لذت پیشرفت: بررسی چالش ها در بازی های رایانه ای

تصور کنین که یک بازی جدید که هیچ اطلاع ویژه ای ازش ندارید رو شروع میکنید. بیاید بگیم که این بازی از سری های محبوب باشه. بازی رو نصب میکنید و اگه به حول قوه الهی به صفحه استارت بازی بدون ارور و لگ برسید، استارت رو میزنید. گزینه شروع تنها پلیه که بین شما و یک دنیای دیگه قرار گرفته... اما ممکنه این راه طولانی تر بشه! بازی داره بهتون پیشنهاد ... در واقع دستور میده که توی دنیای مقصد تغییر ایجاد کنید!
بهتون 3،4،5 و گاها حتی خیلی بیشتر گزینه جلو پاتون میندازه که درجه سختی بازی رو تعیین کنین!

این مورد درجه سختی وقتی که کوچیک تر بودم یک چیز مثل معجزه بود برام ولی هرچی جلوتر رفتم این نقش معجزه گرش کم کم تبدیل به یک اسباب نابودی شد.
هدف یک بازی از وجود خودش چیه ؟ بعضی ها میخوان گیمر به چالش کشیده بشه، بعضی داستان فوق العاده خودشون رو به نمایش بزارن، بعضی صرفا گیم پلی خفنشونو به رخ بکشن و گاهی اوقات چندین مورد باهمدیگه؛ اما من توی حتی یکی از این موارد هم نیازی به وجود گزینه درجه سختی نمیبینم! دلایل وجود داشتن این گزینه ها گاها مثل یک جوکه (( مثل درجه سختی بسیار آسان توی ولفنشتاین )) و خیلی اوقات درجه های آسون با دلیل صرفا (( لذت بردن از داستان )) به مخاطب معرفی میشن... خوب در این صورت من میرفتم یک رمان میخوندم یا فیلم میدیدم یا حتی یک بازی با سبک تل تیلز میبردم! چرا واقعا یک بازی شوتر که هدفش قلع و قمع کردن دشمن هست باید با دلیل لذت بردن از داستان خودشو انقدر پایین بکشه ؟ بر فرض داستان فوق العاده ای هم داشته باشه اما دلیل نمیشه که لذت لذت بردن از گیم پلی ازم صلب بشه!

درجه سختی نرمال همیشه به بهانه های مختلفیه که محبوباشون (( لذت از داستان با کمی چالش، اولین تجربه در این سبک )) هستن. سازنده ها مثلا خواستن اینجا یکم بهمون زحمت حرکت دادن موس و شلیک کردن بدن! دستتون طلا!
مورد بعدی درجه سختی سخت هست که من خیلی کم بالانس متعادلی از این درجه دیدم. همیشه میگن چالش های بیشتر و مناسب افراد حرفه ای در این سبک و غیره ولی اکثر اوقات این یا درجه نرمال حقیقیه (( نرمال قبلی کاذب میشه!)) یا واقعا کوچکترین فرقی با نرمال نداره یا در حدی الکی الکی سخت میشه که بدون اینکه حتی به چالش کشیده بشید کلکتون کندست!
گاهی اوقات یک درجه بعد از این هم وجود داره که میتونید در نظر بگیرید دارید از درجه مثلا سخت به جهنم نابودی جسم و روح میرید! وجود اون درجه فقط به این خاطره که کد های بازی کامل مختل شده و بازی مثل یک امپراتور بیرحم ایتالیایی شما رو از بالای صندلی های کلوسیوم تماشا میکنه درحالی که شما در هر صورت قراره غذای شیر ها و تفریحات سادیسمی اون امپراتور بشید!

تا اینجا باید متوجه شده باشید که من دل خوشی از این درجه سختی ها ندارم! تنها دلیلی که براش دارم اینه که از نظر من این گزینه ها دارن پتانسیل حقیقی بازی رو هدر میدن!
از نظر من سازنده بازی باید بدون اعمال هیچگونه درجه سختیی سعی کنه بازیشو کاملا متعادل درجه بندی کنه، به صورتی که هم بازی و هم بازیکن پا به پای هم پیشرفت کنن و مثل دو روی خیر و شر با یکدیگر تا انتها مبارزه کنن؛ هرکی دست از تلاش برداشت و ضعیف عمل کرد بازی رو باخته! بازیکن لذت واقعی پیشرفت رو درک میکنه که باعث ایجاد جریان ((Flow)) میشه و این یعنی یک پله به لذت حقیقی نزدیک تر شدیم.

نمونه معروف میشه به سری سولزبورن اشاره کرد. سختی بازی بالاست و حتی گاها بسیار غیرمنصفانه اما غیرممکن نیست. شما با تلاش اول ممکنه پیروز بشید یا با تلاش هزارم. در نهایت این بازی به قدری خودشو منعطف کرده که بازیکن ها به هزار و یک روش متفاوت میتونن پیروز میدان بشن و صد البته به صد هزار و یک روش با جمله (( You Died )) مواجه بشن. بازیکن ترغیب به پیشروی میشه و کم پیش میاد که شعله این ترغیب خاموش بشه.

نمونه ای که من جدیدا بسیار علاقه مندش شدم سری بازی Final Fantasy هست. البته این مکانیک توی این سری ایراداتی هم داره ولی معدود به نسخه های خاص و مکان های خاصی هست، از جمله نسخه دوم این سری که کل سیستم لول آپش از منطق سرزمین عجایب پیروی میکنه! یا مبارزه با سوپرباس های بازی که به معنای واقعی کلمه سختی عجیب غریبی ازشون میریزه. با این حال بازی ها در خط داستانی خودشون همیشه پا به پای بازیکن میان و اگه حواس جمع باشید، هیچگونه جریمه ای بازی براتون در نظر نمیگیره.

نمونه هایی که عقیده من رو تایید میکنن فراوان هست اما با این حال نمیتونم مواردی که به معنای واقعی کلمه درجه سختی (خوب) محسوب میشند رو نادیده بگیرم.
یکی از مواردی که تازگی ها باهاش آشنا شدم ولی فرصت تجربشو نداشتم در رابطه با بازی The Witcher 3 هست. درجات سختی نرمال و ساده مثل یک اکشن نقش آفرینی قدرتمنده، اما درجه سخت بازی این چالش رو براتون به ارمغان میاره که قبل از هر نبرد مجهز تر بشید و دیگه یه شمشیر زن خالی نباشید. در سری رمان همین مجموعه ویچر ها برای مقابله با انواع هیولاها اکثرا از معجون های خاص استفاده میکنن و در صورت مصرف نکردن... خودشون مصرف میشن! در درجه سختی بالاتر این بازی این مکانیک شاخ و برگ بیشتری میگیره و به جای قوی تر کردن دشمنان یا ضعیف تر کردن شما، منطق جهان بازی به واقعیت دنیای خودشون نزدیک تر میشه و چالش جدید و گسترده ای مقابل بازیکن قرار میگیره. میشه گفت گیم پلی بازی زمین تا آسمون تفاوت ممکنه قائل بشه!

در این بین درجه آسان هم جلومون قرار گرفته، اما آیا نیازی به بودن این درجه هست ؟ نظرات در این بین متفاوته و نظر من هم اینه که اینجا به درجه سنی بهتره توجهی بشه. اگه مخاطب از سن کمتری برخوردار باشه ایرادی نباید داشته باشه ((ولفنشتاین با جمله Can I Play Daddy ضربه محکمی به مخاطبان مورد نظر زد :) ))

امیدوارم از این که مطلب رو خونده باشید لذت فراوانی برده باشید و خوشحال میشم نظرات و پیشنهادات و انتقاداتتون رو برام در هر زمینه مرتبط اعم از خود مطلب، نظر شخصیتون، شیوه نگارش و غیره بنویسید. نظر خودتون رو هم در رابطه با درجه سختی بازی ها بگید و از آخرین بازیی که کردید هم در بخش نظرات تعریف کنید :)

پ.ن:در لحظه انتهایی مطلب به مثال بسیار فوق العاده ای از جمله بازی های سوپر ماریو، زلدا،کربی و همچنین درجه سختی پویا یادم اومد که واقعا حیفم میاد توی همچین مطلبی حرف از نینتندو به میون نیاد. در سختی و آسانی، بازی های این شرکت طغیان میکنند که سزاوار یک مطلب جدان. امیدوارم روزی بتونم نظراتمو در رابطه با این جواهرات باهاتون در میون بزارم.