زهرا همتیان، ورودی 98 مهندسی مکانیک
بعد از شیوع ویروس کرونا، زندگی همه‌ی ما در وجوه مختلفی دچار تغییر و دگرگونی شد. تغییر در شیوه‌های آموزش دروس در مدارس و به‌خصوص دانشگاه‌ها، دربرگزاری آزمون‌ها و ارزیابی‌ها و چالش‌هایی از این قبیل، از جمله تغییرات مهم و تأثیرگذار در این دوران هستند.
فارغ از تمام تلاش‌هایی که شده و می‌شود، برخی از دروس عملی دانشگاه‌ها آن‌طور که باید، ارائه و یادگرفته نمی‌شوند و چیزی که می‌بینیم، معمولاً آن است که این واحدهای عملی، در واقع به اهدافی که برای آن‌ها تعیین شده، دست پیدا نمی‌کنند.
ما با پرس‌وجو و تحقیق از دوستان، به‌دنبال آن بودیم که راه‌حل و اوضاع دانشگاه‌های خارج از ایران را برای این معضل بررسی کنیم. علی‌ای‌الحال آش همان آش است و کاسه همان کاسه! در بسیاری از دانشگاه‌ها، تمام دروس به‌صورت آنلاین ارائه می‌شوند و با در اختیارگذاشتن اطلاعات مربوط به هر آزمایش و فعالیت، دانشجو تنها چیزی که از این دروس عملی تجربه می‌کند، سروکله‌زدن با یک مشت اعداد و ارقام و اطلاعات از پیش تعیین‌شده و انجام‌دادن محاسبات و تحلیل‌ها است. نهایتاً خود اساتید هم برای دانشجویان فعالیت‌هایی را با امکانات دم‌دستی طراحی می‌کنند که در خانه‌هایشان انجام بدهند.
البته بعضی از دانشگاه‌ها طرح و برنامه‌ی دیگری هم دارند؛ مانند استفاده از «open STEM labs». آزمایشگاه‌های آنلاین، به‌نوعی کنترل‌گرهای آزمایشگاه‌های حقیقی دانشگاه‌ها هستند و این امکان را به دانشجویان می‌دهند که در هر زمان و در هر مکانی، به آموختن همراه با تمرین دست پیدا کنند. به نظر من، بهترین و ماندگارترین شیوه‌ی یادگیری دروس، همین مستقیم انجام‌دادن، مشاهده‌کردن و تجربه‌کردن آزمایش‌هاست. با استفاده از چنین برنامه‌ها و امکاناتی، دانشجوها به‌صورت آنلاین در فعالیت‌های آزمایشگاهی شرکت می‌کنند و فضای آزمایشگاه‌ها برای آن‌ها شبیه‌سازی می‌شود. همچنین امکان به‌اشتراک‌گذاشتن تجربیات و ارتباط‌گرفتن با دانشگاه‌های دیگر هم از این طریق امکان‌پذیر است.
دانشگاه‌های دیگری هم بودند؛ این دسته از دانشگاه‌ها، دروس عملی را به‌صورت حضوری ارائه دادند و هرکس که علاقه‌مند به شرکت در آزمایشگاه‌ها به‌صورت حضوری بود، چند روز قبل از شروع کلاس‌ها اعلام می‌کرد و بعد از برنامه‌ریزی‌های لازم و رعایت پروتکل‌های بهداشتی، به آن‌ها فرصت استفاده‌کردن و یادگرفتن حضوری این دروس داده می‌شد.
درنهایت، نتیجه و برآیند کلی تحقیقات ما، همین نکته بود که واحدهای عملی در این دوران آن‌طور که باید، بازدهی ندارند و بقیه‌ی دروس هم همه‌جا به‌صورت آنلاین ارائه می‌شوند و کلاس‌های ضبط‌شده را در اختیار دانشجویان قرار می‌دهند. شاید مهم‌ترین نکته و تفاوت، در میزان فعالیت‌ها، تبادل نظرها، پرسش‌وپاسخ‌ها و حوصله‌ی اساتید، کمک‌گرفتن از تکنیک‌ها و ابزارهای مختلف و خلاقانه باشد.
