صندوق طلا صندوقی می باشد که دارایی های جمع آوری شده از سرمایه گذاران را در گواهی سپرده طلا و … سرمایه گذاری کرده و به نوبه خود دارای ریسک پایین تری نسبت به سکه طلا می باشد و از طرفی با مبلغ حداقل ۱۰۰۰۰۰ تومان قادر به خرید آن هستید.
آیا تا به حال با خود فکر کرده اید که برای خرید و فروش سکه اصلا نیازی به رفتن به صرافی ها ندارید و به راحتی در بورس می توانید سکه خرید و فروش کنید؟
آیا تا به حال می دانستید که صندوق طلا در بورس معامله می شود که با خرید آن می تواند ضمن پوشش ریسک بابت خرید سکه، از نوسانات بازار هم استفاده کنید؟
آیا تا به حال به این فکر کرده اید که در صورت خریدن دارایی های مانند سکه، مشکلات مربوط به نگهداری آن مانند سرقت و … وجود دارد؟
به طور سنتی سرمایه گذاران و یا حتی عوام بازار عادت دارند که به هنگام رشد قیمت سکه به صرافی ها رفته و سکه فیزیکی خود را خریداری کنند تا در زمان آینده و همگام با افزایش قیمت سکه آن را به فروش برسانند. اما امروز در بازار سرمایه ایران این امکان وجود دارد که سرمایه گذار تنها با دریافت کد بورسی از طریق بازار سرمایه، سکه و یا مشتقات آن را خریداری کند. به همین دلیل قصد داریم در این نوشته در خصوص سازوکار خرید و فروش سکه و صندوق طلا صحبت کنیم.
تعریف کلی از صندوق طلا
صندوق طلا یکی دیگر از راه های سرمایه گذاری در بورس، می باشد. صندوق طلا صندوقی می باشد که دارایی های جمع آوری شده از سرمایه گذاران را در گواهی سپرده طلا و اوراق مبتنی بر طلا سرمایه گذاری میکند. اما اجازه دهید یک تعریف کلی از گواهی سپرده طلا داشته باشیم. گواهی سپرده طلا ورقه بهاداری است که نشان‌دهنده مالکیت دارنده آن بر مقدار معینی کالای سپرده‌شده در انبار است و آدرس این انبار در خزانه داری پردیس بانک رفاه می باشد. سکه های مورد تایید این انبار هم دارای ضرب سال ۱۳۸۶، با وزن ۸.۱۳۳ گرم و عیار ۹۰۰ می باشد و بنابراین اگر کسی قصد دریافت گواهی سکه داشته باشد می تواند سکه فیزیکی خود را به بانک مورد نظر تحویل داده و حواله سکه دریافت کند.
در حال حاضر حواله سکه در بورس اوراق بهادار در حال معامله می باشد که قیمت آن دقیقا هم سو با قیمت سکه در بازار می باشد اما گواهی سکه در بورس دارای نوسان محدود می باشد که ممکن است نسبت به قیمت سکه در بازار دارای تاخیر زمانی باشد.
شکل زیر معامله گواهی سکه در بورس را نشان می دهد بنابراین هر سرمایه گذاری قادر است گواهی سکه را به صورت آنلاین ( همانند خرید و فروش سهام ) در بازار معامله کند و در زمانی که تمایل داشت آن را به فروش برساند.
ساز و کار خرید و فروش گواهی سکه طلا
یکی از دارایی های صندوق طلا گواهی های سکه عرضه شده در بورس می باشد. نحوه خرید و فروش گواهی سکه همانند خرید و فروش سهام می باشد. به این صورت که سرمایه گذار تنها با داشتن کد بورسی می تواند به صورت آنلاین سکه را خریداری کند. بعد از خرید گواهی سکه سرمایه گذار یا میتواند همان گواهی را دوباره در بازار بورس به فروش برساند و یا می تواند همراه با داشتن گواهی سکه به بانک عامل مراجعه کرده و سکه خود را دریافت کند.
همانطور که در شکل بالا نشان داده شده است قیمت این گواهی ۴۴۷۰۰۸۱ ریال می باشد. یعنی سرمایه گذار برای خرید یک سکه باید سفارش های خود را در مضرب ۱۰ تایی وارد سامانه کند. یعنی اگر سرمایه گذاری قصد خرید ۵ سکه را داشته باشد باید ۵۰ سفارش و اگر قصد خرید ۱ سکه را داشته باشد باید ۱۰ سفارس وارد سامانه کند تا بتواند سکه مورد نظر را خریداری کند.
زمان معاملات گواهی سکه طلا نیز در حال حاضر از ساعت ۱۲:۳۰ الی ۱۵:۳۰ می باشد. ساعت ۱۲:۳۰ الی ۱۳:۰۰ مرحله پیش گشایش می باشد که در ساعت ۱۳:۰۰ قیمت تعیین می شود و حراج پیوسته ( معاملات عادی ) از ساعت ۱۳:۰۰ الی ۱۵:۳۰ جریان دارد.
دارایی های صندوق طلا
بر اساس قوانین، دارایی های صندوق طلا در اوراق گواهی سکه، ابزارهای مشتقه مربوط به طلا مانند اختیار و آپشن و اوراق مشارکت می باشد که بیشترین درصد ان که نزدیک به ۷۰ درصد می باشد در اوراق گواهی سکه می باشد.
سرمایه گذار در صورتی که چشم انداز افزایش در قیمت سکه را داشته باشد به راحتی می تواند صندوق طلا را در بازار سرمایه خریداری کند و در زمان مناسب آن را به فروش برساند و بدون اینکه درگیر رفتن به صرافی و … شود به راحتی سکه مورد نیاز خود را تامین کند و از طرفی ریسک ناشی از دزدیده شدن، گم کردن سکه و … را کاهش دهد.
مزایای سرمایه گذاری در صندوق طلا
پوشش ریسک نرخ ارز و بهره بردن از تغییرات قیمت طلای جهانی: عمده سرمایه گذاری صندوق طلا بر روی گواهی های سکه طلا می باشد. از طرفی قیمت گذاری سکه بر اساس دو پارامتر قیمت اونس جهانی و نرخ دلار است. بنابراین سرمایه گذاری در صندوق طلا به منزله سرمایه گذاری غیر مستقیم در طلای جهانی و نرخ ارز در نظر گرفته می شود.
پوشش ریسک کاهش قیمت طلا به کمک ابزارهای بازار آتی: در این صندوق امکان اخذ موقعیت در بازار آتی به منظور پوشش ریسک بازار طلا نیز وجود دارد
پوشش ریسک تورم
نقدشوندگی بالا: همانند سایر صندوق های قابل معامله، صندوق طلا نیز دارای رکن بازارگردان است که ضمانت نقدشوندگی صندوق را به عهده دارد.
انواع صندوق طلا در بازار سرمایه
در حال حاضر ۴ صندوق طلا شامل طلا، زر، گوهر و عیار در بازار سرمایه در حال فعالیت می باشند که هر یک از سرمایه گذاران در صورت تمایل به خرید صندوق طلا به آسانی امکان خرید آن را دارند. نگاهی به سابقه راه اندازی صندوق های سرمایه گذاری طلا در کشور نشان می دهد که در ایران صندوق پشتوانه طلای لوتوس از نوع صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله در بورس کالا و اولین صندوق کالایی بازار سرمایه کشور است که موضوع فعالیت آن سرمایه گذاری در اوراق بهادار مبتنی بر گواهی سکه طلا، اوراق مشتقه مبتنی بر سکه طلا، اوراق بهادار با درآمد ثابت، سپرده و گواهی سپرده بانکی است و از آن در نیمه نخست امسال رونمایی شده است.
به عنوان مثال شکل زیر معاملات صندوق طلا با نماد زر را نشان میدهد
در صندوق طلا همانطور که در شکل بالا نشان داده شده است همه صندوق ها دارای ارزش خالص هر واحد سرمایه گذاری یا NAV هستند. NAV در واقع ارزش واقعی روز آن صندوق می باشد. برخی از سرمایه گذاران فکر می‌کنند که اگر قیمت صندوق طلا برابر با قیمت nav باشد نباید آن را خریداری کنند در صورتی که اشتباه است. ارزش واقعی صندوق طلا بر مبنای آینده آن صندوق تعیین می شود. به عنوان مثال سرمایه گذاری فکر میکند که قیمت طلا در آینده افزایش می یابد و به همین دلیل اقدام به خرید سکه و یا صندوق طلا در بورس می کند و این موضوع اصلا ارتباطی به قیمت روز آن ندارد. البته این موضوع را هم باید مد نظر داشت که معمولا قیمت روز این صندوق ها با nav آن برابر می باشد مگر انکه چشم انداز قیمتی نسبت به قیمت طلا افزایشی باشد.
