همهی شرکتها و سازمانها برای ورود به بازار آشفتهی امروز، نیاز به برنامه دارند. یکی از این برنامهها انجام تحقیقات بازاریابی است.
اگر قبل از شروع کسبوکارتان در مورد بازاری که قرار است در آن فعالیت کنید، تحقیقات کاملی کرده باشید، امکان خطا و اشتباه در تصمیمگیری هایتان کمتر خواهد شد. به علاوه اینکه مجموعهتان متحمل هزینههای کمتری میشود، چون شما با تحقیقات بازاریابی، تصور درستی از بازار هدفتان پیدا کردهاید.
تحقیقات بازاریابی با سه رویکرد انجام میگیرد:
1.عارضهیابی
این تحقیقات با هدف رفع مشکل و مساله در کسبوکارتان انجام میگیرد. اگر تصور میکنید فروش مناسبی ندارید یا سهم بازار خود را از دست دادهاید، اگر میزان رضایت مشتریانتان از محصولات و خدمات شرکت، تا حد قابل توجهی کاهش یافته و رقبا جایگزین شما در بازار شدهاند، باید برای رفع این مشکلات دست به تحقیقات بازایابی بزنید.
2.مقیاسسازی
حالا محصولات شرکت شما در بازار مطرحاند و شما رهبر بازار خود هستید. در این مرحله باید با هدف مقیاسسازی دست به تحقیقات بزنید تا بتوانید مدلی کاملتر و جامعتر برای فروش و بازاریابیِ بهترِ محصولات و خدماتتان ارائه دهید.
3.نیازسنجی
اگر تیم استارتآپی کوچکی هستید و میخواهید مسیر خود را به سوی بازار پیدا کنید، نیاز به تحقیقات اساسی دارید. در ابتدای کار، هر چه بیشتر سهم بازارتان را محاسبه کنید و روی تحقیقات بازاریابی سرمایهگذاری کنید، نتیجهی کم هزینهتر و مقبولتری خواهید گرفت.
برای اینکه بتوانیم درست تصمیمگیری کنیم و استراتژی مناسبی در پیش بگیریم باید عناصر بازار را بشناسیم.
در واقع تحقیقات بازاریابی باید روی عناصر بازار انجام بگیرند که عبارتند از:
1. کانال توزیع
از طریق کانالهای توزیع مصول، شما میتوانید جایگاه خود را در بازار پیدا کنید و برندتان را بشناسانید. این توزیع میتواند مستقیم یا غیر مستقیم باشد. اما در ابتدا بهتر است هدف کانالهای توزیع را مرور کنیم و بعد متناسب با نوع محصول، شناخت درست مخاطب و نیاز او، بررسی رقبا و غیره کانالهای مناسب را انتخاب کنید.
- معرفی محصولات و خدمات شرکت به مخاطب
- ارائه مزیتها و ویژگیهای منحصر به فرد شرکت خود برای کمک به ارزیابی مشتری
- امکان دسترسی آسان به فرآیند خرید محصولات و خدمات شرکت
- اطلاع از نظرات مخاطبان برای جهت دهی درست به مسیر کسبوکار خود
- ارائه خدمات پس از فروش به مخاطب
2. بازار هدف
بازار هدف مهمترین عنصر بازار است. قبل از برنامهریزی برای شروع کسبوکار باید از نیاز بازارتان مطمئن باشید. ممکن است بازار هدف شما از کسبوکار مورد نظرتان اشباع شده باشد و یا برعکس، به شدت تشنهی آن بوده و شما اولین نفر در شروع این مسیر هستید. تصمیمگیری شما در این مرحله بسیار حیاتی است. پس تحقیقات دقیقتری داشته باشید.
3. فضای دیجیتال و شبکههای اجتماعی
در گذشته برای فهمیدن نظر کاربران و مخاطبان احتیاج به پر کردن پرسشنامه یا انجام مصاحبه بود که این پروسه میتوانست هم وقتگیر باشد و هم سبب رنجش مخاطب شود و کاربر مایل نباشد به آن همه سوال پاسخ دهد.
اما اکنون با وجود برنامههای بسیار کاربردی برای تجزیه و تحلیل فضای دیجیتال و شبکههای اجتماعی، امکان آزمون و خطا بسیار سادهتر شده است. شما میتوانید با گذاشتن یک مطلب یا انتشار یک پست، به راحتی واکنش کاربران را دنبال کنید و از نتیجهی حاصل، راه مناسب تعامل با مشتری را بیاموزید.
حتی این امکان وجود دارد که شبکههای اجتماعی رقبای خود را رصد کنید و متوجه شوید چه نوع محتوایی با چه ویژگیهایی در بازار مورد نظر شما مورد استقبال قرار میگیرد.
4. تبلیغات
حتما شما هم متوجه تغییرات بسیار زیادی که تبلیغات در این سالها، مخصوصا در این دوران اخیر داشته، بودهاید. در حقیقت ما از تبلیغات سنتی به سمت تبلیغات مدرن رفتهایم. در این باره کتابهای بسیار زیادی نوشته شده است که جدیدترین و کاملترین آن، کتاب "پایان بازاریابی" نوشتهی کارلوس گیل، با ترجمه بسیار خوب دکتر امین اسداللهی است. این کتاب 100 زیر عنوان دارد و قدم به قدم شما را در نحوهی درست تبلیغات همراهی میکند.
5. قیمت
قیمتگذاری مبحث بسیار مفصلی است و احتیاج به دنبال کردن تغییر قیمتها و تحلیل واکنش مشتریان نسبت به این تغییرات دارد. کتاب خطکش بازار در این زمینه مثالهای زیادی از تجربیات برندهای مختلف آورده که به طور ملموس شما را با مفهوم قیمتگذاری آشنا میکند.
6. رضایت مشتری
رضایت مشتری نشانه موفقیت کسبوکار شماست. در حقیقت ما تمام این فاکتورها را بررسی میکنیم تا در نهایت بتوانیم مشتری هدف خود را جذب کرده و آن را برای مدت طولانی حفظ کنیم. پس هر چقدر روی این مساله تمرکز کنید و تحقیقات کاملی داشته باشید، موفقیت خود را تضمین کردهاید.
کتاب خطکش بازار نوشتهی اسکات ریکسون به تئوریها نمیپردازد. بلکه کتابی بسیار کاربردی برای کسبوکارهای کوچک و بزرگ است که در هفت فصل به تجزیه و تحلیل دادههای بازاریابی به روشهای نوین میپردازد.