ویروس hpv مخفف Human Papilloma Virus یا همان ویروس پاپیلومای انسانی است، نام گروهی از ویروسها که دارای بیش از ۱۵۰ نوع مختلف است و باعث عفونت و رشد زائدههایی در سطح پوست میشود. هر ویروس در گروه دارای یک شماره اختصاصی است که به عنوان نوع (تیپ) HPV شناخته میشود. بیش از ۴۰ نوع HPV، ناحیه تناسلی، مقعد، گلو و حنجره را آلوده میکند و اکثر آنها از راه رابطه جنسی منتقل میشوند.
مشاهده مطلب کامل ویروس اچ پی وی در درمان کلینیک
زگیلهای پوستی و تناسلی با اینکه ممکن است آزاردهنده یا حتی دردناک باشند و میتوانند از فردی به فرد دیگر یا حتی از ناحیهای از بدن به ناحیه دیگر منتقل شوند، در گروه اچ پی وی کم خطر قرار دارند. خطرناکترین انواع اچ پی وی آنهایی هستند که میتوانند باعث تغییرات پیش سرطانی در بدن شوند.
این تغییرات پیش سرطانی که به نام دیسپلازی شناخته میشوند، میتوانند در مقعد، واژن، فرج، دهانه رحم، مقعد، آلت تناسلی یا اوروفارنکس (ناحیهای در پشت دهان و گلو که شامل پایه زبان و لوزهها میشود) رخ دهند.
این که عفونت اچ پی وی چگونه ظاهر میشود یا نمیشود، به نوع این ویروس و محل عفونت بستگی دارد. این ویروس به شکلهای مختلف میتواند بروز پیدا کند که در ادامه به آنها میپردازیم:
حدود ۷۵ درصد از انواع اچ پی وی باعث ایجاد زگیل روی صورت، بازوها، صورت، قفسه سینه، دستها و پاها میشود. در افراد سالم، سیستم ایمنی معمولاً میتواند با ویروسهایی که باعث زگیلهای پوستی میشوند مبارزه کند، تعداد زائدهها را محدود و در نهایت آنها را از بین ببرد.
اما این اغلب در افرادی که سیستم ایمنی آنها به خطر افتاده است، مانند ویروس نقص سیستم ایمنی انسانی (HIV)، بیماریهای خود ایمنی یا صرفاً در سنین بالا و بچهها صدق نمیکند. در این افراد، عفونت اچ پی وی پوست ممکن است باعث ایجاد زگیلهای گستردهتر شود که از بین نمیروند.
تقریبا ۴۰ نوع از انواع hpv، از نوع مخاطی در نظر گرفته میشوند. به این معنی که غشاهای مخاطی بدن را آلوده میکنند. اینها همچنین به عنوان اچ پی وی تناسلی یا آنوژنیتال شناخته میشوند، زیرا معمولاً ناحیه تناسلی و مقعد را آلوده میکنند.
حدود ۹۰ درصد از زگیلهای تناسلی ناشی از hpv نوع ۶ و ۱۱ هستند. زگیل تناسلی در مردان و زنان معمولا نواحی زیر از بدن را تحت تاثیر قرار میدهند:
عفونتهای پرخطر اچ پی وی که ادامه مییابند، در طول زمان میتوانند باعث سرطان شوند. گاهی اوقات این عفونتها با موفقیت توسط سیستم ایمنی کنترل نمیشوند. زمانی که عفونت پرخطر HPV برای سالها ادامه یابد، میتواند منجر به تغییرات سلولی شود که اگر درمان نشود، ممکن است در طول زمان بدتر شود و به سرطانهای دهانه رحم، آلت تناسلی، سرطان مقعد، زبان و گلو تبدیل شود.
اچ پی وی در لایههای سطحی پوست زندگی میکند. این ویروس اغلب از تماس مستقیم پوست به پوست در طول تماس جنسی نزدیک با فردی که HPV دارد، ایجاد میشود. اچ پی وی میتواند از طریق تماس جنسی نافذ و همچنین غیر نفوذی (تناسلی، دهانی و مقعدی) منتقل شود. HPV از طریق خون یا مایعات بدن مانند مایع منی منتقل نمیشود
از آنجایی که اچ پی وی بسیار رایج است، ابتلا به HPV یک پیامد طبیعی فعالیت جنسی در نظر گرفته میشود. تقریباً هر فردی که تمایلات جنسی داشته باشد، در مقطعی از زندگی خود اچ پی وی خواهد داشت. ممکن است شخصی بدون اینکه بداند به ویروس مبتلا شده است، دیگری را آلوده کند.
آمار نشان میدهد که حداقل ۷۰ درصد از شرکای افراد مبتلا به hpv نیز به این عفونت مبتلا هستند.
زگیلهای پوستی و زگیل تناسلی را معمولاً میتوان با مشاهده در طی معاینه فیزیکی تشخیص داد، اما بهتر است این معاینه توسط دکتر متخصص انجام شود. دکتر متخصص ممکن است بیوپسی یا نمونه بافت کوچکی را برای بررسی زیر میکروسکوپ بگیرد.
ممکن است پزشک برای زنان مبتلا به زگیل تناسلی قابل تشخیص و همچنین یافتن زگیلهای تناسلی در دهانه رحم که با چشم غیر مسلح قابل رویت نیستند، از روش کولپوسکوپی (روشی که از نور و میکروسکوپ کم قدرت استفاده میکند) کمک بگیرد.
آزمایشات زیادی برای HPV وجود دارد. اما زمانی که ویروس به صورت غیر فعال وجود دارد، با آزمایش قابل تشخیص نیست. این آزمایشها شامل تست پاپ اسمیر، آزمایش DNA و استفاده از اسید استیک (سرکه) است.
برای زنان با انجام پاپ اسمیر (برداشتن برخی از سلولهای دهانه رحم با سواب) و ارسال نمونه به آزمایشگاه میتوان تست اچ پی وی انجام داد. هدف از این آزمایش کمک به پزشک در تصمیم گیریهای مدیریتی بیشتر در مورد نتایج غیر طبیعی اسمیر دهانه رحم است.
این آزمایش میتواند انواع اچ پی وی ۱۶ و ۱۸ را تشخیص دهد و نتایج گستردهای را برای سایر انواع HPV پرخطر در بافت دهانه رحم ارائه دهد.
آزمایش DNA: این آزمایش برای ارزیابی انواع پرخطر HPV اعمال میشود و برای زنان ۳۰ سال و بالاتر همراه با پاپ اسمیر توصیه میشود.
آزمایش محلول سرکه (اسید استیک): این تست برای شناسایی ضایعات مسطح که به سختی قابل مشاهده هستند استفاده میشود.
زنانی که تست HPV مثبت دارند، باید از پزشک در مورد بهترین روش پیگیری برای پیشگیری از سرطان دهانه رحم مشاوره بگیرند. بسته به تعدادی از عوامل فردی، پزشک ممکن است تکرار آزمایش را در یک تا سه سال، کولپوسکوپی یا بیوپسی دهانه رحم یا درمان تغییرات پیش سرطانی در دهانه رحم توصیه کند.
بطور کلی برای مردانی که علائم ظاهری نداشته باشند، آزمایش hpv وجود ندارد و تشخیص این ویروس در مردان سخت تر است. برای مردان فقط در برخی موارد خاص تست پاپ مقعدی انجام میشود.