«کسی که چرایی زندگی خود را بداند، با هر چگونگیای خواهد ساخت».
کمتر کسی است که واژۀ «هولوکاست» و اردوگاههای کار اجباری به گوشش نخورده باشد. افراد زیادی در این اردوگاهها متحمل زندگی تحت شرایط فجیعی شدند که شاید حتی تصورش هم دشوار باشد. کتاب «انسان در جستجوی معنا» روایتی کمنظیر از دل همین اردوگاههاست که به قلم «ویکتور فرانکل» نوشته شده است.
ویکتور فرانکل یک روانپزشک اتریشی یهودی است که از سه سال زندگی در اردوگاههای نازی، جان سالم به در برده است؛ در حالی که تمام اعضای خانوادهاش به جز یک خواهر را در هولوکاست از دست داده است. اسیران در این اردوگاهها هر لحظه را با ترس از فرستادهشدن به کورۀ آدمسوزی یا اتاق گاز سپری میکردند. امیدواربودن به آینده تحت چنین شرایطی قطعاً امری فوقالعاده است. چیزی که این کتاب را متمایز میکند، این است که صرفاً به شرح خاطرات و وقایع هولوکاست توسط یک شاهد عینی نمیپردازد؛ بلکه دکتر فرانکل در خلال تجربیات و خاطراتش ما را با مکتب «لوگوتراپی» یا «معنادرمانی» آشنا میکند که خودش پایهگذار آن است. همانطور که در خودِ کتاب گفته شده است: «این کتاب در نظر ندارد که از اتفاقات و رویدادها گزارشی ارائه دهد، بلکه تجربههای شخصی را منعکس میکند که میلیونها انسان آن را لمس کرده و از آن رنج بردهاند».
میتوان گفت این کتاب، شرحی از درون اردوگاه کار اجباری است که به وسیلۀ یکی از کسانی که از آن جان سالم به در برده است، بازگو میشود. داستان به رویدادهای هولناک که کمتر در حد باور مردم بوده، نمیپردازد؛ بلکه به زجرهای کوچک اشاره میکند و آنها را میشکافد. لوگوتراپی بر این اصل استوار است که انسان میتواند با تمرکز بر پیداکردن معنا و هدف در زندگی، از پسِ سختیها و رنجها برآید. کتاب انسان در جستجوی معنا، کتابی است که ارزش چند بار خواندن دارد. این کتاب ما را با مفاهیم اساسی لوگوتراپی آشنا میکند و به ما کمک میکند که از اصول معنادرمانی در زندگی بهره ببریم.