همیشه روشن کردن مکانهای مختلف یکی از دغدغههای بشر بوده و همچنان در پی پیدا کردن راهی برای تولید نور بوده است. در زمانهای قدیم که هنوز لامپ اختراع نشده بود بهوسیله آتش نور تولید میکردند و بعد از اختراع برق توانستند لامپ را اختراع کنند.
لامپها منابع نور مصنوعی هستند که بهوسیله فرایندی که در لامپ صورت میگیرد، انرژی برق را تبدیل به نور میکنند. امروزه انواع لامپ با نور، شکل و کارایی متفاوت تولید میشود، از لامپهای رشتهای معمولی گرفته تا انواع لامپ هالوژن و لامپهای هوشمند. در این مطلب میخواهیم به انواع لامپ و ویژگی آنها بپردازیم.
برای خرید انواع لامپ در ابتدا باید بدانیم که برای هر فضا چه میزان نور نیاز داریم و این مقدار نور چگونه محاسبه میشود. برای محاسبه میزان نور انواع لامپ به دو جدول نیاز داریم.
بهوسیله این جدول میتوان مشخص کرد به ازای مساحت موجود به چند لومن نور و چند عدد لامپ نیاز داریم.
2. جدول معادلسازی
در این جدول مشخص شده که هر لامپ به ازای وات مصرفی چه مقدار لومن نور تولید میکند.
برای محاسبه تعداد لامپ و نور موردنیاز باید مراحل زیر را دنبال کنید:
مثال: برای تأمین روشنایی یک نشیمن 50 متری به چند لومن نور و چند لامپ رشتهای 100 واتی نیاز است؟
جواب: ابتدا مساحت را در عددی که در جدول درخشندگی مقابل گزینه نشیمن ذکر شده، ضرب میکنیم تا لومن موردنیاز محاسبه شود:
در جدول معادلسازی نشان داده شده که هر لامپ رشتهای 100 واتی 1600 لومن نور تولید میکند:
بهتر است اعداد بهدست آمده به سمت عدد بزرگتر رند شوند:
از این روش برای انواع لامپ میتوانید استفاده کنید.
محصولات روشنایی دارای سه رنگ اصلی هستند:
لامپهایی با رنگ آفتابی، دارای رنگ زرد هستند که احساس آرامش و راحتی را انتقال میدهند و از این رنگ برای نشیمن، آشپزخانه، غذاخوری و اتاقخواب استفاده میشود. در ادامه مطلب معرفی انواع نورپردازی آشپزخانه جزیره ای و ارتفاع مناسب آن را بخوانید.
لامپهایی با رنگ مهتابی، دارای رنگ آبی و سفید هستند که موجب تمرکز بیشتر میشود. لامپهای مهتابی مناسب مطالعه، انجام دادن کارهای دقیق نظیر طراحی یا مختص فضاهای تولیدی و کارگاهی هستند.
لامپهایی با رنگ صدفی، سفیدتر از لامپهای آفتابی بوده و احساس انرژی بیشتری را انتقال میدهند. این رنگ به اسم warm white نیز معروف میباشد، در واقع این رنگ ترکیبی از نور آفتابی و مهتابی بوده و برای استفاده در فضاهای اداری مناسب است.
هرچه تکنولوژی پیشرفت بیشتری میکند، لامپها هم دستخوش این تغییرات شده و انواع لامپهای جدیدتر با قابلیت و کارایی بیشتر و مصرف انرژی کمتر ساخته میشوند. به همین دلیل لامپهای گوناگون و متنوعی تاکنون ساخته شده که هرکدام کارایی خاص خود را دارند و هرکدام مخصوص فضای خاصی طراحی شدهاند.
لامپها برای تولید نور از سه نوع تکنولوژی استفاده میکنند و هرکدام از این لامپها دارای نور، رنگ و شکل متفاوتی هستند:
هرکدام از این لامپها انواع مختلفی دارند که در زیر به آنها میپردازیم.
اولین لامپی که ساخته شد و به تولید انبوه رسید، لامپ رشتهای بود. این لامپ بهوسیله یک رشته فلز تنگستن که دو سر آن به جریان برق متصل میشود در یک حباب شیشهای قرار گرفته که با وصل شدن جریان برق، رشته تنگستن داخل حباب شروع به سوختن و تولید حرارت میکند و نتیجه آن تولید نور است.
لامپهای رشتهای طول عمری حدود ۱۰۰۰ ساعت دارند. برای افزایش طول عمر و کارکرد این مدل، لامپهای هالوژن رشتهای ابداع شد که طول عمری تقریباً دو برابر لامپهای رشتهای دارند.
رنگ نور لامپهای رشتهای بسیار نزدیک به نور طبیعی است. از این رو به رنگ این لامپها، آفتابی گفته میشود و به دلیل رنگ طبیعی و قیمت پایینشان در بین همه از محبوبیت خاصی برخوردار هستند.
لامپهای فلورسنت نسل بعدی لامپها هستند. در ساخت این لامپها بهجای فلز تنگستن از گاز آرگون، جیوه و فسفر استفاده میشود. کارکرد لامپهای فلورسنت به این شکل است که با جریان پیدا کردن برق در این لامپ، گاز آرگون فعال میشود و با برخورد این گاز با جیوه، نور فرابنفش تولید میشود. در نهایت نور فرابنفش با برخورد به فسفر بهکار رفته در دیواره داخلی لامپ تولید نور میکند.
تعمیر لامپ کم مصرف و ۶ روش برای احیای لامپهای خانهتان
امروزه لامپهای فلورسنت به دلیل بازده و همچنین قیمتهای مناسب، مورد استقبال قرار گرفتهاند. در لامپهای کممصرف مقدار کمی جیوه و پوشش فسفر وجود دارد و این دو عنصر تا زمانی که در لامپ محبوس هستند، هیچ گونه خطری برای انسان و محیط زیست ندارند ولی به محض آزاد شدن میتوانند خطرناک باشند. پس باید در هنگام نصب و تعویض مراقب باشید تا لامپ فلورسنت آسیب نبیند (نشکند) و جیوه و فسفر داخل آن آزاد نشود.
لامپ LED آخرین دستاورد در زمینه صنعت روشنایی است. در این لامپها از تعدادی دیود که به صورت شبکه بر روی یک برد به هم متصل شدهاند، استفاده شده و با عبور جریان برق از این دیودها که داخل آنها مقدار خیلی کمی فسفر بهکار رفته، نور تولید میشود. بسته به توان لامپ و دیودهای بهکار رفته در ساخت لامپ میزان نوردهی و رنگ آنها متفاوت است. بزرگترین تفاوت لامپهای LED با نسل قدیم لامپها، تعداد ساعت کارکرد آنها است که میتوانند بین ۲۰ تا ۲۵ هزار ساعت طول عمر داشته باشند، این میزان ساعت بسیار چشمگیر است.
این محصولات به جهت مدار بهکار رفته در آنها به دو دسته SMD و COB تقسیم میشوند.
لامپهای LED به دلیل نور بسیار زیاد، طول عمر بالا و مصرف کم برق مورد توجه قرار گرفتهاند، به شکلی که میتوان گفت بیشترین کاربرد در نورپردازی را نسبت به لامپهای رشتهای و فلورسنت دارند.
شکل ظاهری لامپهای فیلامنتی بسیار شبیه لامپهای رشتهای است. نوری شبیه لامپهای رشتهای دارد، ولی از نظر میزان مصرف انرژی و طول عمر باهم تفاوت دارند. این نوع لامپ ۸۵ درصد کمتر از لامپهای رشتهای برق مصرف میکند و ۲۵ برابر آنها و ۳ برابر لامپهای کممصرف طول عمر دارند.
لامپهای فیلامنتی دارای ویژگیهای زیر هستند:
این لامپها به اسم لامپ ادیسونی معروف هم هستند و در مکانهای دکوری و هنری مانند رستورانها، هتلها و کافهها استفاده میشوند.
لامپ هالوژن در واقع نسخه پیشرفته لامپهای رشتهای است. عملکرد لامپ هالوژن و لامپ رشتهای یکسان بوده و هر دو برای روشن شدن نیاز دارند که برق وارد رشته تنگستن موجود در حباب آنها بشود. در لامپهای هالوژن، رشته تنگستن در یک کپسول از جنس کوارتز قرار دارد که با گازهای برم و ید پر شده است. این گازها میتوانند میزان نور و طول عمر لامپ را افزایش بدهند.
لامپ نئون جزو دسته لامپهای مهتابی است. این لامپها دارای بخشهای مختلفی مانند استارتر، ترانس، غلاف شیشهای، گاز نئون و مواد شیمیائی اضافه شده به گاز هستند.
لامپهای نئون از لولههای شیشهای به قطر 25 تا 38 میلیمتر و طول 20 تا 160 سانتیمتر ساخته شدهاند. در دو سر این لولهها دو رشته فلز تنگستن به کار رفته، جداره داخلی لوله به مواد فلورسانس آغشته شده است و داخل لوله از بخار جیوه با فشار کم پر میشود.
جریان برق بین دو الکترود به کار رفته در استارتر، ولتاژی به میزان 220 ولت برقرار میکند. این ولتاژ به وجود آمده موجب یونیزه شدن گاز نئون موجود در غلاف شیشهای لامپ شده و با عبور جریان الکتریسیته از داخل این گاز نور تولید میشود.
ترانس وظیفه تنظیم جریان الکتریکی موجود در گاز این لامپها را به عهده دارد که همزمان با روشن شدن لامپ نئون، ترانس برای ثابت نگه داشتن نور، جریان الکتریسیته داخل گاز را تنظیم میکند. این نکته را در نظر داشته باشد که برای روشن کردن انواع لامپهای نئون باید از استارتر و ترانس استفاده کرد.
در ابتدای مطلب به انواع لامپ از نظر نوع مصرف برق اشاره کردیم و در این قسمت به مزایا و معایب آنها میپردازیم.
نورپردازی هر قسمت نیاز به رنگ مناسب دارد مانند
برای استفاده از خدمات استاد کار میتوانید از طریق سایت و اپلیکیشن با ما در تماس باشد.
لامپها از نظر شکل ظاهری شکلهای مختلفی دارند که در ادامه به معرفی آنها میپردازیم.
این لامپها به شکل لامپهای حبابدار ساخته میشوند که به دلیلی قدیمی بودن شکل ظاهریشان، به لامپ کلاسیک معروف شدهاند و عموماً برای مصارف تجاری و خانگی مورد استفاده قرار میگیرند. این لامپها شبیه گلابی هستند و پایهای به اسم پیچ ادیسون دارند. عددی که بعد از حرف A میآید، عرض لامپ را نشان میدهد. رایجترین لامپهای سری A، لامپ A19 و A15 هستند.
بدنه حباب این مدل لامپها کمی انحنا دارند و نوک آنها گرد است. در انتهای این لامپها یک برآمدگی کوچک وجود دارد و از این لامپها در چراغهای تزیینی استفاده میشوند.
لامپهای سری C-7/F از نظر شکل ظاهری شبیه لامپ شمعی سری F هستند ولی نور آنها تزئینی است. نوک این لامپها به دو شکل صاف و خم ساخته میشود و اگر به دنبال لامپ با نور بیشتر و خصوصیات بهتر هستید، میتوانید از لامپ سری F استفاده کنید.
لامپهای سری S لامپهای کوچکی هستند که معمولاً برای روشن کردن علائم از آنها استفاده میشود. این لامپها را میتوان در چراغهای نشاندهنده شماره و یا علائم موجود در سینما، رستوران و هتل مشاهده کرد.
تعمیر لامپ کم مصرف و ۶ روش برای احیای لامپهای خانهتان
لامپهای سری F مانند شعله هستند. این لامپها فقط برای روشنایی وسایل برقی تزئینی مورد استفاده قرار میگیرند، چون برخلاف سایر لامپها قادر به مقاومت در برابر رطوبت زیاد، نوسانات شدید برق و سرما و گرمای شدید نیستند. میتوان این لامپها را بهعنوان گزینه خوبی برای استفاده در نورافشانها در نظر گرفت.
این لامپهای کروی شکل در اندازههای مختلفی ساخته میشوند. لامپهای سری G برای روشنایی مکانهایی مانند حیاط، اطراف آینه حمام و آینه اتاق خواب مناسب هستند.
لامپهای سری R برای نورپردازی ریلی و سقفی مناسب هستند. نور این لامپها به دلیل شکل ظاهری به جلو تابیده میشود و میتوان از آنها در ساختمانها و فروشگاهها استفاده کرد.
این چراغها در اندازههای مختلفی وجود دارند و نور آنها به جلو پرتاب میشود. این لامپها در مکانهای تجاری و مسکونی قابل استفاده هستند.
این لامپها به شکل گلابی کشیده شده هستند. لامپهای سری PS-25/PS-35 مصارف داخلی و خارجی زیادی دارند. علاوه بر اینکه میتوان از این لامپها در خارج از منزل استفاده کرد، معمولاً برای چراغهای سقفی، لامپهای قابل حمل، وسایل نصب شده روی دیوار و حتی کاربردهای تجاری از آنها استفاده میشود. در محوطه خارجی، این لامپها معمولاً در کاربردهای امنیتی، خطوط برق، برجهای رادیویی و حتی برای نشان دادن سیمهای فشارقوی مورد استفاده قرار میگیرند.
این لامپها به شکل هالوژن با ولتاژ پایین طراحی شدهاند. لامپهای AR دارای زاویههای مختلف پرتاب نور از جمله بسیار گسترده، گسترده و باریک هستند.
این لامپها دارای قاب آینهای، درپوش بسیار بزرگ و پایه کوچک هستند و این امکان را دارند تا بهراحتی نور زیادی را به سمت جلو منعکس کنند. این لامپها معمولاً در مکانهای مسکونی، تجاری، باغها و نورپردازی در شب به کار میروند.
برای کمک گرفتن از متخصصان نورپردازی ساختمان استادکار کلیک کنید.
از لامپها بهمنظور روشن کردن فضاهای تاریک یا نورپردازی محیط استفاده میشود. لامپها در اشکال مختلف ساخته شدهاند و در اختیار ما قرار دارند. برای بهره بردن از نور انواع لامپ باید دقت داشته باشید که برای چه محیطی با چه مساحتی، چه میزان نور لازم است. چون میان نوع کاربری، میزان نور و رنگ نور رابطه مستقیم وجود دارد.