آموزش تحلیل بنیادی : ارزشگذاری شرکت

آموزش تحلیل بنیادی در بازار سرمایه

آموزش تحلیل بنیادی و استفاده از آن در خرید سهام شرکت ها یکی از روش هایی می باشد که سرمایه گذاران در حال حاضر از آن استفاده میکنند. سرمایه گذاران با استفاده از فاکتورهایی مانند فروش شرکت، بهای تمام شده و درآمدهای عملیاتی و غیر عملیاتی شرکت تشخیص میدهند که یک شرکت به چه میزان قادر است سود سازی داشته باشد و بعد از تحلیل به یک برآورد کلی از سود شرکت دست پیدا میکنند و سپس با استفاده از روش های مختلف ارزش گذاری به یک قیمت مناسب برای شرکت میرسند و در صورتی که قیمت بازار از ارزش برآوردی سهم کمتر باشد اقدام به خرید و در صورتی که قیمت بازار از قیمت براوردی سهم بیشتر باشد اقدام به فروش سهم می کنند و یا از خرید آن صرف نظر میکنند. در ادامه برخی از روش های ارزش گذاری سهم را خدمتتان عنوان میکنم که میتواند کمک بسیاری زیادی در خرید سهام شرکت ها داشته باشد. البته توضیح کامل آن در کلاس آموزش بورس ویژه تحلیل بنیادی آموزش داده می شود.

نسبت P/E چیست

یکی از رایج ترین روش های ارزش گذاری در تحلیل بنیادی استفاده از نسبت p/e می باشد که در بین سرمایه گذاران از محبوبین بالایی برخوردار است. در این بخش سعی میکنیم در خصوص ارزش گذاری با استفاده از p/e توضیحاتی را دهیم.

در آموزش تحلیل بنیادی نسبت P/E بیانگر این است که قیمت سهام شرکت در حال حاضر چند برابر آخرین سود تحلیلی آن شرکت است یا به عبارت دیگر اگر شرکت هر سال تمام سود محقق شده خود را در مجمع تقسیم کند چند سال طول می کشد تا این رقم به قیمت فعلی سهام شرکت برسد. به عنوان مثال اگر نسبت p/e شرکتی برابر ۳۰ باشد یعنی سرمایه گذار حاضر است به ازای ۱ ریال سود شرکت ۳۰ ریال پرداخت کند. حال اگر این نسبت برابر۵۰ باشد نشان دهنده این است که سرمایه گذار حاضر است به ازای هر ۱ ریال سود شرکت ۵۰ ریال پرداخت کند. حال به نظر شما ریسک سرمایه گذاری در کدامیک از حالت ها بیشتر است؟؟؟

در ارزش گذاری شرکت با استفاده از P/E ، نسبت P/E هر سهم در واقع انتظار سرمایه گذار از چشم انداز آینده شرکت برای رشد و توسعه می باشد. به عنوان مثال اگر شرکتی چشم انداز مناسبی برای آینده داشته باشد سرمایه گذاران حاضر به خرید سهام شرکت می باشند. نسبت p/e معمولا نشان دهنده نظر سرمایه گذاران بازار درباره شرکت می باشد و عموما برای شرکت های خوب و رو به رشد مقدار بالاتر و نشان دهنده این است که بازار به این شرکت ها خوش بین است و بر این باور است که شرکت توانایی رشد سود یا افزایش قیمت سهام را دارد. به همین طریق شرکت هایی که بازار دید مثبتی به آنها ندارد عموما نسبت P/E پایینی دارند زیرا بازار به رشد سود آوری این شرکت ها یا افزایش قیمت سهام آن ها در آینده بدبین است. اما سوال اینجاست که نسبت P/E یک شرکت بر اساس چه چیزی تعیین می شود. برای تعیین نسبت P/E در بازار سرمایه ابتدا باید نسبت نرخ بازده بدون ریسک ( سرمایه گذاری در بانک) را بررسی کرد. فرض کنید نرخ سود بانکی ۲۰ درصد باشد. یعنی اگر شما یک میلیون تومان پول را در بانک سرمایه گذاری کنید تقریبا ۵ سال طول میکشد که به اصل سرمایه خود برسید. پس در این حالت P/E بانک برابر ۵ می باشد. بنابراین زمانی که قصد داریم P/E بانک ها را مورد بررسی قرار دهیم از این نسبت و مقایسه آن با بانک استفاده میکنیم.

آموزش تحلیل بنیادی و ارزش گذاری شرکت با استفاده از p/e

یکی از روش های ارزش گذاری شرکت های بورسی که بسیار در بین سرمایه گذاران رایج است استفاده از نسبت P/E می باشد. حال برای محاسبه قیمت تحلیلی سهم باید دو عامل را مورد بررسی قرار داد که یکی سود تحلیلی هم سهم و دیگر P/E تحلیلی می باشد. سود تحلیلی هر سهم سودی می باشد که سرمایه گذار با استفاده از صورت های سود و زیان شرکت برآورد میکند. به فرمول زیر توجه کنید.

همانطور که در شکل بالا مشاهده میکنید در تحلیل بنیادی و ارزش گذاری شرکت ها به این روش باید سود تحلیلی شرکت مورد نظر را برآورد کنید و سپس آن را در P/E تحلیلی ضرب کرد تا ارزش شرکت به دست آید. حال در مرحله اول به سراغ سود تحلیلی شرکت می رویم. برای بدست اوردن سود تحلیلی شرکت سرمایه گذار باید به مباحث تحلیلی بنیادی شرکت ها مسلط باشد تا بتواند با بررسی صورت های سود و زیان شرکت قادر به برآورد فروش، بهای تمام شده و درآمد حاصل از سرمایه گذاری ها گردد تا بر اساس آن بتواند سود شرکت را برآورد کند. حال سرمایه گذار سود برآورد شده از طریق تحلیل بنیادی را باید در یک P/E ضرب کند تا بتواند ارزش هر سهم شرکت را بدست آورد. البته برخی از سرمایه گذاران با استفاده از حاشیه سود خالص و حاشیه سود ناخالص به یک برآورد کلی از سود شرکت دست پیدا میکنند که آن هم باید در p/e شرکت ضرب شود.

انواع P/E در ارزش گذاری شرکت ها

در ارزش گذاری شرکت ها سرمایه گذاران از P/E های مختلفی استفاده میکنند که در این قسمت در خصوص برخی از آن توضیح میدهیم.

ارزش گذاری شرکت با P/E تاریخی : فرض کنید سود هر سهم شرکتی ۱۰۰ تومان و قیمت سهم ۸۰۰ تومان باشد. در این حالت سهم با P/E=8 در بازار معامله می شود. حال فرض کنید سود تحلیلی هر سهم در سال آینده ۲۰۰ تومان برآورد شود و قیمت سهم در بازار در محدوده ۱۶۰۰ تومان باشد. در این حالت باز هم سهم با P/E=8 معامله می شود و این روند را برای چند سال داشته باشیم. این نشان میدهد که سهم همیشه تمایل دارد در محدوده P/E تاریخی خود معامله شود. حال با فرض تغییرات سود شرکت باز هم محدوده معاملاتی سهم در محدوده P/E تاریخی خود خواهد بود؛ یعنی اگر برآورد سود شرکت برای سال آینده ۳۰۰ تومان باشد باز هم سهم با p/e=8 در بازار و با ارزش ۲۴۰۰ تومان معامله خواهد شد. البته این موضوع را هم مد نظر داشته باشید در صورتی که روند سود سازی شرکت به کلی تعییر کند و شاهد رشد فروش شرکت و افزایش سود آن به مرور زمان باشیم شرکت از p/eتاریخی به p/e رشدی تغییر خواهد کرد.

ارزش گذاری شرکت با P/E میانگین بازار : بسیاری از شرکت هایی که در بازار سرمایه معامله می شوند همواره با p/e میانگین p/e بدون ریسک بازار معامله می شوند. برای بسیاری از شرکت های پتروشیمی و فلزات اساسی که در بازار معامله می شوند شاهد این موضوع هستیم. از طرفی نکته دیگری که در این خصوص وجود دارد این است که بسیاری از شرکت هایی که در گروه فلزی و پتروشیمی در حال معامله می باشد روند سود آنها در طی سالیان مختلف با درصد کمی کاهش و یا افزایش پیدا میکند و از آنجا که سرمایه گذار چشم انداز مناسبی برای سهام این شرکت ها متصور نیست به آن p/e بالایی نمیدهد. به عنوان مثال فرض کنید که سود یک شرکت پتروشیمی در سال ۹۴ برابر ۲۰۰ تومان، در سال ۹۵ برابر با ۲۱۰ تومان، در سال ۹۶ برابر ۱۹۵ تومان و در سال۹۷ برابر با ۲۲۰ تومان باشد. همانطور که مشاهده میکنید در سود شرکت در طی چند سال گذشته تغییرات زیادی وجود نداشته است و به همین دلیل سرمایه گذار در وضعیت فعلی چشم انداز مناسبی از افزایش سود شرکت ندارد و به همین دلیل تمایلی ندارد که p/e بالایی به شرکت بدهد و میتوان گفت که p/e سهم در ارزش گذاری به اندازه p/e بدون ریسک بازار یعنی معادل ۵ با فرض سود ۲۰ درصد بانکی خواهد بود. یعنی اگر سرمایه گذار برای سال جاری برآورد کند که سود تحلیلی شرکت ۲۳۰ تومان است باید آن را در p/e تحلیلی معادل ۵ ضرب کند و بدین صورت ارزش شرکت ۱۱۵۰ تومان خواهد شد.

ارزش گذاری شرکت با P/E رشدی : شرکت های رشدی به شرکت هایی گفته می شود که سود آن در طی بازه های زمانی مختلف افرایش می یابد. فرض کنید شرکتی در گزارش ۳ ماهه خود سود ۳۰ تومانی و در گزارش ۶ ماهه خود سود ۷۵ تومانی و در گزارش ۹ ماهه خود سود ۱۱۰ تومانی آنهم به صورت عملیاتی بسازد. با نگاهی به فروش شرکت میتوان به این نتیجه رسید که مقدار فروش شرکت افزایش یافته است و میتوان انتظار افزایش بیشتر آن را در آینده نیز داشت. از آنجایی که فروش مقداری شرکت در حال افزایش است میتوان به این نتیجه رسید که شرکت چشم انداز مناسبی در آینده دارد. حال افرایش مقداری فروش می تواند به دلیل پیدا کردن بازار جدید و همگام با آن افزایش ظرفیت تولید و یا حتی طرح های توسعه ای شرکت باشد. با در نظر گرفتن این موضوعات سرمایه گذار چشم انداز مناسبی برای شرکت در نظر می گیرد و به همین دلیل p/e سهم همگام با افزایش تقاضا برای خرید سهم افزایش می یابد. خب حال باید بدانید که چرا شرکتی که قبلا با p/e=6 در بازار معامله می شود در حال حاضر با p/e=10 در بازار معامله می شود. البته این نکته را هم مد نظر داشته باشید که شرکت هایی که در آن سفته بازی توسط عده ای اتفاق می افتد p/e آن به شدت افزایش می یابد و اگر همراه با افزایش قیمت شاهد تفییر خاصی در گزارش های بنیادی نباشیم شاهد کاهش p/e سهم بعد از رشد قیمت اخیر و خارج شدن سفته بازان از سهم خواهیم بود.