اگر واژه هوش تجاری، Business Intelligence و یا داشبوردهای مدیریتی را اخیراً زیاد شنیده اید، مطلب زیر را دنبال کنید.
به عنوان یک تحلیل گر BI، راجع به چه مباحثی لازم است اطلاعات داشته باشید؟
در صورتی که آشنایی اولیه با هوش تجاری و مفاهیم مرتبط با آن دارید، از سرفصل های زیر استفاده کنید تا مطلب مورد نظر خود را مطالعه کنید. آنچه که در ادامه توضیح داده خواهد شد، به شرح زیر است:
هوش تجاری (BI) یک فرآیند مبتنی بر فناوری است که با تجزیه و تحلیل داده ها و ارائه اطلاعات عملی، به مدیران و تحلیل گران کمک می کند تا تصمیمات شغلی آگاهانه بگیرند. به عنوان بخشی از فرآیند BI، داده از طریق سیستم داخلی IT و منابع خارجی جمع آوری می شود و برای تحلیل های بیشتر توسط ابزارهای BI نظیر پاور بی آی (Power BI)، تابلو (Tableau)، کلیک ویو (Qlikview) و ابزارهای دیگر BI مورد استفاده قرار می گیرد.
سیستم های اطلاعاتی داخلی به عنوان اصلی ترین منبع ثبت و ضبط داده ها در سازمان ها هستند و استفاده از ابزارهای هوش تجاری کمک بزرگی به تبدیل داده های خام به اطلاعات ارزشمند می کند. نرم افزارهای ERP رایج در ایران نظیر همکاران سیستم، تیم یار و برهان، نرم افزارهای مدیریت فرآیندهای کسب و کار نظیر چارگون، ican و پیام گستر، نرم افزارهای مدیریت مالی نظیر راهکاران سیستم، سپیدار و هلو، نرم افزارهای مدیریت ارتباط با مشتری نظیر پیام گستر، دیدار و سرو از جمله سیستم های اطلاعاتی هستند که به عنوان منبع اصلی تحلیل های هوش تجاری (BI) می توانند مورد استفاده قرار بگیرند.
تحلیل های برآمده از هوش تجاری با تلفیق داده های گذشته و داده هایی که در لحظه ثبت می شوند، این امکان را برای سازمان فراهم می کنند تا تصمیمات عملیاتی، تاکتیکی و استراتژیک خود را با پشتیبانی دانش برآمده از BI اتخاذ کنند. این امر اولین و مهم ترین قدم در راستای ایجاد یک سازمان داده محور است. به طور کلی، نقش هوش تجاری، بهبود عملکردهای تجاری سازمان از طریق استفاده از داده های مربوطه است.
شرکت هایی که به طور مستمر از ابزارها و تکنیک های BI استفاده می کنند، می توانند داده های جمع آوری شده خود را به بینش ارزشمندی درباره روندها و استراتژی های تجاری خود تبدیل کنند. بدون BI، عملاً سازمان ها نمی توانند از تصمیم گیری مبتنی بر داده استفاده کنند. در رویکرد سنتی، مدیران تصمیمات مهم شغلی را بر اساس عواملی مانند دانش انباشته، تجربیات قبلی، شهود و احساسات روده اتخاذ می کنند!! نتیجه این تصمیمات قابل حدس است.
اجرای موفق هوش تجاری (BI) در سازمان، مزیت های فراوانی ایجاد می کند. در وهله اول، به مدیران سطح C کمک می کند تا به طور مداوم بر کسب و کار نظارت کنند تا در صورت بروز مشکلات یا فرصت ها، به سرعت عمل کنند.
به طور خلاصه، منافع پیاده سازی هوش تجاری در سازمان شامل موارد زیر می شود:
علاوه بر موارد ذکر شده، مزیت های عملیاتی روزمره فراوانی از طریق BI حاصل می شود که جمع آوری اطلاعات و تحلیل های مرتبط را آسان تر می کند و به ایجاد یک سازمان داده محور کمک می کند.
تقریباً همه باید استفاده کنند! اما در اینجا سعی می کنیم تا برخی از معروف ترین شرکت های دنیا که پیشتاز در استفاده از BI هستند را معرفی کنیم و مزیت ایجاد شده برای آنها را تشریح کنیم.
ابزارهای BI به شما کمک می کنند که داده های صحیح را جمع آوری کرده و آنها را به روش هایی مصور کنید که بتوانیم معنی آن را درک کنیم. اما اینکه این فرآیند چقدر ساده شده و اینکه چگونه نمایش بصری این داده ها به ساده ترین و بهترین شکل ممکن اتفاق بیفتد، به ابزار بستگی دارد و به همین دلیل، انتخاب ابزار مناسب برای نیازهای شما مهم می شود. در این بخش برخی از مهم ترین ابزارهای هوش تجاری موجود را تشریح می کنیم:
پاور بی آی (Power BI):
با استفاده از برنامه Power BI Desktop برای ویندوز، کاربران می توانند داده های منابع محلی یا ابری را تجزیه و تحلیل و مصور کنند و گزارشات خود را در بستر Power BI منتشر کنند. امکان آماده سازی داده ها از طریق پاور کوئری (Power Query) و با کمک زبان M، قابلیت بسیار مهمی است که در پاور بی آی وجود دارد.
نسخه رایگان Power BI Desktop مناسب کاربرانیست که می خواهند با قابلیت های این نرم افزار آشنا شوند، ولی برای استفاده کلان در سطح سازمان، لازم است تا از نسخه Pro استفاده شود تا کنترل دسترسی به داده های خام و گزارش های منتشر شده ، تجزیه و تحلیل مشترک با پرداخت هزینه ماهانه ممکن شود. برای شرکت هایی که به دلایل امنیتی و یا پروتکل های داخلی، استفاده از نسخه ابری را قابل قبول نمی دانند، استفاده از نسخه Power BI Desktop Report Server این امکان را فراهم می کند تا گزارشات BI خود را در سرورهای محلی خود منتشر کنند و دسترسی های لازم را ایجاد کنند. امکان متصل شدن به طیف وسیعی از منابع اطلاعاتی از فایل های اکسل و منابع داده SQl گرفته تا داده های موجود در وب و حتی PDF!، یکی از بزرگترین مزیت های استفاده از پاور بی آی است. برای انجام تحلیل بر روی داده از زبان DAX استفاده شده است که به مراتب قوی تر و پایدار تر از زبان SQL در زمینه محاسبات مبتنی بر داده است.
تابلو (Tableau):
با استفاده از Tableau شما می توانید نرم افزار را بصورت محلی و یا اینکه میزبان آن به طور کامل توسط Tableau انتخاب شود، اجرا کنید. نسخه های اختصاصی از این نرم افزار برای بیش از ده صنعت ، از جمله بانکداری، بهداشت و درمان، تولید، با پشتیبانی از بخش های مالی، منابع انسانی، فناوری اطلاعات، بازاریابی و فروش، ارائه شده است. از قابلیت های Tableau می توان به تجزیه و تحلیل های قدرتمند جغرافیایی و داده های سری زمانی اشاره کرد. از آخرین ویژگی های آن، استفاده از تکنیک های هوش مصنوعی پردازش زبان طبیعی است که به کاربران اجازه می دهد آنچه را که می خواهند ببینند توصیف کنند، نه اینکه برای ایجاد نمایش داده های فرمولی، کلیک و کشیدن کنند. محصولات Tableau همانند پاور بی آی از منابع مختلفی می توانند داده ها را دریافت کنند که شامل پایگاه داده های رابطه ای، مکعب های پردازش تحلیلی آنلاین و پایگاه داده های ابری می شود.
کلیک سنس (Qlik sense):
هدف Qlik این است که به هر فرد در شرکت امکان دسترسی به همه داده های خود را بدهد – البته با محوریت سیاست های حاکمیت بر داده ها. این سیاست و این حجم از داده چالش برانگیز است، اما Qlik می گوید موتور آن می تواند هر داده را با هر قطعه دیگر مرتبط کند تا جستجوی ارتباطات را آسان تر کند و تحلیل را ممکن کند. در حال حاضر موتور کلیک از هوش مصنوعی و قابلیت یادگیری ماشین برخوردار است که منجر به قدرتمند تر شدن آن می شود. Qlik Sense، به عنوان یک ابزار سلف سرویس، برای دسترسی به این قابلیت های تحلیلی، در نسخه های ابری و داخلی ارائه می شود.
با افزایش تصاعدی میزان ذخیره اطلاعات، BI همچنان بیشتر و بیشتر مورد توجه قرار می گیرد. طبق یکی از این آخرین مطالعات انجام شده، ذخیره سازی داده جهانی از ۴۰ تریلیون گیگابایت فراتر رفته است. اما بهتر است نگاه دقیق تری به آمار موجود بیندازیم:
بدون شک می توان گفت که استفاده از هوش تجاری (BI) در حال افزایش است. اگر این روند به همین شکل ادامه یابد، با توجه به چگونگی اعتماد بیشتر شرکت ها به ابزارهای داده و برنامه های مدیریتی، هوش تجاری شکوفاتر از گذشته می شود.
علاوه بر این ، کافی نیست که شرکتهای سطح بالا فقط به ابزارهای ساده مانند Google Analytics وابسته باشند. بنابراین ، در سال های آینده شاهد افزایش شدید تقاضا برای دانشمندان داده و تحلیل گران حوزه BI خواهیم بود که می توانند راه حل منحصر به فرد و جدیدی برای مشکلات مربوط به داده ارائه دهند.
خواه دانشجو باشید و یا یک فرد متخصص که اخیراً عبارت هوش تجاری یا Business Intelligence یا BI به گوش شما خورده است، علاوه بر تجربه در زمینه تحلیل کسب و کار در صنعت خاصی که فعالیت دارید، باید مفاهیم حوزه داده و BI را به همراه ابزارهای لازم نظیر Power BI یاد بگیرید.
چیزهای زیادی برای یادگیری وجود دارد. بهترین راه میانبر این است که وارد LinkedIn شوید و یا از شبکه های اجتماعی نظیر یوتیوب و آپارات برای یادگیری آخرین مطالب روز در این حوزه استفاده کنید. کار در زمینه هوش تجاری، فرصتی منحصر به فرد برای ترکیب مهارت های فنی، مهارت های حل مسئله کسب و کار و مهارت های ارتباطی ارائه می دهد.
منبع: Businesstomy
