وقتی نام قهوه را میشنویم، به یاد عصرهای بارانی زمستان میافتیم که دلمان اندکی انرژی و گرما میخواهد. به راستی تحقیقات نشان داده که این نوشیدنی پرطرفدار، خواص بی شماری دارد. قهوه دشمن سرطان کبد، دیابت نوع 2، نارسایی قلبی و التهابات روده است.
در سراسر جهان کارشناسان تخمین زده اند که مردم روزانه حدود 25/2 میلیارد فنجان قهوه مصرف میکنند. قهوه سرشار از ریزمغذیهایی مانند ریبوفلاوین (ویتامین ب2)، نیاسین (ویتامین ب3)، منیزیم، پتاسیم و انواع آنتی اکسیدانها است. در این مقاله به بررسی تاریخچه قهوه و هر آنچه باید درباره این نوشیدنی پرطرفدار بدانید، میپردازیم
گیاهان قهوه وحشی، از کافا منطقه ای در اتیوپی به جنوب عربستان برده شدند. این گیاه ارزشمند در قرن پانزدهم تحت کشت قرار گرفت. یکی از افسانههای معروفی که در مورد کشف قهوه وجود دارد مربوط به یک چوپان است. بزهای گله این چوپان علاقه زیادی به مصرف بوتههای همیشه سبز قهوه داشتند. چوپان که کلدی نام داشت در سال 850 میلادی از این گیاه نمونه برداری کرد. از آن روز قهوه وارد زندگی مردم جهان شد.
میوههای رسیده قهوه پس از برداشت، جمع آوری میشوند. هر میوه قهوه حاوی 2 دانه قهوه است. تنها 5 درصد از میوههای قهوه فقط یک دانه دارند. این دانهها نسبت به قهوههای 2 دانه ای متراکم تر هستند و قهوهای با طعم شیرین تر و بهتر تولید میکنند.
دانههای جداشده پس از طی مراحل فرآوری برای برشته شدن آماده میشوند. برخی از افراد علاقه زیادی به قهوه دارند ولی به دلایل متعدد نمیتوانند کافئین دریافت کنند. به همین منظور در کارخانههای تهیه قهوه کافئین موجود در آن قبل از برشته شدن با روشهای شیمیایی حذف میشود.
در مرحله رُست یا برشته کردن، دانههای قهوه در مجاورت دمای 180 تا 259 درجه سانتی گراد قرار میگیرند. بسته به رنگ قهوه دلخواه،فرآیند رست کردن بین 7 تا 20 دقیقه به طول میانجامد. طی این فرآیند دی اکسید کربن، مونوکسید کربن و سایر مواد فرار از دانه قهوه خارج میشود. طی برشته کردن وزن قهوه 23 درصد کاهش مییابد. هرچه دانهها مدت بیشتری در برابر گرما برشته شوند، رنگ تیره تر و بافت متخلخل تری خواهند داشت.
4 تأثیر اساسی نوشیدن قهوه بر سلامتی که کارشناسان تغذیه آن را تائید کرده اند شامل موارد ذیل است.
قهوه میتواند به محافظت بدن در برابر بیماری دیابت نوع 2 کمک کند. در سال 2014 محققان یک مطالعه درباره تأثیر قهوه بر دیابت نوع 2 انجام دادند. طی این پژوهش تعداد 48000 نفر مورد بررسی قرار گرفتند. نیمیاز این جمعیت به مدت 4 سال روزانه یک فنجان قهوه مصرف کردند. نتایج نشان داد جامعه موردمطالعه نسبت به سایر افرادی که قهوه مصرف نکرده بودند 11 درصد کمتر در معرض ابتلا به دیابت نوع 2 قرار دارند.
مطالعات مختلف نشان داده است که کافئین موجود در قهوه در پیشگیری از ابتلا به بیماری پارکینسون نقش مؤثری دارد. این ماده به کنترل حرکت بدن در افراد مبتلا به پارکینسون کمک میکند.
یک مطالعه نشان داد مردانی که بیش از 4 فنجان قهوه در روز مینوشند، پنج برابر کمتر به بیماری پارکینسون مبتلا میشوند.
بررسیها نشان داده است که رابطه معکوسی میان مصرف قهوه و ابتلا به بیماری پارکینسون در افراد سیگاری وجود دارد. این گروه همچنین دریافتند افرادی که قهوه مینوشند کمتر در معرض افسردگی و بیماریهای شناختی مانند آلزایمر قرار میگیرند.
محققان ایتالیایی دریافتند که مصرف قهوه خطر ابتلا به سرطان کبد را تا 40 درصد کاهش میدهد. افرادی که روزانه 3 فنجان قهوه میل میکنند، 50 درصد کمتر در معرض خطر این سرطان خطرناک قرار میگیرند.
مصرف قهوه همچنین خطر ابتلا به بیماری کبد چرب غیرالکلی و سیروز کبدی را به طور چشم گیری کاهش میدهد. افرادی که قهوه مینوشند، به طور میانگین کمتر دچار سنگ کیسه صفرا میشوند.
محققان دریافته اند که افرادی که در روز 2 وعده قهوه میل میکنند 11% کمتر از سایرین دچار نارسایی قلبی میشوند. مصرف قهوه سبب کنترل فشارخون میگردد.
قهوه به تنهایی کالری اندکی دارد. این میزان با افزودن شکر و خامه افزایش چشم گیری مییابد. دانههای قهوه سرشار از آنتی اکسیدانی به نام پلی فنول است. این ماده رادیکالهای آزاد موجود در بدن را خنثی میکند. رادیکالهای آزاد سمیهستند و درنتیجه فرآیندهای خاصی تولید میشوند. رابطه مستقیمیبین رادیکالهای آزاد موجود در بدن و احتمال ابتلا به دیابت نوع 2، چاقی و سرطان وجود دارد.
نوشیدن بیش ازحد قهوه میتواند اثرات نامطلوبی بر سلامت داشته باشد. در ادامه به برخی از این خطرات اشاره میکنیم.
برخی از مطالعات نشان داده اند زنانی که بیش از سایرین قهوه مینوشند بیشتر در معرض پوکی استخوان قرار میگیرند. مصرف کافئین سبب افزایش دفع کلسیم از طریق ادرار میشود. همین امر خطر پوکی استخوان را افزایش میدهد.
مصرف قهوه در دوران بارداری ممکن است بی خطر نباشد. برخی مطالعات ارتباط میان مصرف زیاد قهوه و کاهش شانس بارداری، وزن کم نوزاد هنگام تولد را نشان میدهد.
احتمال ابتلا به اندومتریوز در میان زنانی که قهوه مینوشند بسیار بیشتر از سایرین است.
رفلاکس معده یک بیماری شایع گوارشی است. افراد مبتلا به این بیماری با سوزش معده و مشکل ترش کردن دست وپنجه نرم میکنند. این شرایط در اثر برگشت محتویات معده به مری ایجاد میشود. درصورتی که فرد مبتلا به رفلاکس معده باشد، باید از مصرف قهوه امتناع کند.
مصرف مقدار زیاد کافئین ممکن است خطر ابتلا به بیماریهای روحی مانند اضطراب و استرس را افزایش دهد. تحقیقات نشان داده مصرف بیش از حد این ماده به ندرت سبب روان پریشی در افراد مستعد بیماریهای اعصاب خواهد شد.
یک مطالعه نشان داد مصرف بیش از حد کافئین در دوران نوجوانی میتواند منجر به تغییرات دائمیدر مغز شود. این تغییرات خطر افزایش اضطراب در بزرگ سالی را افزایش میدهد و سلامت روان را با مشکلات جدی روبه رو میکند.
مواد سمی
برخی از قهوههای تجاری حاوی مواد سمی مانند اکریمالید و مایکوتوکسینها هستند. این مواد سمیدرصورتی که از حد استاندارد بیشتر باشند قادر به بیماری زایی و تشکیل سلولهای سرطانی در بدن خواهندبود.
رفتن به کافی شاپ تنها راه تجربه کردن طعم بی نظیر قهوه نیست. شما با چند دستور ساده میتوانید خوش طعم ترین قهوهها را در منزل تهیه کنید. در ادامه با طرز تهیه چند قهوه خوشمزه و فوری آشنا میشویم.
مواد لازم برای تهیه یک قهوه دالگونا:
شیر یک فنجان
پودر قهوه فوری 5 قاشق چای خوری
شکر 5 قاشق چای خوری
آب جوش 4 قاشق چای خوری
ابتدا پودر قهوه فوری، شکر و آب جوش را در یک کاسه کوچک بریزید و با همزن دستی ترکیب کنید. هم زدن را تا جایی ادامه دهید که فرم خامه ای و به اصطلاح کش دار ایجاد شود. درنهایت این قهوه خوشمزه فرم گرفته را روی یک فنجان شیر بریزید و میل نمایید.
برای تزیین آن میتوانید از پودر قهوه فوری یا پودر شکلات استفاده کنید. برای تهیه هر نوع قهوه میتوانید در ابتدا شیر را به وسیله دستگاه فومر، فوم دار کنید. به خاطر داشته باشید برای فوم گیری، به شیر با دمای 60 تا 70 درجه سانتی گراد نیاز دارید.
مواد لازم برای تهیه یک وایت چاکلت موکا
شکلات سفید تخته ای 40 گرم
شیر گرم یک لیوان
اسپرسو 2 شات( معادل 60 میلی لیتر اسپرسو)
ابتدا شکلات سفید تخته ای را روی بخار کتری یا در دستگاه ماکروویو آب کنید. پس از آب شدن شکلات، آن را کف لیوان سرو قهوه بریزید. به آرامییک لیوان شیر گرم روی شکلات اضافه کنید. برای خوش طعم شدن این قهوه میتوانید از شیر فومگیریشده استفاده نمایید. درنهایت 2 شات اسپرسو را اضافه کنید. وایت چاکلت موکا شما حاضر است. نوش جان.
بستنی وانیلی 5 اسکوپ
شیر یک فنجان
اسپرسو 2 شات
سس شکلات به مقدار لازم
ابتدا بستنی وانیلی، شیر و اسپرسو را درون مخلوط کن ریخته و به خوبی مخلوط نمایید. مخلوط کردن را تا جایی ادامه دهید که یک بافت یکدست ایجاد شود. دیوارههای داخلی لیوان سرو قهوه را به سس شکلات آغشته نمایید. درنهایت ترکیب مخلوط شده را در لیوان بریزید. میلک شیک قهوه شما حاضر است. میتوانید روی این نوشیدنی خوش طعم را با خامه و ترافل تزیین کنید.
شربت غلیظ نعنا (در صورت امکان سیروپ نعنا) 20 سی سی
شیر سرد یک فنجان
اسپرسو 2 شات
یخ به مقدار لازم
ابتدا مقداری یخ در لیوان سرو قهوه ریخته و شربت نعنا را به آن اضافه نمایید.پس ازآن شیر سرد را به آرامیروی ترکیب قبلی ریخته و درنهایت 2 شات اسپرسو را اضافه کنید. نوش جان.
توجه کنید که به جای سیروپ نعنا میتوانید از طعمهای مختلف سیروپ که در سوپرمارکتها موجود است استفاده نمایید. پیشنهاد میکنیم سیروپ فندقی را حتماً امتحان کنید.
به گفته سازمان غذا و داروی آمریکا و کارشناسان تغذیه مصرف سه فنجان قهوه در روز بسیار مفید است. بااین حال سبک زندگی ناسالم همچون سیگار کشیدن فواید مصرف قهوه را کاهش میدهد. کافئین یکی از مهم ترین ترکیبات قهوه است. اگر قهوه را با هدف حفظ سلامتی مینوشید باید بر میزان کافئین دریافتی بدن توجه داشته باشید.
توجه کنید که افزودن شکر، خامه و سایر طعم دهندهها به قهوه سبب افزایش کالری و کاهش فواید آن میشود. آگاه باشید زنان باردار و افرادی که در معرض ابتلا به پوکی استخوان هستند باید از مصرف قهوه اجتناب نمایند.