مالکان خودروهای فرسوده در سیستم شماره گذاری به سه گروه یعنی خودروهای فرسوده که به پلاک ملی تعویض پلاک شدهاند، خودروهای فرسوده که دارنده پلاک مجازی در سیستم می باشند و خودروهای فرسوده که هیچ اقدامی در زمینه ی تعویض پلاک و یا این که اختصاص پلاک مجازی به روی آنها اجرا نشده است ، تقسیم می شوند.
اسقاط خودروها به چه دلیل مهم است؟
اجرای طرح فرسودگی خودروها مهم است چراکه بسیاری از کلانشهرهای ایران با مسئله آلودگی هوا روبهرو هستند و تردد بالای ۲ میلیون خودروی فرسوده و چیزی حدود ۹ میلیون موتور سیکلت به این آلودگیها دامن میزند و سبب افزایش آلایندگیها میشود.
خودروهای فرسوده چیزی بالای ۲۰ برابر خودروهای معمولی تولید آلایندگی دارند و تنها با جریمه نمیتوان تردد آنها را محدود کرد از طرفی تعلق نگرفتن سهمیه بنزین و کارت سوخت به خودروهای فرسوده نمیتواند به این دلیل که به برخی از اقشار فشار وارد میشود سبب شود که افراد خودرو فرسوده خود را از رده خارج کنند. خودروهای فرسوده همچنان مجاز به استفاده از بنزین ازاد و تردد در شهر هستند و این افزایش قیمت بنزین هم نمیتواند دلیلی بر از رده خارج کردن خودروهای فرسوده باشد.
افزایش روز افزون خودروها در سطح شهرها و از طرفی خارج نکردن خودروهای فرسوده سبب میشود که هر روزه بر آلودگی کلان شهر ها افزوده شود و این یک تهدید بسیار جدی برای محیط زیست است همچنین مصرف سوخت خودروهای فرسوده بسیار بالا است و این سبب میشود که منابع نفتی موجود اتلاف شود.
افزایش بیرویه خودروهای فرسوده ترافیک را نیز در شهرهای بزرگ افزیش میدهد. بنابراین اسقاط خودروهای فرسوده میتواند به ذخیره منابع سوختی و کاهش آلودگی هوا و همچنین تامین مواد اولیه برای فولاد کمک زیادی کند.
مالکین خودروهای فرسوده باید در صورت فروش به شکل وکالتی از سرنوشت خودرو، تعویض پلاک و یا تحویل به مراکز اسقاط قانونی مطلع شده و تا پایان مراحل قانونی تعویض پلاک و یا اسقاط و ثبت در سیستم شماره گذاری مراحل را پیگیری و به سرانجام رسیدن وضعیت خودرو از نظر قانونی اطمینان حاصل کنند و همچنین در خصوص خودروهایی که قابلیت ثبت نام در مراکز فرسوده را ندارند، با مراجعه به شماره گذاری پلیس راهور با دادن درخواست نسبت به اوراق وسایل نقلیه اقدام و با ابطال اسناد و تحویل پلاک وسایل نقلیه به انبار پلاک و تصفیه دیون دولتی مراحل قانونی اسقاط و خارج کردن از سیستم، شمارهگذاری را انجام دهند..
در صورت فروش خودرو بدون طی فرآیند قانونی اوراق (اوراقچیان غیرمجاز) سرنوشت خودرو مشخص نبوده و آنها با اعمال مجرمانه و سوء استفاده از خودرو و یا قطعات اطاق و شاسی و موتور به صورت غیرمجاز زمینه ایجاد جرم را فراهم میکنند و کماکان در صورت استعلام از سیستم شماره گذاری خودروی با مشخصات مندرج در سیستم شماره گذاری متعلق به مالک قبلی نشان داده خواهد شد که هر گونه مسئولیت و تبعات به عهده مالک اصلی خواهد بود.
لذا تاکید میگردد جهت اخذ هر گونه خدمات و اوراق خودرو با هماهنگی شماره گذاری راهور نسبت به اجرای قوانین و مقررات اوراق وسایل نقلیه اقدام کنند.
در جدولی که دولت ابلاغ کرده است برای وانت های بالای یک تن معادل دو گواهی اسقاط، برای کامیونت های بین ۲ تا ۶ تن معادل سه گواهی اسقاط، برای کامیونهای سبک ۶ تا ۱۰ تن معادل پنج گواهی اسقاط، برای کامیونهای متوسط ۱۰ تا ۲۶ تن معادل ۱۰ گواهی اسقاط، برای کامیون های سنگین بالای ۲۶ تن معادل ۱۲ گواهی اسقاط و برای کامیون های کشنده نیز معادل ۱۴ گواهی اسقاط پیش بینی کرده است.
چرا طرح اسقاط خودروهای فرسوده لغو شد؟
پس از ممنوعیت واردات خودرو دولت تولیدکنندگان داخلی را از اسقاط خودروهای فرسوده معاف کرد و بند اسقاط خودروهای فرسوده از قانون هوای پاک حذف شد. وارد کنندگان به ازای واردات هر خودرو باید دو خودرو را اسقاط میکردند که در سال ۹۷ خودروسازان داخلی از اسقاط خودروهای از رده خارج شده معاف شدند.
حال با ممنوعیت واردات خودرو به کشور و معافیت خودروسازان از اسقاط خودروهای فرسوده هر روزه به عمر خودروهای فرسوده افزوده میشود البته با افزایش نرخ بنزین در آبان ۹۸ سخنگوی دولت اعلام کرد که خودروهای فرسوده مجاز به دریافت کارت سوخت نیستند اما این به معنای توقف تردد خودروهای فرسوده نیست چراکه این خودروها میتوانند با بنزین ۳ هزار تومانی باک خود را پر کنند!
تعطیلی مراکز اسقاط
با لغو طرح اسقاط خودروهای فرسوده مراکز اسقاط کشور نیز تعطیل شدند. آمارها نشان میدهد که ۲۱۶ مرکز اسقاط در کشور فعالیت داشتند که با معافیت خودروسازان از اسقاط و ممنوعیت واردات خودرو این مراکز تعطیل شدند.
تعطیلی این مراکز بر صنعت فولاد نیز تاثیر گذاشت چراکه فولادیها برای تامین مواد اولیه به مشکل خوردند و از طرفی قیمت قراضه آن نیز از ۲ هزار و ۸۰۰ تومان به بالای ۴ هزار تومان رسید و بازار دلالی نیز رونق گرفت! تعطیلی این مراکز سبب شد که بالای ۶ هزار نیروی کار در سراسر کشور بیکار شوند. ۸۰ هزار گواهی اسقاط در مراکز اسقاط انباشته شده است که نوعی سرمایه راکد است.