مهم ترین بخشی که کاربر پس از ورود به صفحه یا سایت شما با آن مواجه می شود، رابط کاربری می باشد. از رابط کاربری به جهت طراحی ظاهری، ایجاد المان های تصویری، ایجاد دکمه ها، منو و... استفاده می شود.
در اصل طراحی کاربری، همان جلوه بصری است که کاربر در نگاه اول با آن ارتباط می گیرد و اگر نتواند مخاطب را جذب کند، برای کسب و کار شما بسیار غیر حرفه ای خواهد بود. هدف یک رابط کاربری موثر این است که تجربه کاربر را آسان و لذت بخش کند. این یعنی کاربر با حداقل تلاش، بتواند به بیشترین نتیجه دست پیدا کند.
رابط کاربری یا UI که مخفف واژه User Interface می باشد، یک فضا جهت ایجاد تعامل کاربر با صفحات وب سایت، نرم افزار، سیستم عامل، اپلیکیشن و... محسوب می شوند. در واقع طراحی رابط کاربری قصد ارائه محصولات با قابلیت استفاده آسان به کاربران را دارد. امروزه بهبود هر چه بیشتر رابط کاربری، در نهایت باعث رضایت کاربر شده و یکی از اصلی ترین مباحث در حوزه ی IT می باشد. تمرکز طراحی UI عموماً درمورد جایگاه مناسب هر المان، فرم ها، دکمه های قابل کلیک و چگونگی نحوه نمایش متن ها در صفحات و... به کاربران است؛ که در نهایت منجر به سادگی استفاده از این ها توسط کاربران میشود.
طراح رابط کاربری Ui Designerطراح گرافیکی است که متخصص استفاده بهینه از عوامل ذکر شده در بالا است. وی در مورد زیبایی ظاهری کاربری و اینکه چه حسی را به کاربر منتقل می کند، تصمیم گیری می کند. همچنین تصمیمات به ظاهر کوچکی مانند رنگ طرح ها و شِماها (Schemes)، شکل دکمه ها، نوع و اندازه فونت مورد استفاده و فاصله خطوط و... تصمیم می گیرد. علاوه بر تمامی این عوامل، باید در حسی که منتقل می کنند منسجم باشند.
پیش از این که به مراحل طراحی UI بپردازیم، باید اصول اجرایی اولیه UI را بشناسید. اصولی که یک طراح حرفه ای هنگام اجرای پروژه باید آن ها را در خاطر داشته و رعایت کند. پنج اصل اساسی طراحی رابط کاربری یا UI عبارتند از:
یکی از مهم ترین اصولی که باید در طراحی رابط کاربری رعایت شود، اصل سادگی محصول می باشد. مهم نیست که محصول چقدر پیچیده باشد، شما باید در نهایت سادگی، آن را برای کاربر فراهم کنید. کاربر نباید برای انجام فرایندهای پیچیده، مسیر پیچیده ای پیش رو داشته باشد. به عبارت دیگر، مهم نیست تکنولوژی چقدر پیچیده باشد، شما باید کاربری را آسان نگه دارید.
امروزه با پیشرفت روز افزون تکنولوژی و پیجیده تر شدن آن ها، اغلب طراحان در حفظ سادگی باهم رقابت دارند. به طور کلی تمامی محصولات، از جمله سایت ها، نرم افزارها، اپلیکیشن های موبایل و... در هر ورژن خود در تلاشند که رابط کاربری ساده تری را فراهم کنند.
قابلیت دیده شدن یا اصل پدیداری از دیگر اصول مهم UI است. اینکه چه اطلاعاتی را در معرض دید کاربر قرار می‌دهید، بسیار حائز اهمیت است. طراحی باید به گونه ای باشد که کاربر بتواند موارد مورد نیاز خود را به آسانی بیابد. همچنین موارد بی ارزش و بلااستفاده را باید از دید کاربر دور بماند. پس مهم است که در طراحی، تمامی مواردی که کاربر ممکن است به آنها نیاز پیداکند، در دسترس او باشد. و صفحه از موارد بی ارزش و اطلاعات نامربوط، غیر ضروری یا فرعی خالی باشد تا موجب سردرگمی کاربر نشود.
احتمال بروز خطا، مشکل و یا تغییر در تمامی سیستم ها وجود دارد؛ پس مهم است که بتوان این موارد استثنایی یا تغییراتی که ممکن است اعمال کنید را به نحو درستی به کاربر اعلام نمائید. باید به کاربر توضیح بدهید که در این موارد چه باید کند؟ چه اتفاقی افتاده است؟ این اطلاع رسانی، مواردی از جمله شرح مشکل ایجاد شده، زمان درست شدن آن، تغییرات اعمال شده بر آن و نحوه کار با این نوع تغییرات را شامل شود.
منظور از رعایت اصل ساختار این است که رابط کاربری با توجه به نوع کار، باید طراحی، هدف، معنا و سمت و سوی خاصی داشته باشد. همچنین دسته بندی های مرتبط در کنار هم قرار گیرند و برای کاربران قابل درک باشد.
منظور از رعایت ساختار این است که باید دسته بندی های مرتبط در کنار هم نظم و ساختار مشخصی داشته باشند. که برای کاربران قابل درک باشد. به صورتی که کاربر با یک بار دیدن صفحه متوجه شود برای رفع نیاز خود باید به کدام بخش رجوع کند.
منظور از اصل انعطاف پذیری یا تحمل UI، این است که طراحی باید با کمترین درصد احتمال بروز خطا انجام شود. و سیستم طوری طراحی شود که انعطاف پذیری و تحمل بالایی نسبت به بروز خطا و مشکل داشته باشد. به این منظور که اگر خطایی رخ داد، سیستم به طور کلی به هم نریزد و خطا را بتوان با استفاده از دکمه ها رفع کرد.
طراحی رابط کاربری انواع گوناگونی دارد که در ادامه به بررسی هر کدام از آن ها می پردازیم:
از این رابط جهت اجرای دستورات استفاده می شود که کاربرد عمده آن در برنامه نویسی می باشد.
این رابط امکان برقراری ارتباط بین کاربر و دستگاه به جای زبان رایانه ای را فراهم می کند.
در این نوع رابط کاربری، کاربران به وسیله فهرست ها و صفحات با دستگاه ها در ارتباط هستند. طراحی رابط کاربری فهرستی از گزینه ها را برای هدایت درون برنامه یا وبسایت استفاده می کند. برای نمونه، دستگاه های خودپرداز (ATM) رابط های کاربری مبتنی بر منو را به کار می برند و استفاده از آن ها برای همه کاربران آسان است.
استفاده از آیکون های گرافیکی امکان برقراری ارتباط با دستگاه ها را برای کاربران فراهم سازد. برای نمونه، در ایجاد دکمه ها در سایت ها از این نوع رابط کاربری استفاده شده است.
در این نوع از روابط کاربری، ایجاد لیستی از سوالات و گزینه ها برای کاربر سبب تعامل با سایت ها می شود. به این صورت که در ورود به سایت ها یا اپلیکیشن هایی استفاده می شود که میتوان گزینه های محدودی را در آن انتخاب کرد. برای نمونه، منوی تنظیمات دستگاه ها مبتنی بر این رابط کاربری می باشد.
این رابط های کاربری، از طریق لمس یا نگهداشتن طولانی تعامل برقرار می کنند. تمامی گوشی های هوشمند، تبلت ها و سایر دستگاه هایی که با صفحات لمسی کار می کنند، از رابط کاربری لمسی استفاده می‌کنند.
این رابط می تواند سبب برقراری ارتباط میان کاربر و دستگاه به کمک گفتار گردد. در این مدل از رابط کاربری تعامل بین انسان ها و ماشین ها با استفاده از دستورات صوتی انجام می گیرد.
انواع دستیار های مجازی، تبدیل گفتار به متن، GPS ها و... از جمله دستگاه هایی هستند که از رابط کاربری صوتی استفاده می کنند.
در صورتی که سایت شما از UI مناسبی برخوردار باشد، در نهایت کاربران بسیاری را می توانید جذب و همچنین حفظ نمائید.
هنگامی که کاربر وارد سایت شما می شود، درصورتی کار با وب سایت شما برای او آسان باشد. و همچنین محتوای سایت تان برای او کامل و مفید باشد. به طور قطع زمان بیشتری را در سایت شما خواهد گذراند. و از صفحات دیگر سایت شما نیز بازدید خواهد کرد. و همچنین ممکن است برای دفعات بیشتری به سایت شما مراجعه نماید. این امر سبب ایجاد تجربه مثبت و موفق کاربر می شود و موتور های جستجو از این امر استقبال می کنند. و در نهایت در افزایش رتبه ی سایت شما بسیار مؤثر خواهد بود.
اصولا طراح رابط کاربری، باید از طراحی گرافیک نیز سر در بیاورد. اما هدف اصلی او طراحی محصولی زیبا نیست؛ بلکه میخواهد کاربر بتواند به آسانی از محصول او استفاده کند.
در یک عبارت می توان گفت، طراح گرافیک قصد دارد محصولی زیبا تولید کند. اما طراح رابط کاربری قصد دارد محصولی تولید کند که کار با آن ساده و آسان باشد.
