هلیکال در لغت به معنای مارپیچ است. به دلیل شکل ظاهری و طراحی چرخ دنده های مورب و راستای خروجی شافت آنها ، به این نوع گیربکس های صنعتی گیربکس شفت مستقیم یا هلیکال می گویند.
گیربکس فوق در صنعت کاربرد و مزایای زیادی دارند . به دلیل بازدهی بالا و تحمل فشار و تنش بالا از گیربکس های متداول و پر استفاده هستند. از دیگر مشخصه های مثبت گیربکس شفت مستقیم قیمت مناسب آن است.
دنده های هلیکالی یا مورب کار شده در این گیربکس باعث میشود تا سطح تماس بین دنده ها بیشتر شده در نتیجه تحمل تنش و فشار بیشتر شده و استهلاک کمتر شود.
با توجه به توضیحات و تعریفات ذکر شده میتوان مزایا و ویژگی های گیربکس شافت مستقیم را به صورت زیر لیست کرد.
بازدهی گیربکس هلیکال یا مستقیم عددی حدود 90 الی 95 درصد است و بعد از گیربکس خورشیدی( سیاره ای ) بالا ترین راندمان را در میان گیربکس ای صنعتی متداول دارا می باشد.
راندمان گیربکس هلیکالی از مکعبی و حلزونی بیشتر است و همین امر باعث شده تا این نوع گیربکس بیشتر مورد استقبال مصرف کنندگان قرار بگیرد.
جعبه دنده های شافت مستقیم بسته به نوع نصب به سه دسته کلی تقسیم میشوند که بسته به نیاز و نوع نصب در محل بهره برداری میبایست انها را انتخاب کرد.
آنها با توجه به مزایا و قابلیت های ذکر شده در صنایع مختلف و کاربری های متفاوتی میتواند استفاده شود. صنایع نفت ، برش،چوب،معادن، نوارنقاله ها ، آسانسور و لیفت ، کمپرسورها، صنایع پلاستیک ف صنایع غذایی و آشامیدنی ، آب و فاضلاب ، کاشی و … برخی از کاربری های بیشمار این گیربکس در صنعت می باشند.
نام های تجاری گیربکس های هلیکال یا شافت مستقیم محدود نیستند و در بازار گیربکس های اروپایی و ایرانی زیادی به چشم میخورند. گیربکس های SEW و VEM و BONFIGLIOLI و گیربکس ترکیه ای YILMAZ ایلماز از نمونه های معتبر اروپایی و گیربکس های هلیکالی پارس و شاکرین و شریف و گرجی از نام های تجاری ایرانی در بازار هستند.
مسلما در کارکرد و شکل ظاهری این دو نوع گیربکس با هم تفاوت های زیادی دارند و هرکدام بسته به طرح و نیاز در کار مورد استفاده قرار می گیرند.
به دلیل اینکه در آن واحد تعداد چرخ دنده های درگیر در گیربکس شافت مستقیم ( هلیکال ) بیشتر از حلزونی است لذا میزان فشاره وارده بر هر دنده کمتر است و استهلاک کاهش می یابد.
ارتعاشات کمتر و صدای کمتر نیز از دیگر مزیت های این گیربکس صنعتی پرکاربرد نسبت به نمونه حلزونی یا مکعبی نام برده میشوند.
گیربکس های هلیکال متناسب با میزان گشتارو مورد نیاز و توان ورودی تشکیل شده از تعدادی چرخ دنده هلیکال یا جناغی، پینیون ورودی پینیون شافت خروجی، سیل های آب بند، بیرینگ ها، تعدادی خار نگه دارنده، سوپاپ هوا، هوزینگ یا پوسته گیربکس، واشر و تعدادی شیم تشکیل شده است.
برای انتخاب انواع گیربکس همچون گیربکس هلیکال- گیربکس حلزونی - sew - خورشیدی در ابتدا باید بدانیم گیربکس برای چه کاربری می باشد. سپس مقدار بازه کارکرد گیربکس است که اهمیت دارد. میزان قدرت که با کیلووات یا اسب بخار مشخص می شود همینطور گشتاور نامی گیربکس که با واحد نیوتن متر مشخص می شود. دور خروجی گیربکس یا نسبت تبدیل گیربکس باید مشخص باشد. در نهایت باید نحوه نصب گیربکس را تعیین کنیم.
