1-ابتدا برای کسب موفقیت باارزشتان در این مسابقات به شما تبریک میگوییم، لطفاً بگویید چطور شد که در 16 سالگی ایدۀ ساخت چنین دستگاهی در این حوزه، به فکر شما رسید؟
ابتدا یک روز در تلویزیون، مستند خاموشکردن آتش داخل مراتع سرسبز و جنگل را نشان میداد که معمولاً با شاخ و برگ و بیل روی آتش ضربه میزدند تا آن را خاموش کنند. در آن زمان به این فکر افتادم که چرا از خاک همان منطقه برای اطفا حریق آتش استفاده نمیکنند؟ و بعد از چند روز ایدهٔ خام و اولیهٔ چنین دستگاهی به ذهنم رسید.
2- در سالهایی که در دبیرستان حضور داشتید و روی ساخت این دستگاه کار میکردید، چه امکانات و عواملی به شما کمک کردند؟ آیا دبیرستان شما برای ساخت این دستگاه امکاناتی داشت یا اساساً از محیطی بیرون از محیط دبیرستان استفاده میکردید؟
دستگاه را بدون کمک و امکانات سازمانها و افراد دیگر ساختم و تنها کمک خانوادهام بود. اما در حال حاضر پارک علم و فناوری طرحهایی برای کمک مالی و تجهیزاتی برای ساخت نمونهٔ اولیهٔ دستگاه دارد. معمولاً دبیرستان امکانات و تجربهٔ لازم برای کمک در این جور مسائل را ندارد.
3- در این دوران از چه افرادی کمک گرفتید؟ این افراد چقدر در پیشرفت کار شما تأثیرگذار بودند؟
بعد از اینکه دستگاه به ثبت اختراع رسید و در حین شرکت در جشنوارهٔ خوارزمی از سازمان استعدادهای درخشان کمک گرفتم. در آن زمان سرکار خانم فرانک محمدی و همکارانشان کمک خوبی در تکمیل مدارک برای شرکت در این جشنواره، به بنده نمودند. همچنین آقای دکتر مهدی ابراهیمزاده برای ثبت اختراع این دستگاه کمک شایانی به بنده نمودند که از ایشان بسیار سپاسگزارم.
4- مسیری که برای ساخت این دستگاه طی کردید چه بود؟ روش تحقیق و توسعهٔ کار شما به چه شکلی بود و از چه ابزار و برنامههایی در ساخت دستگاه استفاده کردید؟
بعد از ترسیم اولیهٔ دستگاه روی کاغذ، نیاز بود در سایتهای مختلفی مثل بخش (patent scope) سایت سازمان جهانی اختراعات (wipo)، جستجو میکردم تا از عدم وجود نمونهٔ مشابه این دستگاه مطمئن شوم. در مرحلهٔ بعد، آنالیز بخشهای مختلف ایده با امکانات موجود برای ساخت نمونهٔ اولیه نیاز بود تا شروع به ساخت آن کلید بخورد و در صورت عدم وجود قطعات (که معمولاً اینطور بود)، باید آن قطعه و ابزار ساخته میشد و در نهایت دستگاه کامل و چندین بار آزمایش میشد.
5- چگونه به حوزهٔ حفاظت از محیط زیست علاقهمند شدید؟ مطالعات شما در این حوزه به چه شکلی بوده و هست؟
کمک به محیط زیست، کمک به خودمان است. به طبیعتگردی علاقهٔ زیادی دارم و این موضوع باعث آشنایی بیشتر من در این حوزه شده است و در جهت بهبود وضعیت آن تلاش میکنم.
6- در این دو سالی که در رشتهٔ مهندسی مکانیک دانشگاه شریف در حال تحصیل هستید، چه علوم و دانشها و مهارتهایی بهدست آوردید که به شما در بهبود و ساخت عملکرد دستگاهتان کمک کرد؟
با اینکه بخش زیادی از دستگاه با علم مکانیک جامدات ساخته شده، اما توسعه و بهبود عملکرد دستگاه بیشتر مدیون علم مکانیک سیالات بوده است. بهعنوان مثال بهدلیل زانویی لوله و تغییر مقطعهای درون لوله انتقال مواد، افت فشار بهوجود میآمد که از مباحث سیالات کمک گرفتم و آن را بهبود دادم.
7- دانشگاه شریف و محیط این دانشگاه آیا تأثیری در پیشرفت شما داشت؟ اگر بله چه تأثیراتی بودند؟
داخل دانشگاه استادان و دانشجویان پروژههای زیادی در حوزههای مختلف مهندسی انجام میدهند، این موضوع به من کمک کرد تا تلاش کنم در دوران تحصیل در دانشگاه، تصمیم به توسعهٔ دستگاه داشته باشم و کارهایی علاوه بر درس نیز انجام بدهم.
8- عامل موفقیت شما در دو جشنوارهٔ جوان خوارزمی و همچنین مسابقهٔ اخیر چه بود؟ دستگاه و ایدهٔ شما چه پارامترهای متفاوت و بهتری نسبت به رقبا داشت که باعث کسب این رتبههای ارزشمند توسط شما شد؟
جزئیات همیشه مهم هستند. معمولاً افراد بخش اعظم کار را انجام میدهند، اما وقتی کار به جزئیات میرسد فکر میکنند که اهمیتی ندارد. نکتهٔ مثبت این دستگاه نسبت به رقبای خود، این بود که این طرح نمونهٔ ساخته شده داشت و توانسته بود آزمایشهای متفاوتی را بهخوبی پشت سر بگذارد و دارای ثبت اختراع داخلی و بینالمللی بود. همچنین برای محیط زیست تأثیرگذار است و نیاز شدیدی به چنین طرحی برای اطفا حریق جنگلی و شهری وجود دارد.
9- لطفاً بهطورکلی روش کار دستگاه خود را برای ما توضیح دهید و همچنین نقاط ضعفی را که در این حوزه مرتفع میکند و نقاط قوتی را که میآفریند به چه شکل است، مختصر بگویید.
این دستگاه شامل یک مخزن خاک و موتور دمندهٔ باد میباشد و بر روی پشت کاربر قرار میگیرد. خاک با باد و گاز تولیدشده توسط موتور دمندهٔ دستگاه (با قابلیت اطفا حریق)، ترکیب میشود و روی آتش اسپری میشود. معمولاً مواد اطفا حریق موجود، پرهزینه هستند و بعضی از آنها برای طبیعت مضر هستند. همچنین آب رسانای الکتریکی است و استفاده از آن در آتشسوزیهای جنگل و مراتع، به دلیل دوربودن و محدودبودن منابع آب از محل آتشسوزی، با سختی همراه هست؛ اما با توجه به اینکه خاک در همه جا در دسترس است و هزینهٔ استفاده از آن بسیار کم است و سازگار با محیط زیست است استفاده از این دستگاه بسیار کارآمد میشود. یک نکتهٔ مثبت آن این است که معمولاً نیاز نیست خاک به محل آتشسوزی حمل شود، در نتیجه میتوان خاک مخزن دستگاه را در محل آتشسوزی پر کرد و به اطفا حریق پرداخت.
10 – در این هشت ماه کار روی دستگاه با چه سختیها و چالشها و شکستهایی روبهرو شدید؟ و چگونه آنها را پشت سر گذاردید؟ فکر میکنید اگر چه امکانات و عواملی وجود داشت، کار بهتر و سریعتر پیش میرفت؟
مشکل اساسی، نبود قطعات مورد نیاز ما بود که باید بهصورت دستی ساخته میشد. مشکل بعدی این بود که فردی متخصص که در این حوزه تجربه داشته باشد بهراحتی در شهر ما پیدا نمیشد. اصولاً ساختن یک دستگاه که نمونهٔ مشابهی ندارد، پرهزینه و زمانبر است. همچنین نیاز است بهصورت متعدد از دستگاه آزمایش بگیرید و نمونه بسازید تا به نتیجهٔ مطلوب برسید. همچنین من در سن ۱۶ سالگی هیچ تجربه و آشنایی از طرح یک اظهارنامهٔ اختراع و نحوهٔ ثبت آن نداشتم و بهصورت انفرادی و با زحمت بسیار توانستم یک اظهارنامه بنویسم که مناسب ثبت اختراع باشد. حتی بهدلیل زیر سن قانونیبودن اجازهٔ ثبت اختراع نداشتم و مجبور شدم گواهی حکم رشد بگیرم تا بتوانم اختراع را به ثبت برسانم (البته بهلطف خدا، مشکل سن قانونی برای همه برطرف شده است). اگر افرادی بودند که در این زمینه آشنا بودند و توانایی کمک علمی و مالی در این مورد را داشتند، بسیار کمککننده بود (که البته فکر کنم پارک علم و فناوری الان کمک میکند).
11- چه آینده و اهدافی برای دستگاه خود و همچنین مسیر شغلی و کاری خود متصور هستید؟
در دوران تحصیل در دانشگاه، اگر شرایطی فراهم شود، تجاریسازی این دستگاه را انجام خواهم داد؛ هرچند قبل از کنکور کارشناسی کارهای زیادی در این مورد انجام دادهام که الان برای تجاریسازی آن کمککننده است. احتمالاً در آیندۀ نزدیک به تجاریسازی این دستگاه میپردازم. طرح و ایدههای نوآورانه دیگری نیز دارم که از نظر خودم کارآمد هستند و حتی نمونهٔ اولیهٔ بعضی از آنها را نیز ساختهام. در آینده قصد دارم کارهایی با تکنولوژی بسیار پیچیدهتر و مهمتری را اجرا کنم که ارزش تجاریسازی بالایی داشته باشد و این امر همراه با تکمیل تحصیلات بنده انجام میشود.
12- در آخر ضمن تشکر از وقتی که در اختیار ما گذاشتید اگر توصیهای به جوانان همسن و همرشتهٔ خود دارید بگویید.
بهنظرم تمرکزداشتن بر روی درس خیلی خوب است ولی اگر دانشجویان بتوانند با توجه به علاقهٔ خود و بدون اینکه به درسشان لطمهای بخورد کار دیگری انجام دهند، پشیمان نمیشوند. چون در نهایت این کار باعث لذتبردن از مسیر تحصیل میشود. بهعنوان مثال ورزشکردن علاوه بر سلامتی و آرامش روح، باعث بهبود عملکرد مغز میشود.
13- اگر درخواست یا ایدهای، برای بهتر طیکردن این مسیر برای دانشجویان، به مدیران مربوطه در سطوح مختلف علم دارید بگویید.
در مقطع کارشناسی، دانشجویان زیاد فرصت اجرای یک ایده و طرح را ندارند. تابستان هم زمان بسیار کوتاهی است چون بهراحتی نمیشود یک ایده را در سه ماه اجرا کرد. با توجه به این موضوع که انجام این کار برای اولین بار بسیار زمانبرتر از دفعات بعدی آن است، بهنظرم میتواند خیلی مفید باشد که شرایطی فراهم شود تا افرادی که در این زمینه تجربه دارند و یک بار همۀ این راهها را رفتهاند و توانستهاند یک ایده را به نتیجهای مطلوب برسانند، برای کمک به دانشجویان علاقهمند به این حوزه، کمک کنند. این کمک میتواند شامل ایدهدادن به علاقهمندان، کمک در اجرای ایده، کمک در ثبت اختراع داخلی و بینالمللی بهصورت تخصصی، شرکت در مسابقات بینالمللی و داخلی و تجاریسازی محصول نهایی باشد.
ممنونم از اینکه وقتتان را در اختیار ما قرار دادید.