عایق حرارتی ماده‌ای است که برای کاهش انتقال حرارت بین دو منطقه با دماهای متفاوت استفاده می‌شود. این مواد معمولاً به صورت پوشش‌ها، لایه‌ها یا ترکیباتی از مواد مختلف تهیه می‌شوند.
اهداف استفاده از عایق حرارتی عبارتند از:
1. حفظ حرارت در داخل ساختمان‌ها: عایق حرارتی در دیواره‌ها، سقف و کف ساختمان قرار می‌گیرد تا حرارت درون ساختمان حفظ شده و انرژی صرفه‌جویی شود.
2. جلوگیری از انتقال حرارت ناخواسته: عایق حرارتی می‌تواند از انتقال حرارت از یک محیط به محیط دیگر جلوگیری کند. مثلاً در اطراف لوله‌های آب گرم، از عایق حرارتی استفاده می‌شود تا حرارت آب در داخل لوله حفظ شده و از اتلاف ناخواسته آن به محیط جلوگیری شود.
3. کنترل دما: در برخی موارد، عایق حرارتی مورد استفاده قرار می‌گیرد تا دمای یک فضا یا سطح را کنترل کند. به عنوان مثال، در ساختمان‌های دارای سیستم‌های تهویه مطبوع، عایق حرارتی برای جلوگیری از ورود حرارت از بیرون به داخل و برعکس استفاده می‌شود.
عایق حرارتی می‌تواند از مواد مختلفی تهیه شود، از جمله فوم‌های پلی‌استایرن، فایبرگلاس، سنگ‌آهن، شیشه‌ی متخلخل و بسیاری مواد دیگر. این مواد بر اساس خواص حرارتی و عایق بودن خود انتخاب می‌شوند.
در نتیجه، استفاده از عایق حرارتی می‌تواند به صرفه‌جویی در مصرف انرژی و کنترل دماها کمک کند و در حفظ راحتی و کارایی ساختمان‌ها و سیستم‌های حرارتی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
