شهر تنکابن، با جاذبه‌های گردشگری رویایی و خاطره‌انگیز، یکی از زیباترین مقاصد گردشگری در غرب استان مازندران است.
شهرستان تنکابن، یکی از زیباترین شهرهای استان مازندران است که در سراسر ایران و جهان آن را به سرزمینی با طبیعتی زیبا و چشم‌نواز و رویایی‌ترین مقصد گردشگری در شمال کشور می‌دانند.
در مورد شهرت این شهرستان به «تنکابن» روایات متعددی وجود دارد. در کتاب سفرنامه‌ی مازندران و استرآباد که به تالیف «ظهیرالدین مرعشی» درآمده است، پسوند بُن را به معنای پایین بیان کرده است. بنابراین با استناد به این کتاب، تنکابن به معنای «زیر تنکا» یا «پایین تنکا» است.
برخی دیگر معتقدند که «تنکابن» یا «تنک آب بن» به محلی گفته می‌شود که جلگه‌ی ساحلی دریای کاسپین تنک یا اندک و کم می‌شود. در واقع «تنک آب بن» به «تنکابن» تغییر یافته است. جالب است بدانید که برخی دیگر از فلاسفه معتقدند که به دلیل وجود تابستان‌های شرجی که تحمل آن برای گردشگران و مسافران و حتی ساکنین این منطقه از کشور، بسیار طاقت‌فرسا و سخت است، و همچنین زمستان‌های سرد، این منطقه به «تنکابن» یعنی کاهنده‌ی جسم و تن که نشان‌دهنده‌ی سختی از «تن کاه بن» به «تنکابن» تغییر یافته، شهرت یافته است. «شهسوار»، «دیلم خاصه»، «رسولی محله» و «فیض» از نام‌هایی است که در گذشته در مورد این شهرستان به کار برده می‌شد. این شهرستان، هم بواسطه‌ی تاریخ کهن و هم به دلیل طبیعتی زیبا و فوق‌العاده یکی از زیباترین مقاصد گردشگری در استان مازندران و کشور است که سالانه میزبان جمع زیادی از مسافران و توریست‌های بسیاری از سراسر ایران و جهان است.
در ۳۰ کیلومتری از شرق شهرستان تنکابن، پدیده‌ای طبیعی و بسیار زیبا قرار دارد که به «غار آبی دانیال» شهرت یافته است. این جاذبه‌ی زیبای گردشگری که پس از غار «قوری قلعه» واقع در پاوه‌ی کرمانشاه، دومین غار بزرگ رودخانه‌ای ایران است، در «سلمانشهر» و در ارتفاعاتی که به این منطقه‌ی زیبا مشرف است، واقع شده و می‌توان شباهت‌های بسیاری در این غار با غار شگفت‌انگیز «علیصدر» در استان همدان یافت.آهک‌های آویزان شده از سقف غار آبی دانیال، قدمتی بالغ بر چند میلیون سال دارد.
درون غار می‌توان شاهد جریان آبی گوارا بود که همانند دمای خود غار، بسیار سرد است. درون غار، منظره‌ای بسیار دیدنی را می‌توان مشاهده کرد که بواسطه‌ی مواد آهکی آویزان شده از سقف، بوجود آمده است. پدیده‌ای بسیار زیبا که به نظر می‌رسد زمان ایجاد هر سانتیمتر از آن حدود ۱۰۰ سال به طول انجامیده است، نظر گردشگران را به محض ورود به خود جلب می‌کند.
در ۳۰ کیلومتری محور تنکابن به چالوس، در فاصله‌ی بین نشتارود و عباس‌آباد، منطقه‌ای حفاظت شده و بسیار دیدنی قرار دارد که فاصله‌ی آن با دریا تنها ۱۲۰ متر است. این منطقه‌ی حفاظت شده که به «پارک ملی خشکه داران» شهرت دارد، عنوان یگانه جنگل جلگه‌ای شمال ایران را به خود اختصاص داده است. جنگلی کاملا بکر که می‌توان آن را آخرین بازمانده از اکوسیستم‌های جنگلی جلگه‌ای شمال کشور معرفی کرد که دارای وسعتی حدود ۲ میلیون و ۶۰۰ هزار متر مربع است. در این منطقه می‌توان گونه‌های مختلفی از جانوران و گیاهان را مشاهده کرد. گیاهانی مانند توسکا از نوع کرک، انار، ممرز، بلوط، خرمندی، لرگ، ازگیل جنگلی و … و نیز گونه‌هایی از حیوانات وحشی مانند شغال، گرگ، خوک، گربه وحشی و همچنین پرندگانی مانند خاکستری، قره، غاز، مرغابی، اگوت بزرگ و کوچک و دار غاز باکلان، از جمله جاندارانی هستند که این منطقه را به عنوان زیستگاه خود برگزیدند. جالب است بدانید که در حاشیه‌ی این پارک زیبا می‌توان موزه‌ی تاریخی طبیعی را مشاهده کرد که نمونه‌ای جالب از مجموعه‌ی تاکسیدرمی از حیوانات وحشی در شمال ایران را برای گردشگران و محققان به نمایش گذاشته است.
یکی از زیباترین و فوقالعاده‌ترین مناطق گردشگری و توریستی در شهرستان تنکابن، «جنگل دوهزار» این شهرستان است که قطعا می‌توان چشم‌اندازی بی‌نظیر را در آن مشاهده کرد. منطقه‌ای کوهستانی با چمنزارها، دره‌ی سرسبز و جنگل‌های مرتفع جلگه‌ای، امروزه به یکی از مقاصد گردشگری در کشور تبدیل شده است. همچنین برخورداری این ناحیه از اقلیم و آب و هوایی مناسب، باعث ایجاد مجموعه‌ی زیستی و طبیعی بی‌نظیری همچون جنگل‌ها، مراتع، یخچال‌های طبیعی، چمنزارها و قله‌های مرتفع شده است. و اما رودخانه‌ی خروشان دو هزار که از ارتفاعاتالموت استان قزوین و تخت سلیمان سرچشمه گرفته است، منظره‌ای بسیار دیدنی و جذاب را بوجود آورده است که از دلایل اصلی حضور گردشگران در این منطقه از ایران، محسوب می‌شود.
از دیگر جاذبه‌های گردشگری در شهرستان تنکابن استان مازندران، پدیده‌ی طبیعی با خاصیت درمانی است که به «چشمه آبگرم فلکده» شهرت یافته است. این جاذبه‌ی ارزشمند طبیعی در منطقه‌ای به همین نام و در دل جنگل‌های دوهزار شهرستان تنکابن قرار دارد. منطقه‌ی فلکده، به دلیل همین چشمه آبگرم که در دل جنگل و از زیر کلاهک صخره‌ای بیرون می‌تراود، شهرت قابل توجهی را کسب کرده است.عدم وجود گوگرد و خاصیت شرب بودن آبگرم فلکده، از ویژگی‌های بارز این پدیده‌ی طبیعی است.
منظره‌ای که آبگرم از آن عبور می‌کند بسیار زیبا و تماشایی است که از جنگل سرسبز و باشکوه درختان کاج و سرو، تشکیل شده است. از ویژگی‌های این پدیده‌ی طبیعی، نداشتن گوگرد و شرب بودن آن است که با آب‌تنی در آن می‌توان در درمان برخی از بیماری‌ها مانند دردهای مفصلی، نتیجه‌ی مناسبی را شاهد بود.
از دیگر جاذبه‌های محبوب و دوست‌داشتنی شهرستان تنکابن، روستایی است بسیار زیبا، با اقلیمی مطبوع، طبیعتی بکر و فوق‌العاده و دیدنی‌های مجذوب‌کننده که قطعا گزینه‌ای مناسب برای مسافرت در ایام مختلف سال بویژه فصل بهار است. زیبایی روستای قلعه‌گردن تنکابن به اندازه‌ای است که لقب بهشت کوچک شمال ایران را از آن خود کرده است. منطقه‌ای بکر و مسحورکننده با منظره‌ای بسیار دیدنی و فوق‌العاده که به اعتقاد بسیاری از گردشگران، تمامی زیبایی‌های شمال را در خود گنجانده است.
پارکی زیبا با چشم‌اندازی منحصربه‌فرد در ۱۸ کیلومتری جاده تنکابن به جنگل دوهزار استان مازندران قرار دارد که به «پارک جنگلی چالدره» شهرت یافته است. این ناحیه از شمال کشور دارای مساحتی بالغ بر ۹۴ هکتار است و در نقطه‌ی اتصال دو رود دوهزار و سه‌هزار قرار گرفته است. در واقع چالدره، دره‌ای است عمیق و سرسبز که می‌توان با حضور در آن آرامشی وصف‌ناشدنی را تجربه کرد. به همین دلیل این پارک به چالدره شهرت یافته است. حضور انبوهی از درختان افرا و توسکا در کنار بوته‌های سرخس که در وسعت زیادی از منطقه به چشم می‌خورد و نیز کلبه‌های جنگلی با نمایی کاملا سنتی در کنار تسهیلات امروزی، بر زیبایی این منطقه افزوده است.
در منطقه‌ای مملو از درختان زیبا و سرسبز توسکا، افرا و بلوط، در جنوب غربی شهرستان تنکابن، در مسیر رودخانه‌ی دوهزار و کمی بعد از هلوکه و روستای عسل محله، یکی از زیباترین پدیده‌های طبیعی استان مازندران به چشم می‌خورد که از آن به نام «آبشار سنگ بن چشمه» تنکابن یاد می‌شود. آبشاری که با حضور در منطقه‌ای مملو از چشم‌اندازهای زیبا و خیره‌کننده، ناحیه‌ای بکر و دست‌نخورده و قرار گیری در مجاورت جنگل سوته‌چال، به یکی از محبوب‌ترین جاذبه‌های توریستی در استان مازندران تبدیل شده است. بازدید از این منطقه بسیار جالب و سرشار از لحظاتی به یادماندنی خواهد بود.
یکی دیگر از جاذبه‌های گردشگری در شهرستان تنکابن، پلی است قدیمی که پروسه‌ی ساخت آن در سال ۱۳۰۹ شمسی با طراحی مهندسین کشورهای روسیه و آلمان شروع و تا سال ۱۳۱۱ هجری شمسی به اتمام رسید. این سازه‌ی ایران کهن دارای قدمتی برابر با دوران پهلوی اول است و به عنوان یکی از زیباترین پل‌های تاریخی کشور و نمادی از شهرستان تنکابن شناخته می‌شود. این پل قدیمی، در تاریخ ۲۵ اسفند ۱۳۷۹ به ثبت ملی رسیده است. اثری که دارای طولی بالغ بر ۱۱۲ متر، عرضی حدود ۷ متر و ارتفاعی نزدیک به ۵ متر است و امروزه به یکی از جاذبه‌های تاریخی شهرستان تنکابن تبدیل شده است.
در شهرستان زیبای تنکابن، آثار تاریخی ارزشمند و دیدنی‌های طبیعی بسیاری وجود دارد که می‌توان به قله سیالان، آبشار فرهاد جوی، دشت دریاسر، شهر ساحلی نشتارود، عمارت شهرداری تنکابن، محوطه کورسر، محوطه گورستانی جارمت، بنای سنگی کوره سر، پل فلزی ولی آباد، پل قلعه گردن، حمام مَکرود، مسجد امیراسعد، خانه حاج خلیلی، روستای زیبای مازوبن، مرداب نشتارود و … اشاره کرد.
