مهدی بیات | Mehdi Bayat
مهدی بیات | Mehdi Bayat
خواندن ۱۳ دقیقه·۷ ماه پیش

چگونه حافظه خود را بهبود ببخشیم؟

وقتی که شروع کردم به نوشتن این مقاله حس کردم خیلی ها مثل من از اینکه حواس پرت یا خیلی زود خیلی چیزا یادشون میزن در عذاب هستن تاریخ تولد همسر و پارتنرشون رو فراموش می کنند یا یادشون میره در خونه یا ماشینشون رو قفل کردن یا نه با مطالعه این مقاله این مشکل به راحتی قابل حل هست.




تکنیک MOM


متشکل از سه قسمت است:

  • انگیزه: باید در ابتدای مسیر مشخص کنید که انگیزتون برای افزایش عملکرد ذهن و حافظتون چیه ؟ مثل این میمونه بگیم یک میلیارد بهت میدم اگه این اسم یادت بمونه و ما به خاطر اون پول تا آخر عمر اون اسم را به خاطر میسپاریم ولی مثلا خودم انگیزم اینه که تو درس هام موفق باشم و کتاب های درسی که میخونم از خاطرم نره.
  • مشاهده: این قسمت مربوط میشه به هنر توجه خیلی وقت ها ما مشکلی در حافظه نداریم بیشتر مشکلمون توجه هست باید در زمان حال حضور فعال داشته باشیم تا اطلاعات در ذهن ما نقش ببندند و به قولی باید بفهمیم بعد فهمیده بشیم به عبارتی شنونده خوبی باشیم.
  • مکانیک: همان استراتژی و تکنیک و مهارت هایی هست که میتوان آن ها را یادگرفت که در ادامه این مقاله به این بخش هم میپردازیم.

خورشید- جوراب- چراغ راهنمایی- ماشین- ستاره- نوشابه- رنگین کمان- اختاپوس- گربه -انگشتان پا-چوب اسکی- روباه- شمع ها- پول- انگشتان پا- کامیون

تکنیک ایجاد ارتباط معنایی در حفظ کردن

حفظ کردن ترتیب این کلمات بی ربط در ابتدا سخت بنظر میاد تا قبل اینکه تکنیک رو یاد نگرفته باشید ولی میتونی اینجوری حفظش کنی خورشید چون ی دونست اولی جوراب چون یک جفته دومی چراغ راهنمایی چون سه تاست سومی ماشین چون چارتا چرخ داره چهارمی... .

عملکرد مغز ما یک سومش ارثی هست اما خبر خوب این هست که دو سوم آن دست خودمون هست که میتونیم با تغذیه درست مثل خوردن بلوبری، شکلات تلخ، آب رو به مثبت کردن آن تاثیر بذاریم.

کشتن مورچه ها

افکار منفی رو از ذهنت بکش و از خود تخریبی باید رها شید.

ورزش

کلا یک نکته مهم وجود داره هرچیزی که برای قلب خوب باشه برای مغز ما هم خوب هست افرادی که ورزش میکنند تمرکز بهتری دارند.

فرار از فست فود

به هیچ عنوان سمت فست فود نرید و سعی کنید ویتامین گروه B و امگا رو مصرف کنید.

همنشین خوب

دقت کنید که با چه کسی دارید وقت میگذرونید از انسان هایی که انرژی شما رو میدزدند دوری کنید و به جاش انسان هایی رو در کنار خودتون نگه دارید که حال و انرژی خوب به شما میدهند نشونه این افراد اینه که پیشرفت شما رو میخوان و از موفق دیدن شما لذت میبرند.

محیط تمیز

سعی کنید محیطی که دارید وقت میگذرونید رو مرتب کنید نظم روی حال روحی شما بسیار تاثیر گذار هست و باعث شفاف فکر کردن شما میشه.

خواب

در خواب هست که حافظه کوتاه مدت به بلند مدت تبدیل میشه ولی با وجود زندگی این روز ها همه دچار کمبود خواب میشیم که باید زودتر اصلاحش کنیم.

مراقبت از سر

اگر ورزش رزمی انجام میدید یا موتور سوار هستید یا هرچیزی که احتمال آسیب به سر شما وجود داره در معرضش هستید حتما مراقب باشید تا آسیبی به مغز شما وارد نشود.

یادبگیرید

یادگیری نکته ایی بوده که تا همین الان شما دنبالش بودید و این مقاله رو دنبال کردید. نکته جالب اینکه یادگیری باعث افزایش طول عمر هم میشه.

مدیریت استرس


استرس موجب آزادسازی هورمون هایی هست که برای دفاع یا مراقبت از خودمون هست اما یادتون باشه در زمان کنکور امتحان یا هرچیزی استرس باعث میشه بخش هایی از مغز ما فعال نشوند پس تمام تلاش رو باید بکنیم تا این استرس رو از بین ببریم.

تکنیک تجسم

خیلی وقت ها چندین عبارت مختلف رو باید به خاطر بسپاریم یکی از راه های خوب برای انجام این کار استفاده از این تکنیک هست فرض کنید که میخواید یک لیست خرید حفظ کنید که شامل آواکادو بلوبری ماهی سالمون اسفناج و ... هست تکنیک به این صورته که مثلا یک چیز عجیب غریب تصور کنید از خودتون مثلا آواکادو رو سرتون هست و تو دماغتون حبه هایی از بلوبری و دور گردنتون زنجیری از ماهی سالمون دارید.

تکنیک ABRA

  • اذعان کنید: با تفکر های منفی نجنگید چون اینکار باعث بیشتر فکر کردن بهش میشه و ما رو بیشتر غرق اون مشکل خاص میکنه مثلا تو ذهنمون این هست که حافظه خوبی نداریم بعد هی تلاش می کنیم که با این تفکر بجنگیم.
  • جذب کن و رها کن: هر زمان که تفکر منفی به سمتت اومد مثل بازدم رها کن و ازش دوری کن و در مقابلش انرژی مثبت رو تنفس کن.
  • تراز کردن: باید این تفکر رو در درون خودمون ایجاد کنیم که انسان بسیار باهوشی هستیم و قادر هستیم بهترین عملکرد ذهنی رو داشته باشیم.
  • اطرافیان: ما دقیقا چیزی میشیم که اطرافیان ما هستند خیلی وقت ها دوستانی را داریم که خواسته یا ناخواسته سوالاتی میپرسند حرف هایی رو میزنند که به خودمون شک میکنیم از این افراد بهتر هست فاصله خودمون رو حفظ کنیم تا آسیب جدی بهمون وارد نکنند.

خواب خوب

کمبود خواب در دراز مدت طبق تحقیقات انجام شده موجب آلزایمر میشه پس اگر این تکنیک هایی که گفتم و غذای مناسب رو رعایت کردین اما خواب کافی نداشته باشید قدرت تیزبینی و تمرکز کافی را در طول روز از دست میدید کسانی که خواب خوبی ندارند از نعمت رویا دیدن بی نصیب ماندن از اهمیت رویا دیدن بگم این هست که خیلی از انسان هایی که در جهان به نقطه خوبی رسیدن ایده های جدید داشتن کشفیات نشات گرفته از رویا هایی هست که داشتن.

  • حذف دیوایس های دیجیتالی: متاسفانه گوشی و لپتاپ از روتین استفاده همه ما شده در این روز ها و همین موضوع موجب ایجاد دوپامین در اخر شب و در نهایت خواب کافی نداشتن هست پس بهتره که دوساعت قبل خواب سمت این دیوایس ها نریم.
  • مراقبه: یکی از دلایل مهم عدم خواب کافی استرس شدید هست استرس موجب اختلال در فرایند های مختلف بدن ما میشه و یکی از بارز ترین اتفاقات بهم ریختگی خواب هست پس بهتره در طول روز حداقل 2 بار مراقبه انجام دهیم تا به آرامش ذهنی برسیم.

ایجاد عادت

این مهارت بسیار مهم و پر اهمیت هست که شما از تصمیم گرفتن در طول روز خسته نشید عادت کنید که تخت رو مرتب کنید مسواک بزنید ورزش کنید و راجب این ها فکر نکنید تا بتونید در موضوعات مهم تصمیمات بهتر بگیرید.

تو این قسمت میخوام یکم درمورد الگو و ساختار حافظه بگم که از چه اصولی پیروی میکنه:

  • اولین و آخرین مورد: اگر به شما لیستی از لغات و عبارت هارو بدم و بگم حفظ کن شما حداقل چیزی که به خاطرت میاد اولین چیز و آخرین چیزی هست که بهت گفتم هست .
  • دسته بندی شده: ذهن ما تمایل داره که مواردی که در یک دسته بندی قرار میگیره رو راحت تر حفظ کنه مثلا کلمه خاک و گلدان را در یک لیست 20 کلمه ایی خیلی راحت تر حفظ میکنید.
  • احساسات: شما به کلماتی که احساس چیزی بهتون میدن راحت تر حفظشون میکنید مثلا شما نسبت به کلمه طلا حس مثبتی دارید حس ثروت و تعلق دارید خب طبیعی هست راحت تر باهاش ارتباط بگیرین و حفظش کنید.
  • متفاوت بودن: تصور کنید میان تمامی ماشین های مشکی یک ماشین سفید وجود داره منطقی هست که ماشین سفید توجه بیشتری از شما رو اشغال میکنه و راحت تر در حافظتون نقش میبنده.
  • آشنا بودن: اگر تو این لیست کلماتی که داشتم بهتون میگفتم کلمه پیچ کپسولی هم بود و شما اگه نجار بودید به دلیل این که هر روز با این پیچ سر و کار دارید راحت تر تو حافظتون نقش می بست.
  • تصویر ذهنی داشتن: فرض کنید تو این لیست اسم مهدی بود و شما هم به دلیل اینکه مهدی بیات رو می شناسید که مقاله براتون مینویسه چون از مهدی بیات تصور ذهنی داشتید حفظش می کردید.
  • ارتباط برقرار کردن و تخصیص دادن: این مورد یک تکنیک هست دارید کتابی برای کنکور میخونید و قرار هست مواردی رو که در مورد ویژگی مدیران موفق هست رو باید حفظ کنید کافی است بین این موارد ارتباط داستانی ایجاد کنید و هرچقدر این داستان شما جزئیاتش دقیق تر باشه به خاطر موندنش راحت تر خواهد بود.

خیلی وقت ها هست که نیازه عبارات موارد و کلمات را با ترتیب بلدشون باشیم یعنی بدونیم مورد چهارمی دقیقا چی بوده میخوام بهتون یک الگوریتم داستان سازی بگم که موارد رو بتونید به ترتیب یادبگیرید:

یک = خوردشید : خب ما یه دونه خورشید داریم

دو = جوراب : خب جوراب که یک لنگه نیست و دوتایی هست

سه = چراغ راهنمایی و رانندگی: مشخصه که سه رنگ داره

چهار = ماشین: چهار چرخ داره

پنج = ستاره: ستاره پنج پر داره

شش = نوشابه : بسته شش تایی نوشابه

هفت = رنگین کمان: هفت رنگ داشتنش

هشت = هشت پا

نه = گربه: به خاطر اینکه گربه نه جون داره

ده = انگشتان دست یا پا

حالا هر 10 موردی که خواستید از هرکتاب یا مقاله ایی حفظ کنید کافیه با این تعبیر های من از اعداد ارتباط برقرار کنید و داستان سازی کنید تا یادتون بمونه.

تکنیک be suave

  • باور: باید باور داشته باشید که حافظه عالی دارید.
  • تمرین کردن: حتما مرور های لازم رو بر اساس منحنی فراموشی انجام دهید.
  • نکات مهم رو در همان حین مرور کنید: مثلا میخواهید اسم شخصی از خاطرتون پاک نشه کافیه وقتی خودش رو معرفی کرد یک بار بگی خوشبختم مهدی همین تکرار اسم معجزه میکنه.
  • از اسم در مکالمه استفاده کنید: توجه کنید در مکالمه ایی که با فرد جدید دارید دو الی سه بار از اسمش استفاده کنید اما سو استفاده نکنید یعنی هی الکی اسمش رو نگید
  • درمورد اسمش بپرس: قشنگترین چیزی که یک فرد میتونه از کسی دریافت کنه توجه هست اگر فردی اسم خاصی داره درمورد معنیش بپرسید.
  • تصورش کنید: وقتی اسم فردی رو می شنوید کافیه اون فرد رو با اطلاعات پیشین خودتون تصور کنید مثلا اگر خشایار هست سرش رو جای بدن خشایار شاه تصور کنید.

تکنیک PIE

  • مکان: وقتی فردی را میبینید اولین کاری که میکنید این باشه که اون رو به یک مکان ربط دهید. یعنی یک ویژگی بارز در اون آدم پیدا کنید و انگار دارید بهش لقب میدید مثلا به کسی که کچل هست بگید مردک کله نورانی.
  • تصور کردن: باید فرد را به یک شکل ربط دهیم. مثلا دختری که ته چهرش شبیه گربه هست.
  • ادغام کردن: باید در این مرحله باید اون ویژگی بارز رو با شکلی که تصورش کردیم ادغام کنیم.

تکنیک FDR

به این صورت هست هر زمان که هر فرد جدیدی دیدیم پس از فهمیدن اسمش با انگشتانمون اسمش رو روی ران پامون بنویسیم و تصور کنیم این نوشتن اسم رو پیشونی فرد چاپ داره میشه.

تکنیک تقویت تجسم کردن:

این همه صحبت از تصویر سازی کردم اما الان میخوام درمورد این تکنیک باهاتون صحبت کنم که چجوری تخیل خودمون رو تقویت کنیم بیاید تصور کنید و چشماتون رو ببندید که " یک ظرف میوه جلوتون هست جنس این ظرف هم تصور کنید میوه هاش هم تصور کنید از این ظرف میوه یک لیمو شیرین بردارید با چاقو بازش کنید و بوش کنید و آروم شروع کنید به خوردن" شما دهنتون الان آب افتاده چون که ذهن فرقی میان واقعیت و تصور شما قائل نمیشه شما چیز هایی که میشنوید رو فراموش میکنید اما چیزی که میبینید و میفهمید به آسانی خیر!

تکنیک ارتباط سازی میان تخیلات:


در تصوراتی که دارید از مفاهیم مختلف کافی هست به داستانی که دارید میسازید یک بعد عملیاتی بدهید یعنی مثلا بادکنک به پرواز در بیاد بعد بیاید احساسات را درگیرش کنید مثلا بادکنک بخوره تو سر سوپر من که تو آسمون بوده بعد بیاید یکم موارد غیر منطقی رو قاطی داستانمون کنیم که باعث میشه دیگه فراموشش نکنیم.

تکنیک حفظ لغات

برای حفظ لغات حدود 20 تایی در روز بهترین کار این هست که اون کلمه رو ربط بدید به کلمه ایی میشناسید و ی داستانی راجبش بسازید که تهش به معنی اون واژه ختم بشه فکر میکنم یکی از دوره هایی که بر این سبک تنظیم شده دوره مرتضی جاوید هست که لغات 504 و 1100 واژه رو اینجوری تدریس میکنه. البته مرور هم لازمه حفظ شدن لغات هست اما صرف مرور شما رو به نتیجه نخواهد رساند.

بهترین موسیقی برای بهبود عملکرد مغز:

موسیقی کلاسیک باروک بهترین نوع موسیقی برای بهبود حافظه هست و بهتره از موسیقی هایی مثل پاپ و رپ بیشتر دوری کنید و با باروک وارد امواج آلفا مغزی بشیم.

چجوری بدون یادداشت سخنرانی کنم؟


خب تا الان اگر با من پیش اومده باشید حافظه خودتون رو به قولی پروموت کردین حالا فرض کنید در یک سخنرانی قرار گرفتین و قرار هست 10 مورد را در اون فضا نام ببرید و توضیح دهید واقعیت شما همین که نام میبرید توضیحش هم میاد ولی مسئله اصلی این است که بدون یادداشت و پاورپینت چجوری این کار رو باید انجام بدیم؟ کافیه در اون جلسه برای هر موردی که میخوایم توضیح بدیم نشانه گذاری کنیم از گلدان در جلسه یا میز کنفرانس برای ما نماد و مفهوم خاصی رو داره که با نگاه کردن به اون برای ما یادآور موضوع خاصی میشه.

چجوری یک متن رو کلمه به کلمه حفظ بشم؟

خب در واقع این کار برای حفظ دیالوگ فیلم و یا پرزنت برای فروش بسیار کاربردی هست من این موضوع رو برای درس زیاد پیشنهاد نمیکنم چون ممکنه وقت زیادی ازتون بگیره. پس این مراحل رو قدم به قدم باهم باید انجام بدیم:

  • خواندن: باید با تمرکز متن را بخونید اگر نمیدونید که چجوری بخونید مقاله تندخوانی من رو بخونید تا کامل یک تند خوان هم بشید.
  • نوشتن: مطالعات ثابت کرده چیزی که خواندید رو همون طور با دست خط خودتون بنویسید بهتر در یاد و خاطر میماند
  • تمرین: حتما با پارتنر یا فرد فرضی این دیالوگ رو تمرین کنید یا اصلا متن حفظی رو با میکروفون گوشی ضبط کنید و بگید.
  • بازسازی: نحوه بیان خودتون رو متفاوت کنید منظورم این نیست کلا همه چی رو عوض کنید در واقع منظور من اینه که بیاید همون محتوا رو بدون کم و کسری بیاید با لحن دیگه بگید.
  • تقسیم بندی: هرچیزی مثل شعر یا دیالوگ در ابتدا مثل یک هیولا میمونه حفظ کردنش اما در ابتدا بیاید یک تقسیم بندی اصولی از اون متن داشته باشید بعد شروع به حفظ کردن کنید.
  • گوش دهید: صدایی که از خودتون ضبط کردید رو بار ها گوش دهید تا در پوست عمق و جانتان رخنه کند.
  • درگیری حواس: هرچقدر حواس بیشتری مثل بویایی درگیر فرایند حفظ و یادگیری باشه بیشتر در ذهن شما خواهد ماند پس تا میتونید در فرایند حفظ و یادگیری حواس دیگرتون هم بیشتر دل به کار بدید.

چجوری تاریخ و اعداد رو حفظ کنم؟

  • 1= T, D, TH
  • 2= N
  • 3= M
  • 4= R
  • 5= L
  • 6= J
  • 7= C, K, G
  • 8 = F, V
  • 9= P, B
  • 0= C, Z

حالا بیاید بگید TABLE معادل چه عددی هست؟ 195 حواستون باشه بقیه حروف که تو لیست نیستن شمرده نمیشن چون مقدار ندارن.

حالا باید چیکار کنیم؟ فکر میکنید کلمات رو به اعداد باید تبدیل کنیم و عدد رو حفظ کنیم؟ خیر قطعا ولی برعکسش مفیده ما میایم اعدادی که باید حفظ کنیم رو به حروف تبدیل میکنیم و کلمه میسازیم تا بتونیم با انتزاعی کردنش راحت تر به خاطر بسپاریمش.

جمع بندی

به جرات میتونم بگم این مقاله کامل ترین و به روز ترین تکنیک ها را برای بهبود عملکرد مغز و حافظه شما را شامل میشه و اصلا نیازی نیست نه دوره ایی رو ببینید نه کتاب خاصی رو بخونید فقط کافیه به تمارین و تکنیک ها عمل کنید تا ماکسیمم نتیجه رو بگیرید و اگر پولتون اضافی کرد میتونید دوره بخرید ولی من که اصلا پیشنهاد نمی کنم.

مطالعهحافظهبهبود شخصیمغز
مدیریت مالی و ماینر مدیریت بازرگانی در دانشگاه تهران خوندم و مدارک مختلف در زمینه دیتاساینس و تحلیل مالی از کورسرا و یودمی دارم.سعی میکنم چیزایی که میشه در قالب متن یاد داد رو بگم بهتون
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید