آتلوفوبیا (Atelophobia) به ترس یا اضطراب غیرمنطقی از ناقص بودن یا کامل نبودن گفته می‌شود. افرادی که دچار آتلوفوبیا هستند، از انجام کارها یا پروژه‌ها به دلیل ترس از ناتمام ماندن یا کامل نبودن، اجتناب می‌کنند. این اختلال می‌تواند بر عملکرد روزمره و تصمیم‌گیری‌های فرد تأثیر منفی بگذارد و حتی ممکن است باعث نارضایتی عمومی از خود شود.
این نوع فوبیا ممکن است به شکل‌های مختلفی بروز کند؛ از ترس از ناتمام گذاشتن یک کار تا نگرانی از اینکه هیچ چیزی به اندازه کافی خوب یا بی‌عیب نیست. افراد مبتلا به آتلوفوبیا ممکن است احساس کنند که هیچ‌گاه نمی‌توانند چیزی را به طور کامل به پایان برسانند یا از انجام کارهای خود به دلیل ترس از کامل نبودن، پرهیز کنند.
آتلوفوبیا می‌تواند با اختلالات دیگری مانند اضطراب اجتماعی یا افسردگی مرتبط باشد، زیرا افراد ممکن است در تلاش برای جلب تایید دیگران یا رسیدن به استانداردهای بسیار بالا از خود، احساس عدم کفایت کنند.
درمان این فوبیا معمولاً شامل درمان شناختی-رفتاری (CBT) و تکنیک‌های آرام‌سازی است که می‌تواند به فرد کمک کند تا افکار منفی خود را شناسایی و تغییر دهد و ترس‌های خود را مدیریت کند.
تفاوت آتلوفوبیا و کمال گرایی
آتلوفوبیا (Atelophobia) و کمال‌گرایی (Perfectionism) هر دو به تلاش برای دستیابی به معیارهای بالای شخصی و احساس ترس یا ناراحتی از ناقص بودن مربوط هستند،
اما تفاوت‌های مهمی دارند:
1. تعریف و منشأ ترس:
آتلوفوبیا به ترس از ناقص بودن یا ناتمام بودن مربوط می‌شود. افراد مبتلا به آتلوفوبیا از انجام کارها یا پروژه‌ها به دلیل نگرانی از اینکه هیچ‌چیز به اندازه کافی خوب یا کامل نیست، اجتناب می‌کنند. این ترس عمیق و ناخودآگاه از ناتمامی می‌تواند به فرد احساس عدم کفایت بدهد.
اما کمال‌گرایان به دنبال دستیابی به استانداردهای عالی و بدون نقص هستند. آن‌ها خود را ملزم می‌کنند که همه چیز را به بهترین و کامل‌ترین شکل ممکن انجام دهند. اما کمال‌گرایی می‌تواند به افزایش خودانتقادی و احساس فشار در برابر انتظارات بسیار بالا منجر شود.
2. نوع واکنش‌ها و رفتارها:
افراد مبتلا به آتلوفوبیا ممکن است به دلیل ترس از عدم توانایی در اتمام کامل کارها، از شروع آن‌ها خودداری کنند یا در میانه‌ی کار متوقف شوند. این اختلال معمولاً باعث می‌شود که فرد از مواجهه با چالش‌ها اجتناب کند تا از تجربه احساس ناکافی بودن جلوگیری کند.
افراد کمال‌گرا ممکن است همچنان کارهای خود را شروع کنند و تمام تلاش خود را برای تکمیل آن‌ها انجام دهند، اما همیشه به دنبال بهبود بیشتر و رفع کامل نواقص هستند. در بسیاری از موارد، فرد کمال‌گرا ممکن است خود را تحت فشار قرار دهد تا حتی زمانی که کارها به خوبی پیش می‌روند، احساس راضی بودن نداشته باشد.
3. تأثیرات روانی و جسمی:
آتلوفوبیا می‌تواند به اضطراب، افسردگی و احساس ناتوانی منجر شود. فرد از آغاز پروژه‌ها یا از رسیدن به اهداف خود می‌ترسد، زیرا به شدت نگران است که آن‌ها را به طور کامل و درست انجام ندهد.
اگرچه کمال‌گرایان ممکن است عملکرد بالایی داشته باشند، اما می‌توانند با استرس مزمن، اضطراب و افسردگی دست و پنجه نرم کنند، زیرا احساس می‌کنند هیچ‌گاه به اندازه کافی خوب نیستند. کمال‌گرایان به طور مداوم خود را ارزیابی کرده و ممکن است در صورت عدم دستیابی به استانداردهای خود احساس ناکامی کنند.
4. اهداف و انگیزه‌ها:
در آتلوفوبیا ترس از ناتمام بودن ممکن است منجر به اجتناب از شروع یا تکمیل کارها شود، زیرا فرد از تجربه احساس ناکافی بودن می‌ترسد.
اما در کمال‌گرایی انگیزه اصلی در کمال‌گرایی، دستیابی به یک استاندارد بسیار بالا است. کمال‌گرایان معمولاً خود را برای رسیدن به اهداف و تکمیل کارها تحت فشار می‌گذارند.
در نهایت، در حالی که هر دو اختلال به احساسات منفی و ناکامی مرتبط با نقص و ناتمامی اشاره دارند، تفاوت اصلی در نحوه واکنش افراد به این احساسات است. افراد مبتلا به آتلوفوبیا ممکن است از انجام کارها به دلیل ترس از ناتمامی خودداری کنند، در حالی که کمال‌گرایان همچنان به دنبال انجام کارها هستند، اما در جستجوی کمال و بدون نقص بودن هستند.
