بیماری التهابی به مجموعه گسترده ای از بیماریهای عفونی روده اطلاق میشود. که شایع ترین انواع شامل کولیت اولسراتیو و بیماری کرون است. این بیماری ها با علائمی مثل اسهال، خونریزی مقعدی، درد شکم، خستگی و کاهش وزن مشخص می شوند.
به گزارش خبرگزاری آنا؛ بیماری التهابی به مجموعه گسترده ای از بیماریهای عفونی روده اطلاق میشود. که شایع ترین انواع شامل کولیت اولسراتیو و بیماری کرون است. این بیماری ها با علائمی مثل اسهال، خونریزی مقعدی، درد شکم، خستگی و کاهش وزن مشخص می شوند.
برای برخی افراد، IBD فقط یک بیماری خفیف است و برای برخی دیگر این عارضه، این یک وضعیت ناتوان کننده است که می تواند منجر به عوارض تهدید کننده زندگی شود. در ادامه به بررسی کامل این بیماری؛ علت ها، علائم و نیز روشهای درمان می پردازیم :
بیماری التهابی روده (IBD) چیست؟
بیماری التهابی روده (IBD) اصطلاحی است که اختلالات مربوط به التهاب طولانی مدت (مزمن) بافت های دستگاه گوارش را توصیف می کند.
انواع IBD عبارتند از:
کولیت زخمی. این وضعیت شامل التهاب و زخم در امتداد پوشش روده بزرگ (کولون) و راست روده است.
بیماری کرون : این نوع IBD با التهاب پوشش داخلی دستگاه گوارش مشخص می شود که اغلب می تواند لایه های عمیق تر دستگاه گوارش را درگیر کند. بیماری کرون بیشتر روده کوچک را درگیر می کند. با این حال، می تواند روده بزرگ و به طور غیر معمول، دستگاه گوارش فوقانی را نیز تحت تاثیر قرار دهد.
علائم
علائم بیماری التهابی روده بسته به شدت التهاب و محل وقوع آن متفاوت است. علائم ممکن است از خفیف تا شدید متغیر باشد. احتمالاً دوره‌هایی از بیماری فعال و به دنبال آن دوره‌های بهبودی خواهید داشت.
علائم و نشانه هایی که هم در بیماری کرون و هم در کولیت اولسراتیو مشترک هستند، عبارتند از:
اسهال
خستگی
درد و گرفتگی شکم
خون در مدفوع
کاهش اشتها
کاهش وزن ناخواسته
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر تغییر مداوم در عادات روده خود را تجربه کردید یا اگر هر یک از علائم و نشانه های بیماری التهابی روده را دارید، به پزشک مراجعه کنید. اگرچه بیماری التهابی روده معمولا کشنده نیست، اما یک بیماری جدی است که در برخی موارد ممکن است باعث عوارض تهدید کننده زندگی شود.
علت
علت دقیق بیماری التهابی روده ناشناخته باقی مانده است. در گذشته پزشکان رژیم غذایی و استرس را علت این بیماری می دانستند، اما اکنون پزشکان می‌دانند که این عوامل ممکن است تشدید کننده باشند، اما علت IBD نیستند.
یکی از دلایل احتمالی اختلال در عملکرد سیستم ایمنی است. هنگامی که سیستم ایمنی بدن سعی می کند با یک ویروس یا باکتری مهاجم مبارزه کند، یک پاسخ ایمنی غیر معمول باعث می شود که سیستم ایمنی به سلول های دستگاه گوارش نیز حمله کند.
چندین جهش ژنی با IBD مرتبط است . به نظر می رسد وراثت نیز در این که IBD در افرادی که اعضای خانواده مبتلا به این بیماری را دارند شایع تر است. با این حال، اکثر افراد مبتلا به IBD این سابقه خانوادگی را ندارند.
عوامل خطر
سن : اکثر افرادی که به IBD مبتلا می شوند قبل از 30 سالگی تشخیص داده می شوند. اما برخی افراد تا 50 یا 60 سالگی به این بیماری مبتلا نمی شوند.
نژاد یا قومیت : اگرچه IBD در افراد سفیدپوست شایع تر است، اما در هر نژادی ممکن است رخ دهد. موارد در سایر نژادها و قومیت ها نیز رو به افزایش است.
سابقه خانوادگی : اگر یکی از بستگان نزدیک - مانند والدین، خواهر و برادر یا فرزند - مبتلا به این بیماری باشد، در معرض خطر بیشتری قرار دارید.
سیگار کشیدن : سیگار کشیدن مهمترین عامل خطر قابل کنترل برای ابتلا به بیماری کرون است.
سیگار ممکن است به پیشگیری از کولیت اولسراتیو کمک کند. با این حال، مضرات آن برای سلامتی کلی بیشتر از هر مزیتی است و ترک سیگار می تواند سلامت عمومی دستگاه گوارش شما را بهبود بخشد و همچنین فواید بسیاری دیگر برای سلامتی به همراه داشته باشد.
داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی : اینها عبارتند از ایبوپروفن، ناپروکسن سدیم (Aleve)، دیکلوفناک سدیم و … این داروها ممکن است خطر ابتلا به IBD را افزایش دهند یا بیماری را در افراد مبتلا به IBD تشدید کنند .
عوارض
کولیت اولسراتیو و بیماری کرون دارای برخی عوارض مشترک و برخی دیگر مختص به هر بیماری هستند. عوارضی که در هر دو حالت یافت می شود ممکن است شامل موارد زیر باشد:
آبسه مقعد : آبسه پری آنال یک توده جوش مانند پر از چرک است که در نزدیکی مقعد، رکتوم یا ناحیه پرینه (فضای بین اندام تناسلی و مقعد) یافت میشود. این عارضه زمانی اتفاق می‌افتد که یکی از غدد مقعد مسدود و عفونی شود. چرک و مایع در غده مقعد جمع میشود و نتیجه آن یک آبسه بسیار دردناک در اطراف مقعد شما (سوراخ باسن) است.
?
انسداد روده. بیماری کرون ضخامت کامل دیواره روده را تحت تأثیر قرار می دهد. با گذشت زمان، قسمت هایی از روده می تواند ضخیم و باریک شود، که ممکن است جریان محتویات گوارشی را مسدود کند.
فیستول. گاهی اوقات التهاب می تواند به طور کامل از طریق دیواره روده گسترش یابد و فیستول ایجاد کند. فیستول یک اتصال غیر معمول بین قسمت های مختلف بدن است. فیستول های نزدیک یا اطراف ناحیه مقعدی (پری آنال) شایع ترین نوع هستند. اما آنها همچنین می توانند در داخل یا به سمت دیواره ناحیه شکم ایجاد شوند.
تشخیص
روشهای تشخیص این بیماری به این شرح است :
آزمایش کم خونی یا عفونت : پزشک ممکن است آزمایش خون را برای بررسی کم خونی، وضعیتی که در آن گلبول های قرمز کافی برای حمل اکسیژن کافی به بافت های وجود ندارد، یا برای بررسی علائم عفونت ناشی از باکتری یا ویروس پیشنهاد کند.
آزمایش مدفوع : ممکن است لازم باشد نمونه مدفوع تهیه کنید تا پزشک بتواند خون یا موجودات مخفی مانند انگل ها را در مدفوع آزمایش کند.
کولونوسکوپی : این روش معاینه به پزشک اجازه می‌دهد تا کل روده بزرگ را با استفاده از یک لوله نازک، منعطف و دارای دوربین مشاهده کند. در طول این روش، نمونه های کوچکی از بافت (بیوپسی) ممکن است برای تجزیه و تحلیل آزمایشگاهی گرفته شود. بیوپسی راهی برای تشخیص IBD در مقابل سایر اشکال التهاب است.
سیگموئیدوسکوپی : پزشک از یک لوله باریک، منعطف و روشن برای بررسی رکتوم و سیگموئید، آخرین بخش روده بزرگ استفاده می کند.
آندوسکوپی فوقانی در این روش، پزشک از یک لوله باریک، منعطف و روشن برای معاینه مری، معده و قسمت اول روده کوچک (اثنی عشر) استفاده می کند.
درمان التهاب روده
هدف از درمان بیماری التهابی روده کاهش التهابی است که باعث ایجاد علائم و نشانه‌ها در روده میشود. در بهترین حالت، این ممکن است نه تنها به تسکین علائم، بلکه به بهبودی طولانی مدت و کاهش خطرات عوارض منجر شود. درمان IBD معمولاً شامل درمان دارویی یا جراحی است.
داروهای ضد التهاب
داروهای ضدالتهابی اغلب اولین قدم در درمان کولیت اولسراتیو هستند، معمولاً برای بیماری خفیف تا متوسط. داروهای ضدالتهاب شامل آمینوسالیسیلات‌ها مانند مسالامین (دلزیکول، رواسا و دیگران)، بالسالازید (کولازال) و اولسالازین (دیپنتوم) است.
استروئیدها علاوه بر ضد التهابی، سرکوب کننده سیستم ایمنی نیز هستند. اینکه کدام دارو را مصرف می کنید، بستگی به ناحیه روده بزرگ دارد که تحت تاثیر قرار گرفته است.
