لطفاً خودتان را معرفی کنید و اگر صحبت اولیهای دارید بفرمایید.
عرض ادب و خوشامد دارم خدمت دانشجویان کارشناسی ورودی ۱۴۰۲. امیدوارم چهار سال پیش رو از نظر علمی، اجتماعی، فرهنگی و سایر زمینهها برای شما چهار سال خوبی باشد. نوید ارجمند هستم، از اعضاء هیئت علمی دانشکدۀ مهندسی مکانیک. تخصص بنده، بیومکانیک با تمرکز روی بیومکانیک شغلی و بیومکانیک ستون فقرات است.
تغییر مقطع از دبیرستان به دانشگاه میتواند چه چالشهایی را برای افراد به همراه داشته باشد؟ چه توصیههایی برای رفع این چالشها دارید؟
این چالشها در حوزههای متفاوتی اعم از علمی، فرهنگی و اجتماعی وجود دارند. در مورد چالشهای علمی، افراد از فضای دانشآموزی دبیرستان خارج و وارد یک محیط علمی جدید میشوند که نحوۀ درسخواندن و کسب علم و دانش در آن متفاوت است. دانشجویان میبایستی تلاش کنند تا خود را با چارت آموزشی دانشکده آشنا کنند و با اساتید ورودی دانشکده ارتباط خوبی برقرار کنند و از آنها راهنمایی بگیرند تا بهآهستگی با محیط علمی دانشکده وفق پیدا کنند. در مورد چالشهای فرهنگی و اجتماعی باید بگویم که محیط دانشگاه کاملاً متفاوت با محیط مدرسه است و شاید بهترین راه حل برای دانشجویان آن باشد که با تشکلهای دانشجویی اسمورسمدار مانند «انجمن علمی دانشکدۀ مهندسی مکانیک (محور)»، «شورای صنفی دانشکدۀ مهندسی مکانیک» و سایر انجمنها که بعضاً فعالیتهای داوطلبانه-نیکوکارانه دارند، ارتباط بگیرند و پس از تشخیص علاقهشان با آنها همکاری کنند. فکر میکنم با انجام این کار، دانشجویان با یکدیگر آشنا بشوند و طی این روند، جذب دانشگاه و دانشکده شوند و بتوانند این چالش اجتماعی را در پنج یا شش ماه پشت سر بگذارند.ها
دلایل شما برای انتخاب رشتۀ مهندسی مکانیک چه بودند؟
بهنظر من مهندسی مکانیک، مادر رشتههای مهندسی است. اگر کسی بهطور کلی به زمینههای مهندسی علاقه داشته باشد، حتماً میتواند در رشتۀ مهندسی مکانیک علاقهاش را پیدا کند؛ زیرا این رشته بسیار گسترده است و شاخههای زیادی را از پتروشیمی و صنعت نفت و گاز گرفته تا توانبخشی و هوشمصنوعی، شامل میشود. من نیز به کمک مشورت دیگران، با چنین دیدگاهی وارد رشتۀ مهندسی مکانیک شدم و بعد از ورود متوجه درستی این مطلب شدم.
همانطور که گفتید، مهندسی مکانیک رشتۀ گستردهای است. به منظور شناخت علاقهمان در این رشته، نیاز به انجام چه کارهایی داریم؟
دانشجویان میتوانند علاقهشان را در درس «آشنایی با مهندسی مکانیک» پیدا کنند. در این درس حوزههای زیادی از این رشته معرفی میشوند و دانشجویان آن را در ترم دوم اخذ میکنند. آنها میتوانند آیندۀ خود را در این درس پیدا کنند.
قبل از ورود به دانشگاه، چه اهداف آکادمیکی داشتید؟ این اهداف تا چه اندازه در طول دوران تحصیل تغییر کردند؟
من علاقهمند به پژوهش بودم و دوست داشتم در مرزهای دانش کار کنم و به همین دلیل از ابتدای دوران تحصیلم در دانشگاه، هدفم کسب بالاترین مدرک تحصیلی بود تا بتوانم در آینده مواردی را به دانش بشری بیفزایم. در طول دوران تحصیل، هدفم تغییر نکرد، ولی به مرور زمان ارتقا یافت و مهمترین مشخصۀ آن ارتقا این بود که پژوهش انجامشده، میبایستی مشکلی را از جامعه حل کند. به عبارت بهتر، هدف نباید صرفاً پژوهش باشد؛ بلکه باید کاربرد داشته باشد و کاربرد آن نیز در راستای حل مشکلی از جامعه و صنعت باشد. این مطلبی بود که من در روزهای ابتدای تحصیلم به آن فکر نکرده بودم.
روابط دوستانه عامل تأثیرگذاری در آیندۀ هر شخص هستند. از نظر شما، این روابط در دوران تحصیل باید به چه صورت باشند؟
من بهطور کلی به دانشجویان توصیه میکنم که با همه مهربان باشند و نسبت به افراد و مخصوصاً براساس ظاهرشان، هیچ نوع پیشقضاوتی در ذهنشان نباشد و در مرحلۀ قضاوتکردن افراد نیز بسیار محتاطانه رفتار کنند؛ زیرا این کار بسیار دشوار است. روابط دوستانهای که به آن اشاره کردم میبایستی همواره با مهربانی و به دور از پرخاش باشند. ما در دانشگاه سه قشر استاد، کارمند و دانشجو را داریم. دانشجویان باید سعی کنند در تمام شرایط، با همۀ این افراد بسیار مهربان، باادب و متواضع باشند. این امر علاوه بر اینکه یک موضوعی انسانی است، باعث میشود تا دید افراد به شما مثبت شود که در موفقیت شما تأثیرگذار خواهد بود. خوشبختانه طبق تجربۀ بنده، اکثر دانشجویان دانشکده اینگونه رفتار میکنند و بهجز در موارد بسیار خاص و نادر، بنده بیاحترامی و پرخاشگری را در دانشکده مشاهده نکردم.
شما سابقۀ تحصیل و اشتغال در خارج از کشور را نیز دارید. لطفاً کمی راجع به این تجربه به ما بگویید و اینکه خیلی از افراد با ذهنیت ادامۀ تحصیل در خارج از کشور وارد شریف میشوند؛ نظر شما درباره این موضوع چیست؟
من با شفافیت و بهوضوح توصیه میکنم که دانشجویان حتماً در زمینههای علمی و صنعتی در خارج از کشور فعالیت و کسب تجربه داشته باشند. تحصیل یا کارآموزی در کشورهای توسعهیافته تجربۀ مفیدی است؛ ولی به شرطی که این کسب تجربه فقط بهمنظور پیشبرد اهداف شخصی نباشد و با این دید باشد که این تجربه را در آینده در کشورشان استفاده کنند و مشکلی از جامعه، مردم و صنعت کشورشان حل کنند. البته ممکن است بعضی افراد قصد داشته باشند که مشکلی را از جامعۀ بشری حل کنند و به همین دلیل به ایران بازنگردند. این موضوع از نظر من هیچ ایرادی ندارد و خوب است ولی اولویت باید همانی باشد که گفتم؛ اینکه به مردم و کشور خودشان خدمت کنند. درصد بالایی از اساتید دانشکدۀ خودمان نیز، سابقۀ تحصیل در خارج از کشور را دارند، اما به کشور بازگشته و در حال انجام پروژههای مختلف و خدمت به جامعه هستند.
توصیۀ شما به دانشجویان برای پرکردن اوقات فراغتشان چیست؟
من دو توصیه برای دانشجویان دارم. توصیۀ اول آن است که صرفاً در رشتۀ مهندسی مکانیک باقی نمانند و تکبعدی نباشند؛ بهعنوان مثال در علم اقتصاد، مدیریت و علوم انسانی-اجتماعی نیز حتماً مطالعاتی داشته باشند و خودشان را با علوم مختلف آشنا کنند تا در آینده بتوانند در زمینۀ مدیریت شرکت و فعالیتهای دانشبنیان نیز موفق باشند. توصیۀ دوم من هم ورزش است. فردی که بهدنبال موفقیت است، حتماً باید بدن سالمی داشته باشد. دانشگاه نیز امکانات خوبی در این زمینه در اختیار دانشجویان قرار داده است تا بتوانند ورزشهای مختلف را بدون پرداخت هزینه دنبال کنند.
نظر شما دربارۀ فعالیتهای دانشجویی چیست؟
من در دوران دانشجویی فعالیتهای فرهنگی داشتم و بهنظرم شرکت در این فعالیتها لازم است. همانطور که میدانید، دانشجویان وقت آزاد قابل توجهی دارند و اگر از آن استفاده نکنند، این زمان در بهترین حالت تلف میشود! در نتیجه بهتر است که وقت دانشجوها با اینگونه فعالیتها پر شود، البته بهحدی که فعالیتهای علمی آنها مختل نشود. من نیز با تشکلهای دانشجویی در ارتباط هستم و سعی کردهام حتیالامکان به آنها کمک کنم.
از نظر شما، عموم دانشجویان دانشکده به چه ایراداتی (رفتاری، مهارتی و ...) مبتلا هستند؟
بهنظر من دانشجویان، کمی تکبعدی هستند و اغلب صرفاً درس میخوانند و با چالشهای محیطهای غیر آکادمیک آشنا نیستند. این موضوع شاید نقص دانشگاه نیز باشد، چرا که نتوانسته است دانشجویان را بهخوبی تربیت و برای مواجهه با مشکلات مختلف آماده کند. البته این موضوع مختص به دانشگاه شریف نیست و تا حدی عرف جامعۀ شهری شده است. عمدۀ جوانان در محیطی رشد کردهاند که در طول دوران زندگی همهچیز برایشان فراهم بوده است و استقلال نداشتهاند؛ در نتیجه بهخوبی برای مواجهه با مشکلات زندگی و جامعه آماده نشدهاند.
تعریف هرکس از موفقیت متفاوت است. بهنظر شما چگونه میتوان در دانشگاه شریف موفق بود؟
فکر میکنم تا حدی جواب این سؤال را در قسمتهای قبل دادهام. موفقیت یک مهندس مکانیک از نظر من این است که هدف او حل مشکلی از جامعه باشد. یعنی دانشجوی دانشگاه صنعتی شریف، از روز اولی که وارد دانشگاه میشود، باید با این هدف مطالعه و فعالیت داشته باشد که در آینده، چه با تأسیس شرکت و کارآفرینی و چه با خلق فناوری و نوآوری مشکلی را از جامعه و صنعت پرمشکل کشور حل نماید.