به عنوان شروع، تصمیم گرفتم اولین مقاله‌ام در ویرگول را از وبلاگم در اینجا منتشر کنم.
در این نوشته از تجربیات کاریم مینویسم و قصد دارم مواردی را که حاصل چند سال کار کردن با شرکتها و تیم های مختلف است را به اشتراک بگذارم شاید برای برخی از دوستان مفید باشد.
من تقریبا از سال ۲۰۱۱ وارد دنیای وب، طراحی سایت و برنامه نویسی شدم و به صورت یک مبتدی شروع به کار کردم، اولین کارم در یک گروه برنامه نویسی در شهرستانی که زندگی میکردم بود.( بوکان ) بعد از مدتی همکاری با شرکتهای مختلف تولیدی، فروشگاه‌ها و انجام کارهای پروژه ای به تهران مهاجرت کردم و تا به امروز با چهار شرکت مختلف به صورت فول تایم و پارت تایم همکاری کردم و درحال حاضر هم در شرکتی مشغول به برنامه نویسی هستم.
اولین باری بود که برای دریافت پروژه و انجام آن اقدام کردم با توجه به اینکه به صورت فریلنسر کار میکردم، همراه یکی از دوستانم به صورت گروهی کار را انجام دادیم و از طرفی دفتر مناسبی برای حضور مشتری نداشتیم، از کافه‌های شیک شهرمون کمک گرفتیم و قراردادهایی شیک و مناسب را برای مشتری آماده کردیم که نتیجه بسیار خوب و مثبتی گرفتیم.تجربیاتی زیادی در این مدت بدست آوردم که به برخی از آنها اشاره میکنم.
اگر بیشتر از چیزی که مشتری نیاز دارد امکاناتی را به پروژه اضافه نمائید و بیشتر از حد معمول برای مشتری وقت بگذارید (در هر زمانی از شبانه‌روز پاسخگو باشید) این احتمال وجود دارد مورد سو استفاده قرار بگیرید و درخواستهایی خارج از قرارداد ایجاد شود.[ پیشنهاد میکنم برای خود ساعت کاری تعریف کنید و در خارج از ساعات کاری به هیچ تماس کاری پاسخ ندهید مگر اینکه قبلا به خاطر اهمیت پروژه توافقی صورت گرفته باشد. ]
رعایت حد اعتدال در روابط و انجام قرارداد واقعا به ادامه روند مثبت همکاری کمک می‌کند، روابط نه خیلی سفت و سخت باشد نه خیلی خودمانی و صمیمی که انجام تعهدات طرفین زیر سوال رود.
برای زمانبندی پروژه معمولا یک ماه بیشتر از زمان تحویل پروژه را در نظر می‌گرفتیم تا بدون مشکل و مطابق زمانبندی پروژه راه اندازی شود. در نهایت باید این نکته را درنظر داشته باشیم که قطعا افراد دیگری هستند پروژه ای که شما با مبلغ n تومان انجام میدهید، با نصف و یا چند برابر قیمت شما انجام میدهند و این موضوع اصلا اهمیت ندارد مهم این است که شما برای کار خودتون ارزش بگذارید و روی مبلغی که به مشتری اعلام میکنید قاطع باشید در غیر اینصورت احتمال دریافت پروژه کمتر میشود. این اطمینان را به مشتری بدهید که کیفیت کاری که انجام میدهید واقعا ارزش این هزینه را دارد. (البته واقعا باید اینطور باشد.)
اگر حتی برای یکی از نزدیکانتون، اقوام و… پروژه ای را انجام میدهید و در پروژه موردنظر شریک نیستید و یا در عوض انجام آن امتیازی به شما داده نمی‌شود به صورت رایگان کار کردن باعث پایین آمدن ارزش کار شما میشود. برخی اوقات برای کسب تجربه بیشتر و یا به خاطر برخی روابط پروژه ای را به صورت رایگان انجام دادم که حاصل کار پشیمانی بیشتر نبوده است.
دریافت دستمزد از شخص طرف مقابل باعث میشود ارزش زمان و تخصص شما حفظ شود و از آنجایی که شخص برای آن هزینه ای متقبل شده است قطعا برای آن زمانی را اختصاص خواهد داد حتی اگر موفقیت آمیز نباشد و قطعا رابطه همکاری هم مثبت و بهتر خواهد بود.
اولین و مهمترین مساله ای که در سبک کاری ریموت یا دورکاری مطرح است اعتماد دو طرفه است. شما حضور فیزیکی ندارید و گاهی وقتها توی چالش های برنامه نویسی که به وجود می‌آید برخی تسک‌ها به تاخیر می‌افتند و تفهیم این موضوع برای مدیر شرکت و عدم قضاوت وی در روابط کاری و ادامه همکاری تاثیر گذار است.
اگر داخل شرکت کوچکی کار را شروع میکنید و طرف حساب شما یک مدیر فنی نیست شاید کار سختتر از شرایط معمول براتون پیش برود چونکه مدیر درک مناسبی از وضعیت کاری شما ندارد و تصور اینکه اضافه نمودن یک ویژگی چقدر زمان میبرد کار سختی است و بخشی از وقت شما صرف تفهیم این موضوع میشود.
این روزها شرکتها با دو شیوه، روال کاری را تعریف می‌کنند یا بر اساس زمان و ساعت کاری و یا بر اساس تسک و اعتماد متقابل.
اینکه کار شما بر اساس ساعت و یا تسک باشد بستگی به قرارداد و شرایط کاری شرکتی که با آن وارد قرارداد می‌شوید دارد. طبق موارد مختلفی که در تهران دیدم بیشتر شرکتها ساعت کاری انعطاف پذیری را تعریف می‌کنند و ملاک اصلی را انجام تسک‌ها در نظر می‌گیرند.
هر کدام از این موارد مزایا و معایب خودشان را دارند، لازم است بگم که بعد از شناخت مدیرفنی شرکت و کارمندان سبک کاری و انتظارات آنها را در سطحی که درست است نگه دارید. برای مثال این انتظار را هیچ وقت ایجاد نکنید که روزهای تعطیل نیز برای شرکت وقت می‌گذارید و میتوانید کارهای عقب افتاده شرکت را انجام دهید! این جمله شاید برای افرادی که مدیر یک شرکت هستند ناخوشایند باشد ولی دلیل من این است اگر قرار است افرادی با هم همکاری کنند و به یک نتیجه مطلوب برسند این همکاری باید به صورت برد-برد تعریف شود یعنی بردی که برای مدیر و مجموعه ایجاد میشود به خاطر از خودگذشتگی کارمند بوده است و بهای این از خودگذشتگی باید از طرف مجموعه شرکت برای شخص به صورت مالی/معنوی ( بسته به شرایط ) درنظر گرفته شود. در صورت رعایت این موضوع علاوه بر وفاداری کارمند به شرکت، انگیزه کارمند نیز برای بازدهی بیشتر افزایش پیدا می‌کند. ( این بخش از صحبت‌هایم بیشتر به سبک قرارداد کاری نیز بستگی دارد. )
لازم است تاکید کنم، گاهی وقتها بسته به پروژه و کارهایی که در شرکت موردنظر انجام میدهید و روابطی که با شرکت و مدیر پروژه دارید لازم است برخی کارها را داوطلبانه انجام دهید و این مورد بستگی به احساس شما نسبت به شرکت و مدیری که با او کار میکنید دارد. در شرکتی که هم اکنون فعالیت میکنم به خاطر ضروری بودن پروژه روزهای تعطیل هم کار کردم ولی دیدم که مدیر همه این زحمات را می‌بیند و روابط برد-برد تعریف شده است.
ما انسان‌ها ربات نیستیم و باید به همدیگر کمک کنیم و این کمک کردن اگر با ایجاد احساس خوب دو طرفه باشد فوق العاده لذت بخش میشود و حتی خیلی خوب است که در شرایط سخت کاری و چالش برانگیز در کنار تیم باشیم و این احساس واقعا لذت بخش است. مواردی که شاید یه مقدار سختگیرانه بیان کردم برای برخی شرکتهایی است که کارمندشان را مثل یک ربات می‌پندارند و تا وقتی با او خوب هستند که از خودش مایه بگذارد و تنها نفع خود را مد نظر دارند.
با توجه به اینکه خودم این موضوع را تجربه کردم، تاثیر زیادی روی آرامش و دغدغه های شخص دارد. من با یکی از شرکتها که همکاری کردم، متاسفانه در پایان سال مواردی که طبق قانون کار تعریف شده بود رعایت نکردند ( شامل بیمه، پاداش، سنوات و عیدی ) که این موضوع تجربه ای شد و وقتی قراردادی را با یک شرکت مینویسم توی قرارداد حتما همه این موارد را در نظر می‌گیرم. این کار علاوه بر این که خیال خودم را راحت می کند، باعث میشود با آرامش بیشتر روی کار متمرکز باشم و بازدهی کارم بیشتر باشد.
هنگام عقد قرارداد مشخص شدن این موارد از دید من لازم است :
میزان عیدی، پاداش، سنوات، بیمه و تاریخ پرداخت حقوق ماهیانه. ( برخی از شرکتها پاداش و سنوات را لحاظ نمی‌کنند! ) لازم است تاکید کنم اگر با شرکتی قرارداد همکاری بستید و قرار شد سفته هایی جهت حسن انجام کار به شرکت موردنظر تحویل دهید حتما بنویسید این سفته‌ها جهت حسن انجام کار برای قرارداد همکاری با شرکت فلان تحویل شرکت فلان داده شده است.(در واقع دریافت سفته توسط شرکت از کارمند یک اشتباه است که در ایران رایج شده است و اصلا درست نیست.)
وضعیت بیمه خود را مشخص کنید!
متاسفانه بسیاری از ما شناخت کافی از بیمه و قراردادها نداریم و به همین خاطر خیلی عادی از مسائل میگذریم! من توی یکی از شرکتهایی که کار کردم حقوقم را طی ۲ فقره پشت سرهم پرداخت میکردن یکبار از طریق زرین‌پال و بار دیگر با حساب شرکت! یعنی یکی از مبالغ مطابق قانون کار بود و مابقی را از طریق زرین‌پال واریز میکردند که بعدا متوجه شدم که برای دور زدن بیمه و پایین آوردن هزینه بیمه کارمندان بوده که کاملا به ضرر کارمندان و به نفع شرکت است. مطمئن شوید که بیمه شما با حقوقی که توافق کردید رد میشود.
خوشبختانه سایت ایران تلنت پلتفرم جدیدی به نام Iran Salary راه اندازی کرده است که میتوانید رنج حقوق شخصی که در حوزه کاری شما فعالیت می‌کند را مشاهده نمائید.
این رنج حقوق بر اساس نظرسنجی است که هرسال توسط ایران تلنت برگزار میشود و اشخاص در حوزه های مختلف شغلی با ذکر میزان تجربه کاری خود حقوق خود را اعلام می‌کنند.
روابط با همکاران: موردی که برای من خیلی عجیب بود سبک رفتاری برخی از افراد در محل کار بود، شاید باورش سخت باشه ولی سلام کردن در محل کار یکی از شرکتهایی که بودم یک چالش اساسی بود برای بسیاری از افراد! اینکه در محلی که کار میکنید با اطرافیانتان سلام و احوالپرسی صمیمانه ای داشته باشید واقعا در انرژی شما، روابط کاری شما تاثیر مثبتی دارد. و حتی گاهی وقتها به همدیگر در برخی موارد کمک کنیم واقعا حس بسیار خوبی به دو طرف میدهد و این معنای تیم را شکل میدهد.
کارآموز باشید: وقتی به تهران مهاجرت کردم به عنوان یک کارآموز شروع به کار کردم با وجود اینکه تجربیات و دانش کافی برای استخدام شدن داشتم، به این خاطر که بتوانم در زمینه ای که تمایل داشتم تجربیات بیشتری بدست بیارم. توصیه میکنم اگر در زمینه ای میخواهید تجربیات حرفه ای بدست بیارید ولی تجربه کافی برای استخدام شدن ندارید به صورت کارآموز اقدام کنید و انتظار اولیه مالی نداشته باشید و تاثیر فوق العاده ی آن را ببینید.
سخنی با مدیر: یک ضرب المثل یا روایتی است که من قبولش دارم، این است که اگر شخصی پیش شما پشت سر شخص دیگری غیبت می‌کند و در مورد بدی‌های شخص می‌گوید پیش بقیه هم در مورد شما می‌گوید…
متاسفانه حس بدی که در یکی از شرکتهای قبلی داشتم این بود که وقتی چندین نفر از شرکت جدا شدند به خاطر اختلافاتی که داشتند تقریبا هر زمان که صحبتی پیش می‌آمد پشت سر این فرد/افراد صحبت می‌شد. حسی که من داشتم که البته برایم اصلا مهم نبود این بود که وقتی من از اینجا برم چه صحبت‌هایی در مورد من خواهند داشت! کسانی که الان خوب و خوش و خرم هستند فردا هم اینطور خواهند بود؟!
این موضوع به ریشه و فرهنگ کشورمان برمیگرده که چقدر به مسائل اخلاقی پایبند هستیم ولی به نظرم وظیفه مدیر یک مجموعه است وقتی صحبتی غیرمثبت در مورد همکاران قبل شد جلوی آن و ادامه بحث گرفته شود چونکه این صحبت‌ها در اصل باعث از بین رفتن اعتماد کارمندان فعلی شرکت میشود و هیچ تاثیر منفی در مورد اشخاص دیگر نخواهد داشت. این را قبول کنیم که هیچ شخصی قرار نیست تا آخر عمر با یک شرکت یا شخص همکاری کند و احتمال رفتن و جدا شدن شخص وجود دارد.
قول و وعده ندهید، عمل کنید! در یکی از همکاری‌هایی که داشتم قول‌ها و وعده‌های احساسی را از مدیرم بارها و بارها شنیدم! به طوریکه وقتی برای دفعات بعد وعده‌ای میداد فقط منتظر بودم صحبت تمام شود چون برایم ثابت شده بود که صرفا وعده‌ای است مثل وعده‌های قبل! این موضوع واقعا احساس بی اعتمادی در بین کارمندان ایجاد می‌کند. به یاد دارم مطابق یکی از وعده‌های مدیر تعطیلات نوروز رو بیخیال شدم و کار کردم که بعد از مدتی دیدم باز فقط وعده ای بیش نبود!
اگر مدیر هستید و این نوشته را میخوانید پیشنهاد میکنم دفترچه یادداشت کوچکی یا نوتی روی گوشی خود ایجاد کنید و موارد مهم و صحبت‌هایی که لازم است به خاطر داشته باشید را بنویسید.
بسیاری از دوستانم را دیدم که از کار کردن در یک شرکت و ارسال رزومه و … ترس دارند و این باور غلط را دارند که برای من شاید کاری وجود نداشته باشد. من باور دارم اگر شما تخصصی داشته باشید امکان ندارد بیکار باشید و همه اینها به باور و سبک فکر شما برمی‌گردد. لازم است بگم باید به خودمان و مسیری که خداوند برایمان ایجاد می‌کند اعتماد کنیم و تاکید میکنم داشتن احساس خوب در زندگی به اتفاقات خوب ختم میشود این چیزی است که بهش ایمان و باور دارم و واقعا تجربه کردم.
احساس شما زندگی شما را رقم میزند، در نهایت ما آنقدر زندگی نمی‌کنیم که بخواهیم همه حالتها را تجربه کنیم پس بهتره شاد و با احساس خوب زندگی کنیم. اگر از کاری که میکنید راضی نیستید و احساس خوبی ندارید در انجام آن و ادامه همکاری تجدید نظر کنید!
در نهایت این ویدئوی فوق العاده را ببینید. امیدوارم این مطلب براتون مفید بوده باشه.
