سید عطاالله طباطبایی، 1401 مهندسی مکانیک
وقتی‌که ترم یک رو به اتمام می‌رود، بحث یک موضوع قدیمی داغ می‌شود؛ انتخاب واحد. از ورودی‌ها بگیر تا خروجی‌ها، همگی دغدغه‌مند می‌شوند که چه درس‌هایی را از میان این همه خوبان برگزینند. اما این موضوع برای ورودی‌ها تازگی خاص خودش را دارد و تقریباً هیچ‌کس نمی‌تواند بعد از این همه سال نسخۀ واحدی برای این مهم بپیچد و در نهایت هم بسیاری آدمِ ناراضی از انتخاب واحد، دور هم جمع می‌شوند و یک ترم کامل را غرغر می‌کنند که این چه وضعیتی است؟ ولی با رسیدن به ترم سه و چهار، وقتی به این نتیجه می‌رسند که توانایی ایجاد تغییر در چیزی را ندارند (یا می‌فهمند که هیچ‌کس نمی‌خواهد این سیستم تغییر کند)، تن به عادت می‌دهند. اما از این موضوعات که بگذریم (که از نظر من بالاخره باید فکری به حالش کنیم) نکاتی هستند که ارزش مرورکردن را دارند.
هشت یا نه؟ شاید هم ده
قبل از این که به سراغ درس‌ها و انتخاب‌کردن برویم، باید ببینیم که شما در چه دسته‌ای هستی؟ آیا از همین ترم اول (شاید هم سوم، پنجم، هفتم یا حتی نهم) شروع کردی به حذف‌کردن درس یا نه؟ اگر که از همین الان در حذف فرو رفته‌اید، به احتمال زیاد به هشت ترم نمی‌رسید و در نهایت قرار است که نه یا ده ترم، پیش رو داشته باشید. البته بعضی‌ها را هم می‌بینید که نهمین یا دهمین ترم تحصیلشان است و راست‌راست در دانشگاه راه می‌روند و کسی کارشان ندارد، این‌ها یا ماینور و دو رشته‌ای هستند یا با حذف درس و حذف ترم به این موقعیت رسیده‌اند (که هیچ‌کدام در ذات خود، خوب یا بد نیستند. پس الکی استرس حذف و این‌ها را نداشته باشید). اما مهم این است که با تدبیر و اندیشه به این نتیجه برسید که آیا ارزشش را دارد که به نه ترم برسید یا نه؟ گاهی بعد از مشورت با مشاور و همیارها به این نتیجه می‌رسید که ارزشش را دارد که واحد‌های کمتری بردارید؛ اما این واحدها را با استادهایی که فکر می‌کنید بهتر درس می‌دهند، بگذرانید و به نه یا ده ترم برسید. مسئله این است که ببینید ارزش‌هایی که برای خودتان تعیین می‌کنید، چه هستند؟ به معدل بیشتر اهمیت می‌دهید یا سال‌های تحصیل؟ به فقط از سر گذراندن یک درس فکر می‌کنید یا می‌خواهید که چیزی از آن درس عایدتان شود؟ این‌ها همه مسئله‌هایی هستند که کم‌کم باید در طول سه ترم آینده به آن جواب بدهید و باید گوشزد کنم که نباید الکی عجله کنید؛ در چهار ترم اول تقریباً فرصت آزمون و خطا خواهید داشت.
در ترم بعد که درس آشنایی با مهندسی مکانیک را پشت سر می‌گذارید، می‌توانید دیدگاه خیلی خوبی نسبت به گرایش‌ها و صنایع مهندسی مکانیک پیدا کنید و راه خود را زودتر بیابید (پس خواهشاً این درس را جدی بگیرید).
چارت یا دارت؟
قطعاً انتهای ترم اول، اولین چیزی که پیش رویتان قرار می‌دهید تا سرنوشت ترم بعد را رقم بزنید، چارت دروس است. برای اینکه بتوانید بهترین انتخاب (انتخابی نسبتاً مطمئن) را داشته باشید باید به چند نکته دربارۀ چارت توجه کنید. باید بدانید که ما سه چارت داریم که در اصل دو تا هستند. «چارت دروس پیشنهادی»، «چارت درختی» و «چارت دروس عمومی». چارت دروس پیشنهادی و چارت درختی تقریباً یکی هستند ولی چارت پیشنهادی یک الگوی از قبل تعیین‌شده را در ذهنتان جای می‌دهد که نسبت به آن می‌توانید بسنجید که در چه وضعیتی نسبت به بقیۀ هم دوره‌ای‌های خود قرار دارید. از طرفی چارت درختی یک الگوی بی‌نقص از پیش‌نیازی و هم‌نیازی را به شما نشان خواهد داد. در این دو نمودار اصلی، دروس تخصصی یا سرویسی که باید به‌صورت پشت هم بگذرانید، ردیف شده‌اند. اما برای انتخاب باید چه کار کنیم؟ خب اول از همه می‌توانم بگویم که باید به یک عقل سلیم رجوع کنید (یا مال خودتان یا مال دیگران). با توجه به وضعیتی که ممکن است در ترم گذشته گذرانده باشید باید برنامه‌ای برای ترم بعد مشخص کنید. اما نکتۀ قابل توجه این است که صرفاً دروس ترم بعد را مشخص کنید و به این که کدام استاد مد نظرتان است زیاد دل نبندید؛ این‌گونه به برنامه‌ای که از قبل نوشته‌اید زیاد وابسته نشده و دچار ناامیدی نمی‌شوید.
از طرفی یک چارت دیگر هم هست که نباید از آن غافل بشوید که مبادا ترم‌های آخر تحصیلتان مجبور به التماس و تمنا به آموزش دانشگاه باشید. چارت دروس عمومی از چیزهایی است که بیشتر بچه‌ها از ترم سه به آن علاقه نشان می‌دهند که منطقی هم هست (چون چه بخواهید چه نخواهید، مجبورید به سال بالایی‌ها و زودتر انتخاب کردنشان احترام بگذارید)؛ ولی برای این که صرفاً یک دید کلی داشته باشید، بهتر است که یک نگاه هم به این چارت بیندازید.
اما نکتۀ قابل توجه این است که دقت کنید که باید با فکر قبلی دست به انتخاب واحد بزنید. پیش‌بردن سیستم «هرچه پیش آید، خوش آید» در اینجا راهگشا نخواهد بود. نباید دارت به دست بگیرید و به صفحۀ انتخاب واحد بزنید. پیش‌بردن انتخاب واحد با این روش نهایتی جز پشیمانی و افسوس نخواهد داشت. تصمیمات اشتباه گاهی مسیر زندگی‌مان را مشخص می‌کنند و یک انتخاب واحد اشتباه، دومینووار باعث می‌شود تا با دروس مرتبط یک گرایش مهندسی مکانیک دیرتر روبه‌رو شوید (که باز هم گوشزد می‌کنم این اتفاقات در ذات خود، خوب یا بد نیستند).
یادت نره که تو باید انتخاب کنی ...
مسئلۀ اساسی که باید به‌طور خلاصه به آن اشاره کنم این است که شخص شما باید انتخاب کنید که چه اتفاقی بیفتد. هیچ‌کس یا هیچ‌چیز نمی‌تواند به شما بگوید مسیری که باید طی کنید چه الگویی دارد. چه درس‌هایی بردارید یا به چه فعالیت‌های دانشجویی‌ای بپردازید. البته که اگر کسی هم مسیری را پیشنهاد می‌دهد، حتماً فکری پشت آن انجام داده و بی‌رأی و بی‌تدبیر نبوده است. پس اول از دیگران مشورت بگیرید و در نهایت خودتان فکر کنید و تصمیم بگیرید.
