در حالي كه قوانين حقوق زنان را به رسميت شناخته و آزاديهاي بسياري براي آنها در نظر گرفته شده است اما جايگاه و حقوق زنان در جامعه ما به درستي به رسميت شناخته نشده و گلايههاي زيادي مبني بر ناديدهگرفتن حقوقآنان به گوش ميرسد.
طبق اصل بيستم قانون اساسي، زن و مرد به طور يكسان در حمايت قانون قرار دارند و از حقوق انساني، سياسي، اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي با رعايت موازين اسلام برخوردارند. اصل بيست و يكم نيز معطوف به حقوق زن است و بر اساس اين اصل ، برابري زن و مرد در قانون اساسي كشور به كرات مطرح شده است، هرچند انتظار ميرفت پس از چهار دهه اين موضوع محقق شود زيرا تحقق مطالبات زنان باعث احقاق بخشي از عدالت اجتماعي در جامعه مي شود اما در عمل آنچه مشاهده ميشود چيزي جز تبعيض و ناديده گرفتن حقوق زنان نيست.
زنان سالهاست گلايههاي زيادي مبني برناديده گرفتن حقوقشان زيرا در بسياري از موارد به بهانههاي مختلف، حقوقي كه قانونگذار براي آنها درنظر گرفته، نقض شدهاست. از جمله اين موارد ميتوان به اجحاف و نابرابري حقوق زنان اشاره كرد كه همگي محصول نگاه مردانه در كشور بوده و باعث آزار اين قشر از جامعه شدهاست، به طوري كه تحمل اين برخوردهاي نابرابر گاهي بسيار سخت و طاقتفرساست. ردپاي عدم برابري زنان و مردان در جامعه هم در سياستگذاريها و هم در قانونگذاري كاملا مشهود است كه از جمله آنها ميتوان به برابر نبودن حقوق و دستمزد زنان نسبت به مردان، خروج از كشور با اذن همسر، عدم اجازه ورود زنان به ورزشگاهها و ...اشاره كرد.
در اين زمينه بايد گفت مبحث حقوق زنان معمولا شامل اين موارد است؛تماميت بدني و خودمختاري، حق راي، حق كار، حق دستمزد برابر به خاطر كار برابر،حق مالكيت، حق تحصيل، حق مشاركت در قراردادهاي قانوني و در نهايت حقوق سرپرستي، ازدواج و مذهبي.
**حقوق و دستمزد زنان كمتر از مردان
برابر نبودن حقوق زنان حتي در مشاغلي برابر، آسيبهاي زيادي را متوجه زنان كرده است. اين در حالي است كه يكي از مهمترين معيارها براي سنجش درجه توسعه يافتگي يك كشور، ميزان اهميت و اعتباري است كه زنان در آن كشور دارا هستند. زنان كه حالا به دلايل گوناگون از جمله اشتياق براي حضور پررنگ در جامعه يا گاهي نيز مشكلات عديده اقتصادي روانه بازار شدهاند، مجبورند علاوه بر مسئوليت سنگين مادري، دغدغههاي فراوان زندگي و فرزندان خود، در مشاغل گوناگون نيز به فعاليت بپردازند كه به بنا به دلايلي از جمله منفعت كارفرمايان و صاحبان سرمايه مجبورند به اين تبعيض تن دهند.
پرداخت دستمزدها و مزاياي كمتر به زنان شاغل، آن هم در شرايطي كه شاهد افزايش حضور زنان تحصيلكرده در جامعه هستيم و اين مسئله با كمبود اشتغال نيز همراه شده است، همگي منفعت بيشتري را نصيب سازمانها و شركتهاي دولتي و خصوصي ميكند؛ موضوعي كه درعينحال باعث سرخوردگي و ناكامي زنان شاغل ميشود.
**ممنوعيت غيرقانوني حضور زنان در ورزشگاهها
ممنوعيت غيرقانوني حضور زنان در ورزشگاهها، نيز يكي از مطالبات زنان است. گلايه زنان اين است كه فقط به دليل زن بودن از تماشاي فوتبال در ورزشگاه آزادي محروم هستند؛ درحالي كه معلوم نيست زن بودن جرم است يا تماشاي فوتبال زنان در ورزشگاه آزادي . در توجيه عدم اجازه زنان به ورزشگاه آزادي نيز گفته ميشود محيط ورزشگاه مردانه است و مردان ممكن است حرفهاي زشت و فحش بدهند.
**خروج از كشور با اذن همسر
اما اين تنها تبعيض در مورد زنان نبوده و يكي از موضوعاتي كه بحثهاي زيادي نيز پيرامون آن مطرح ميشود، اجازه همسر براي خروج زنان از كشور است، به طوري كه در حال حاضر زني با تحصيلات عاليه اگر بخواهد از كشور خارج شود حتما بايد اجازه همسرش را كسب كند، در غير اينصورت اجازه خروج از كشو را نخواهد يافت. البته در مواردي ممانعت از خروج زنان نخبه از جمله قهرمانان ملي از كشور موجي از نارضايتي را در ميان زنان به وجود آورده و آنها خواستار قائل شدن استثنائاتي در اين زمينه هستند كه در اين زمينه نمايندگان فراكسيون زنان مجلس طرحي را تدوين و تقديم مجلس كردند كه بر اساس آن خروج زنان نخبه از كشور تسهيل ميشود و بايد گفت تصويب اين طرح ميتواند گامي رو به جلو براي شكوفايي استعداد زنان نخبه تلقي شود.
**سربازي دختران
اما در لابهلاي اخبار منتشر شده در روزهاي گذشته، يك خبر بازتاب گستردهاي در جامعه داشت و با تحليلهاي بسياري از سوي افراد مواجه شد.
طرح خدمت سربازي دختران موضوعي با واكنش جامعه به ويژه زنان همراه و لطيفههاي بسياري نيز در مورد آن در فضاي مجازي ساخته و دست به دست شد. در مورد اين موضوع بايد اذعان داشت طرح موضوع خدمت سربازي براي دختران، اگر ميتوانست برابري ميان زنان و مردان را به دنبال داشته باشد، موضوعي قابل طرح و قابل تامل بود. اما طرح اين موضوع زماني كه زنان از نابرابريهاي بسياري رنج ميبرند و به نوعي در جامعه مردانه زندگي ميكنند كه مردان تصميم ميگيرند و خود نيز عمل مي كنند و زنان سهم ناچيزي از جامعه و پستهاي مديريتي دارند به هيچ وجه قابل توجيه نيست.
**قرار نيست دختران براي عمليات نظامي آماده شوند
اما پس از انتشار اين خبر و ارائه نظرات گوناگون از سوي جامعه، طيبه سياووشي، نمايندهاي كه اين طرح را مطرح كرده بود با تاكيد بر اينكه هنوز ابعاد اين طرح مشخص نشده، ولي ميتوان گفت كه قرار نيست دختران در خدمت سربازي اسلحه به دست بگيرند، گفت: اين طرح هنوز در صحن مجلس شوراي اسلامي مطرح نشده و مشخص است كه اطلاع دقيقي از آن نداشته باشيم. وي در مورد اينكه نحوه خدمت سربازي دختران چگونه خواهد بود، ادامه داد: آنچه مشخص است قرار نيست دختران در بخش نظامي حضور داشته باشند و براي عمليات نظامي آماده شوند.
وي با بيان اينكه به نظر بايد از دختران در مسائل آموزشي و بهداشتي و همچنين رويكرد نرمافزاري استفاده شود،گفتهاست: جزييات اين طرح به صورت كامل مطرح نشده، ولي آنچه مشخص است دختران در طول خدمت سربازي اسلحه به دست نخواهند گرفت.
**سربازي دختران شبيه يك شوخي است
اين موضوع با واكنش ستادكل نيروهاي مسلح نيز مواجه شد و سردار موسي كمالي در واكنش به طرح سربازي دختران در كميسيون حقوقي و قضايي مجلس با رد اين موضوع گفت: در حال حاضر به هيچ وجه چنين طرحي وجود ندارد و مطرح كردن سربازي دختران چيزي شبيه يك شوخي است.
**طرح خدمت سربازي دختران اصلا در مجلس مطرح نشده
اما با توجه به نظرات گوناگون در اين زمينه، موضوع را با فاطمه ذوالقدر، نماينده مجلس مطرح كرديم. وي با بيان اينكه طرح خدمت سربازي براي دختران اصلا در مجلس شوراي اسلامي مطرح نشده و فراكسيون زنان به هيچ وجه چنين طرحي را ارائه نداده است به «قانون» ميگويد: پيشنهاد طرحي به نام «سرباز داوطلب بسيجي» توسط يكي از نمايندگان در كميسيون حقوقي و قضايي مطرح شد كه راي نياورد و كاملا از دستور كار خارج شده است و بازتاب آن در رسانهها برداشتي نادرست بود كه اصحاب رسانه در اين خصوص اطلاعرساني و آگاهي بخشي لازم را براي شفاف سازي انجام دادند.
ذوالقدر همچنين ادامه داد: با توجه به شرايط موجود در كشور، طرح ها بايد در راستاي زدودن و رفع مشكلات اقتصادي و معيشتي مردم و همچنين ارتقاي سطح فرهنگ و استانداردهاي زندگي براي مردم باشد و يقينا نمايندگان خانه ملت هوشيارانه از هزينه كرد وقت مجلس براي طرح هايي كه اثربخشي لازم براي پيشرفت و توسعه كشور را ندارند دوري مي كنند.
**زنان سهمي بيشتر ميخواهند
در خاتمه بايد گفت زنان در جامعه امروز خواستار سهمي بيش از آنچه امروز برايشان در نظر گرفته شده است، هستند. رفتن به خدمت سربازي اگر همراه با برطرف شدن مشكلات جامعه زنان و به نوعي باعث برابري حقوق زنان و مردان باشد، موضوعي قابل طرح و قابل توجيه به نظر ميرسد و ممكن است زنان با آن موافق باشند. رشادتهاي زنان در دوران دفاع مقدس و صحنههاي رزم زنان، تا پايان دفاع مقدس و تاثير عميق آن بر روحيه رزمندگان به همگان ثابت كرد كه زنان جامعه ما بسيار توانمند هستند و ميتوانند در بسياري از پستهاي مديريتي حضوري فعال داشته باشند، هر چند اين قابليتها سالهاست كه مغفول مانده است.