هفته ای که امروز به پایان آن رسیدیم با یک توصیف دقیق کابوسی واقعی برای بورس بود. با وجود تعطیلی یک روز در این هفته بازار با ریزش 34 هزار واحدی شاخص کل و صف های فروشی که در تمام روزهای این هفته به چشم می خورد و برخی از آنها در پایان هفته نیز وجود داشت و در مجموع ریزش بیشتر از 6 درصدی فعالیت این خود را در این هفته و در روزهای آخر سال به پایان رساند تا همه نگاه ها به هفته آینده باشد. هفته آخر و هفته سرنوشت بورس .
می خواهم واضح حرف بزنم. چرا بورس این هفته سقوط کرد؟
عوامل زیادی در هفته گذشته دست به دست هم داد تا چنین سقوطی را رقم بزند. کش و قوس هایی که قانون شبانه و خلق الساعه کاهش شدید دامنه نوسان داشت از مهمترین این عوامل است. در حالی که هفته گذشته سهامداران بازار را با رشد و منفعت به پایان رسانده بودند باز خبرهایی در روزهای تعطیل بازار و اینبار عصر چهارشنبه همه را تحت تاثیر قرار داد. بخشنامه ای از سوی سازمان بورس دامنه نوسان سهام را از 5 به 2 درصد کاهش می داد. این تصمیم سرانجام روز جمعه با ابلاغ وزیر اقتصاد لغو گردید اما اطلاعیه سازمان بورس آن را قابل بحث دوباره در جلسه 20 اسفند شورای عالی بورس دانست . با این حساب بدون اینکه عملا تغییری در بازار ایجاد شود حجم عظیمی از بی اعتمادی به آینده بازار و تقاضا برای فروش سهام را به وجود آورد.
کاهش قیمت نفت یا بهتر است بگویم سقوط بی سابقه قیمت نفت پی رقابت های نفتی عربستان و روسیه و همچنین ریزش شدید سهام کشورهای آسیایی و غربی عامل دیگری شد که سقوط و صف های خرید سنگین تر و ادامه دارتر شوند.
درگیری همه جانبه و وسیع کشور با همه گیری ویروس کرونا که چشم انداز اقتصادی کشور را در شرایط سخت سال 99 بسیار غیر شفاف نموده است. آمارهای رسمی و غیر رسمی از گسترش شدید این ویروس و مشکلات فراوان از جمله آسیب به بسیاری از مشاغل موجب ایجاد ترس همگانی در مورد اقتصاد و بورس گردید . البته در مقیاس جهانی پیش بینی کاهش رشد جهانی و کاهش تقاضا در چین و آمریکا به دلیل شیوع این ویروس نیز می تواند ریسک های دیگری در صنایع بورسی ما ایجاد نماید.
همه این عوامل در بستری از بازار رخ داد که درصد بالایی از آن افراد تازه وارد و ناآگاه به بورس می باشند. افرادی که طبق تعبیر شخصی خود عمق سقوط ها را در بازار بشدت افزایش می دهند، به صف نشینی عادت کرده اند، حرکت دسته ای مطابق با اطلاعات کانال های تلگرامی و صفحات بورسی سیگنال دهنده دارند و از همه مهمتر برای حفظ فضای بازار ارزشی قایل نیستند و فقط به سودهای رویایی می اندیشند. اینها اطلاعات کاملی از بازار نداشته و حتی بسیاری ارتباط قیمت نفت و صنایع بورسی را به درستی نمی دانند اما چیزی که می دانند این است که با تشکیل صفهای فروش باید زودتر بازار را ترک کنند.
همانطور که دیده می شود سهم ریسک های غیر اقتصادی ، عدم رعایت اصول بازار و تصمیم گیری های نادرست مدیران و سهامداران، سهم بیشتری از سقوط کابوس وار هفته گذشته داشتند. البته شرایط شکننده اقتصاد جهانی و غیر شفاف همه گیری جدید نیز در رده دوم قرار می گیرد.
در مورد هفته آینده باید بگویم رشد بی رمق در روز آخر و جمع شدن بسیاری از صفهای خرید شاید امیدوار کننده بوده است. از میان ریسک های بالا نیز تصمیمات خلق الساعه مدیران بازار در هفته آینده دیگر تاثیرگذار نخواهد بود ( در زمان نگارش این متن خبری از دوستان بورس بیرون نیامده ) و بازار نفت نیز به ارامشی نسبی رسیده و بخشی از افت قیمت خود را جبران نموده است. هر روز خبرهای بهتری از کنترل ویروس کرونا در کشور چین ارسال می شود و این به خودی خود موجب کاهش ریسک در این زمینه خواهد شد. بسیاری از تازه واردان نیز یا از بازار خارج شده اند یا دسته ای که باقی مانده اند با ریزش هفته گذشته قمیت های جذابی برای خروج نمی بینند . همه این عوامل هفته آینده را به هفته ای خوب و پویا برای بورس تبدیل خواهد کرد. هفته ای که می تواند برای جهت دهی به معاملات بعد از تعطیلات نوروز اهمیت داشته باشد.
با من در متابورس همراه باشید. نظرات خود را بگویید. بیایید در شرایط خطیر همه گیری ویروس کرونا اینگونه در کنار هم باشیم.