کودکان بی سرپرست کودکانی هستند که به هر دلیل والدین خود را از دست داده‌اند. والدین این کودکان، لزوما افرادی با عدم‌صلاحیت نمی‌باشند بلکه ممکن است در تصادف یا بلایای طبیعی جان خود را از دست داده باشند. این کودکان نسبت به دیگران، مشکلات بیشتری دارند و نحوه برخورد با آن‌ها از اهمیت زیادی برخوردار است. کودکان در مقابل آسیب‌ها و مشکلات بسیار آسیب پذیر هستند و تنها والدین می‌توانند در برابر مشکلات مختلف از آن‌ها محافظت کنند. در ادامه مقاله به بررسی کامل این موضوع می‌پردازیم.خانواده تاثیرگذارترین و قدرتمندترین عامل شکل گیری شخصیت و سلامت روان افراد است. خانواده اولین نهادی است که به پرورش کودک می‌پردازد و زمینه را برای آموزش‌های بعدی آماده می‌کند. خانواده به دلیل اهمیت بسیار بالای خود، به صورت مختلف بر رشد جسمی، روانی، هیجانی و اجتماعی افراد تاثیر می‌گذارد. طبق گفته روانشناسان، سلامت روان کودکان رابطه مستقیمی با تعامل آن‌ها با والدین دارد. کودکان بی سرپرست و بد سرپست در طیف بسیار وسیعی از مشکلات با یکدیگر شباهت دارند. کودکانی که بعد از سنین 6 ماهگی والدین خود را از دست می‌دهند، آسیب زیادی می‌بینند چرا که پس از 6 ماهگی وابستگی زیادی بین والدین و کودک به وجود آمده است و آسیب ناشی از آن بسیار زیاد می‌باشد.
عوامل بسیار زیادی باعث بی سرپرستی یا بد سرپرستی کودکان می‌شود. برخی از این دلایل عبارتند از
_فوت والدین
_طلاق والدین
_فقر و مشکلات اقتصادی
_اعتیاد والدین
_زندان رفتن والدین باعث می‌شود کودکان بی سرپرست شوند.
_غایب بودن یکی از والدین
_بیماری‌های جسمانی و روانی والدین
یکی از شایع‌ترین مشلات کودکان بی سرپرست، افسردگی است که میزان شیوع آن 40 درصد بیشتراز کودکان عادی می‌باشد. این کودکان، از محبت والدین محروم شده‌اند و به این دلیل یاد نمی‌گیرند که احساسات خود را چگونه بروز دهند. کودکان و نوجوانانی که در مراکز شبانه روزی زندگی می‌کنند و سرپرست ندارند، نسبت به زندگی بسیار ناامید هستند. کودکان بد سرپرست یا بی سرپرست، نسبت به دیگر کودکان بیشتر به نافرمانی مقابله‌ای دچار می‌شوند. همچنین احساس ناامنی و بی اعتمادی شدید دارند و نمی‌توانند روابط صحیحی با دیگران برقرار کنند.
نحوه برخورد با این کودکان اهمیت بسیار بالایی دارد چراکه آن‌ها به قدر کافی آسیب دیده هستند و برخوردهای اشتباه لطمه بیشتری به آن‌ها وارد می‌کند. توجه داشته باشید که لازم است به این کودکان محبت کرد و آن‌ها را دوست داشت ولی به هیچ عنوان نباید به آن‌ها ترحم شود. محبت بیش از اندازه و فرق گذاشتن بین آن‌ها و سایر کودکان باعث می‌شود که احساس ترحم کنند و خلاء عاطفی والدین‌شان را بیشتر احساس کنند. برخورد اشتباه و ترحم برانگیز نه تنها باعث خوشحالی این کودکان نمی‌شود بلکه آسیب بیشتری نیز به آن‌ها وارد می‌کند.
