیم گیری برای موضوعهای مهمی بود که باید برای حداقل یکسال آینده اتخاد میشدند.
اینکه تصمیم گیری در مورد چه بود و چه راههایی رو بررسی کردم و در نهایت بهترین مسیری که موفق شدم پیدا کنم چه بود خیلی مهم نیست، اما در این بین با تکنیکی به نام شش کلاه تفکر آشنا شدم.
تفکر خلاق با تکنیک شش کلاه تفکر (ادوارد دوبونو)
بله یکی از تکنیکهای حل مشکل تکنیک «شتک» ئه - این اختصار به دلیل تنبلی نویسنده بوده و هر جا در متن با شتک مواجه شدید ارجاعی به همان تفکر خلاق با تکنیک شش کلاه تفکر است.
در این تکنیک شما با شش کلاه به نمایندگی از شش نوع تفکر مختلف مواجهاید:
رنگ سفید به نظرتون نشونهی چیه؟ صلح؟ خنثی؟! یا شاید هم مثل من موجودی خوب رو تصور کنید.
در اینجا سفید استعاره از موجودی بیطرف و بدون قضاوته. بدون قضاوت یعنی چی؟! یک شنوندهی خوب که اطلاعات مختلف رو همون طور که هستند جمعآوری میکنه و به زبون میاره. (کاراگاهطور )
کلاه سفید خنثی و منفعل است. او با موضوعها و شکلهای انفعالی سر و کار دارد.
(انفعال به معنای رجوع به واقعیت بدون ارزشیابی خاص)
مزایا:
رنگ قرمز به نظرتون نشونهی چیه؟ خون؟ جنگ؟ عشق؟! یا شایدم مثل من به غذا فکر کنید .
در اینجا قرمز استعاره از موجودی شهودی، متکی به غرایز و احساسات خودشه . بدون هیچ گونه منطقی فقط چون دلش میخواد یا دوثت داره (سین با نوک زبان ادا شود) با هیجان از احساسش در مورد موضوع صحبت میکنه. (کودکی رو تصور کنید که سرشار از حب و بغض خالصانه است)
کلاه سرخ نشانه خشم، شور و هیجان است، او بینشی هیجانی دارد.
مزایا:
خب، رنگ سیاه به نظرتون نشونهی چی میتونه باشه؟ تاریکی؟ بدی؟! یا شاید هم مثل من بالاتر از اون رنگی رو متصور نباشید.
در اینجا سیاه استعاره از موجودی منفی گراست که مدام قسمتهای بد ماجرا و نقاط ضعف رو در چشمانش بسیار بزرگ جلوه میکنه پ به ناچار همیشه ساز مخالف با هر موضوعی از او به گوش میرسه.
کلاه سیاه افسرده و منفی است.کلاه سیاه جنبه های منفی موضوع را در بر می گیرد.
مزایا:
اما رنگ زرد. بیماری، مریضی یا شاید هم چون مولانا ارواحنا فداه، آقجلال الدین بلخی که میفرمان:
چو عشق را تو ندانی بپرس از شبها
بپرس از رخ زرد و ز خشکی لبها
رنگ زرد رخ رو نشونهای از غم دوری و هجر معشوق بدانیم.
اما بر اساس اصول رنگشناسی این رنگ منجر به افزایش اعتمادبهنفس، هوشیارشدن مغز، کاهش افسردگی، مثبتگرایی و خوشبینی، برونگرایی و افزایش احساس شادمانی میشود.
در اینجا رنگ زرد تمثیلی از موجودی مثبت گرا و خوش بین است که با روشنایی تفکرش به شما کمک می کند تا تمام مزایای تصمیمات خود را ببینید و قدر آنها را بدانید. به شما کمک می کند تا زمانی که همه چیز دشوار به نظر می رسد، به تلاش و پشتکار خود ادامه دهید، توقع پذیرش صدرصد بیچون و چرای همهی مسايل از این موجود بیجاست ولی اتفاقات بد و ناخوش رو گذارا میبینه.
کلاه زرد آفتابی و مثبت است.او خوش بین است و تفکر امیدوارانه و مثبتی دارد.
مزایا:
با رنگ سبز قریب به اتفاق یاد زندگی برای همهمون تجلی پیدا میکنه، لذا نگارنده از لودگی در متن دوری کرده و این بار به اصل موضوع میپردازه.
در اینجا سبز استعارهای از موجودی خلاق و نوآور است که به دنبال حرف های نو، ایده های جدید، تازه و بکر است.او به ما می گوید وقتی که همه راه ها را رفتید و به نتیجه نرسیدید ،بدانید با کمک خلاقیت می توان حرف و ایده های جدیدی را مطرح کرد.
چمن، رستنی ها و درختان بارور همه سبزند،کلاه سبز نشانه خلاقیت و فکر های تازه است.
مزایا:
و اما به رنگ مورد علاقهی نگارنده میرسیم، آبی رنگ درجه اول و پایهای ما استعاره از موجودی مدیر است (به معنای اداره کننده) که تلاش میکند اوضاع رو مرتب نگهداره، پس باید فراسوی همه دیدگاه ها و اندیشه ها پیش بره.او نماد نظارت بر بالای همهی دیدگاههاست، درست مانند آسمان که همه چیز را می پوشاند. وقتی ما وارد یک جلسه می شویم اگر مسئول نظم دادن، هدایت و رسیدن به نتایج مطلوب هستیم، در آن صورت کلاه آبی بر سر داریم.
کلاه آبی به ما می گوید که چه وقت و چه کسی چه رنگ کلاه را باید در سر داشته باشد و به نوعی یک نگاه همه جانبه به موضوع دارد.
مزایا:
خب، تا اینجا با انواع تفکرها آشنا شدیم، حالا که فهمیدید داستان از چه قراره با یک مثال موضوع رو ببندیم.
فرض کنید شما و تیمتون باید برای استفاده از ویرگول به عنوان بلاگ رسمی شرکت به توافق برسید.
کلاه سفید: ویرگول یک پلتفرم وبلاگنویسی ایرانی، با امکانات مختلفه.
کلاه مشکی: مخالفم! سرویسهای ایرانی پشتیبانی درستی ندارند و نیازهای ما رو به درستی پاسخ نمیدهند.
کلاه قرمز: آخجووون! ویرگول! من خودم توی ویرگول مینویسم و کار کردن باهاش خیلی راحته، دوستام هم اون تو هستن دوثش دارم (قلب، قلب و قلب...)
کلاه زرد: ویرگول یک پلتفرم بلاگنویسیه، از سوی دیگه کاربرای زیادی از اون استفاده میکنن، پس با خیال راحت بجای تلف کردن وقت برای رفع ایرادات بلاگ میتونیم روی محتوا تمرکز کنیم. افزون بر این کاربران یک سرویس ایرانی رو تبلیغ کردیم.
کلاه سبز: به نظر من، ویرگول از یه پلتفرم متن باز استفاده میکنه، ما هم از اون استفاده کنیم.
کلاه آبی: خب دوستان. ممنون از نظرات همگی. وقت ما تمام است. با این اوصاف بهتره دیگه مثال نزنم. قطعا در زندگی برخی از این تفکرات به شما کمک میکنه تا در حل مسايل با قدرت بیشتری پیش برید.