خیلی بعیده کسی سرش تو شبکههای اجتماعی باشه و اسم رمزارز یا کریپتو به گوشش نخورده باشه. اولین بار خودم سال ۲۰۱۳ اسم بیتکوین به گوشم خورد زمانی که قیمتش رسیده بود به حدود ۱۲۰ دلار. اینجا نمی خوام تاریخچه کار خودم رو تشریح کنم فرصت کنم اون رو هم می نویسم چون تجربیات خوبی توش هست.
کار تو بازار کریپتو علاوه بر مهارتهای فنی و مالی احتیاج به دانش خوبی از امنیت داره که بتونید از سرمایتون حفاظت کنید مخصوصا برای ما ایرانیها که به دلیل تحریمها به راحتی سرمایمون توسط صرافیها ضبط میشه. برای همین یکی از راههای سرمایهگذاری در این بازار سپردن سرمایه به کسانی است که کار ترید انجام میدن و سبدگردانی انجام میدن.
تقریبا ۲ سالی هست که دارم سبدگردانی رمزارز میکنم. کاری که تفننی شروع شده بود به مرور از دوستان سرمایه جذب کرد و الان تعداد سرمایهگذاران به ۱۰ نفر رسیده. برای سهولت محاسبات یک نرمافزار توسعه دادم که خودش صورت معاملات و نسبت سهم شرکا رو محاسبه کنه و بشه در لحظه دید که پورتفوی هرکس شامل چه رمزارزهایی است و وضعیت سود و زیان هر کدوم و در مجموع چگونه است. نوسانات شدید بازار تو چندماه اخیر یکی از مشکلات مهم سبدگردانی اشتراکی رو بهم نشون داد که رفع اون خیلی زمان برد. از اونجایی که فکر میکنم این راه حل بدرد دیگران هم میخوره اون رو منتشر میکنم.
سبدگردانی یکی از مفهومهای جالب در بازار سرمایه است. به زبان ساده سبدگردانی یعنی: «سپردن سرمایه به فردی به نام سبدگردان که مسئولیت مدیریت سهام سرمایهگذار را بر عهده میگیرد و با استفاده از دانش و تجربهاش سهمهای گوناگون را خرید و فروش میکند».
سبدگردان در سود با شما شریک است اما در زیان شریک نیست. یعنی اگر مثلا سرمایه شما در زمان برداشت ۲۰ درصد سود کرده باشد از این ۲۰٪ بخشی (معمولا بین ۱۰٪ تا ۳۰٪) متعلق به سبدگردان و الباقی متعلق به شما خواهد بود. اما اگر زیان داده باشد فقط میتوانید اصل باقیمانده پول را مطالبه کنید.
سبدگردانی در معاملات رمزارز با بورس از نظر شکلی و کلی بسیار مشابه هستند اما به دلیل نوسانات بسیار بیشتر بازار رمز ارز (زیانهای ۹۹ درصدی و سودهای چند هزار درصدی در طول یک روز معاملاتی) پیچیدگی بسیار بیشتری دارند.
به صورت کلی سبدگردان به سه روش میتواند سبدگردانی کند:
فرض کنید بیژن یک سبدگردان است که کار خود را با ۲۰۰۰دلار شروع کرده و بعد از ۳ماه از منیژه ۲۰۰۰دلار سرمایه میپذیرد. برای سادگی مثال در طول این مدت فقط یک رمز ارز (X) را معامله کرده و تراکنشهای زیر رخ داده است:
خلاصه معاملات:
تا این مرحله بیژن تنها بود و محاسبات بسیار ساده. در ادامه:
مدتی گذشته و به نظر بازار در حال بازگشت است پس باید سود را حفظ کرد که اگر دوباره با ریزش شدید مواجه شدیم بلایی که خردادماه سر بیژن آمد تکرار نشود. در طول ۴ ماه ۴ عملیات فروش انجام میشود:
اما حالا نسبت سهمهای این ۴ فروش را چگونه باید حساب کنیم؟
روش قبلی که برای محاسبه استفاده می کردم روش نسبت سهم از سکه بود به این معنی که از هر فروش به میزان موجودی فرد از سکه فروخته شده در لحظه به حسابش منظور میشد.
این روش بسیار ساده است اما یک اشکال بزرگ دارد. در فروش کد ۱۱ ما سکهای را به قیمت ۲ دلار فروختیم از یک منظر باید سود ۱۰۰ درصد میگرفتیم اما از آن معامله تنها ۲۴٪ سهم بیژن بود و ۷۶٪ سهم منیژه. در این فروش با توجه به حجم موجودی سکه بیژن و منیژه ۵۹٪ سهم بیژن شده و ۴۱٪ سهم منیژه. پس اینجا به ضرر منیژه عمل کردیم و سود کمتری نصیبش شده. بدتر اینکه بیژن تنها ۴۸ سکه را به قیمت ۱ دلار خریده بود اما ما ۱۱۷ سکه او را به قیمت ۲ دلار فروختیم در حالی که الباقی ۶۹ سکه او همه با قیمتی بیش از ۲ دلار خریده شده بودند! پس هم بیژن و هم منیژه ضرر کردند! همین اشکال طبیعتا برای معاملات بعدی هم به نحوی رخ میدهد.
در روش جدید به جای اینکه تقسیم نسبت بر اساس موجودی باشد براساس انتخاب ترتیبی از کمترین قیمت خرید و دورترین خرید انجام میپذیرد. در واقع به ازای هر فروش لیست همه خریدهایی که باقیمانده موجودی داشته باشند استخراج شده بر اساس قیمت/زمان به صورت صعودی مرتب و به ترتیب مورد استفاده قرار می گیرند. به عنوان مثال چهار خرید فوق به صورت زیر مورد بهرهبرداری قرار خواهند گرفت:
حالا اگر نسبتهای بدست آمده را به جای نسبتی که روش قبلی مورد استفاده قرار گرفته بود جایگزین کنیم به این جدول می رسیم:
همانطور که مشخص است ضریب اشتراک در این جدول برعکس قبلی متغیر و مبتنی بر ترتیب معامله شده. اثر این کار چیست؟ در جدول زیر به خوبی مقایسه شده:
در اثر این کار:
در این مثال فقط معاملات محدود یک رمز ارز را در نظر گرفته شده بود بدیهی است در بازار متلاطم رمزارز و با تعداد انبوه معاملات اثرات این روش خود را بیشتر نشان میدهد. در این روش حداکثر شدن سود مد نظر است و عملا ورود زودهنگام یا دیرهنگام به بازار تاثیر اندکی دارد. به عنوان یک مثال عینی یکی از افرادی که کمتر از ۲ ماه است حدود ۱۰۰۰ دلار نزد بنده سرمایهگذاری کرده الان ۲۹٪ در سود است اما فردی دیگر که نزدیک به شش ماه پیش سرمایهگذاری کرده الان ۸٪ در زیان است. فرد دیگری هم که حدود ۱۵ ماه پیش سرمایهگذاری کرده در وضعیت ۱۳۸٪ سود است.