نخاع به عنوان یک طناب بلند عصبی، از پایین مغز تا انتهای کمر ادامه دارد. این طناب به همراه سلول ها و رشته های عصبی اعصاب محیطی ما را می‌سازد. نخاع به وسیله سلول های عصبی و اعصاب گوناگون پیام های مغز را که سیستم عصبی مرکزی ما می‌باشد به کل بدن منتقل می‌کند. تمامی اعمال حسی از جمله: احساس درد، لمس، دما و اعمال حرکتی همچون: راه رفتن، برداشتن اجسام و … از طریق نخاع امکان پذیر می‌باشد.
حتما متوجه شده اید که نخاع چه نقش حیاتی در بدن ما دارد و همین باعث شده تا بیماری هایی که باعث درگیری نخاع می‌شوند به مراتب رنج‌آور بوده و روند زندگی ما را با اختلال جدی دچار کنند.
یکی از شایع ترین بیماری های نخاع، تنگی کانال نخاعی می‌باشد. این بیماری که می‌تواند علل مختلفی داشته باشد با افزایش سن افزایش می‌یابد.
اگر شما هم متوجه بی حسی یا تیر کشیدن در نقاطی از بدن خود مثل گردن، کمر و یا پاهایتان شده اید، ممکن است به بیماری تنگی کانال نخاعی مبتلا باشید.
در ادامه همه موارد از علل تا درمان تنگی مجرای نخاع را با شما بررسی می‌کنیم. با ما همراه باشید.
ستون فقرات از مهره هایی تشکیل شده است که به صورت منظم روی هم قرار گرفته و تشکیل یک کانال به نام کانال نخاعی داده اند. نخاع که مسئول تمامی اعمال حسی وحرکتی بدن ما می‌باشد درون این کانال وجود دارد.
سوراخ هایی که بین این مهره ها وجود دارد محل خروج شاخه های عصبی نخاع می‌باشد. هرگونه آسیب استخوانی از جمله سایش مهره های ستون فقرات، آرتروز، دیسک کمر، خار استخوانی و…موجب فشار بر اعصاب نخاعی درون مهره ها میشود. این فشارکه به عنوان تنگی کانال نخاعی یاد میشود باعث ایجاد درد و بی حسی در بعضی نقاط بدن از جمله پا یا گردن میشود.
مهره‌های ستون فقرات توسط غضروف از یکدیگر جدا شده اند. غضروف ماده شفافی است که باعث انعطاف پذیری هنگام حرکت میشود.
هنگامی که غضروف‌ها به دلیل افزایش سن یا ضربه ناگهانی آسیب ببینند باعث بیرون زدگی دیسک می‌شوند. دیسک بیرون زده موجب کاهش فضای کانال نخاع شده و با فشار بر اعصاب موجب درد و بی حسی در کمر و گردن میشود.
آرتروز باعث التهاب، سایش و تحلیل غضروف های مفاصل میشود. با از بین رفتن غضروف ها، استخوان ها روی هم ساییده می‌شوند. این امر موجب تنگی مجرای نخاعی شده و به اعصاب فشار وارد می‌کند.
همچنین آرتروز باعث ایجاد زوائد استخوانی شده که آن هم به تنهایی باعث فشار بر اعصاب نخاعی میشود.
شکستگی، یا ساییدگی مهره‌ها موجب کاهش فضای نخاع شده و به ریشه‌های نخاع فشار وارد می‌کند.
افزایش سن باعث تحلیل رفتن استخوان‌ها و سایش استخوان هایی است که با هم برخورد دارند. این امر موجب کاهش فضای نخاع و ریشه های عصبی شده و با فشار بر آنها درد را تشدید می‌کند.
برآمدگی‌هایی که در لبه ی استخوان ها ایجاد میشود را خار استخوانی می‌گویند. این برآمدگی‌ها معمولا در استخوان هایی که با هم برخورد دارند بوجود آمده و به علت آرتروز، افزایش سن یا آسیب ورزشی ایجاد میشود.
هنگامی که مهره‌های ستون فقرات دچار خار استخوانی شوند؛ فضایی که نخاع در آن قرار دارد را باریک می‌کنند. باریک شدن فضای نخاع موجب فشار بر ریشه عصب‌ها میشود. فشار وارده برعصب‌ها موجب تنگی کانال نخاعی شده و باعث ضعف، بی حسی و درد در گردن، کمر و پاها میشود.
بعضی افراد به صورت مادرزادی کانال نخاعی کم قطری دارند. این امر در دوران جوانی زیاد مشکل‌ساز نیست اما با بالا رفتن سن و تحلیل استخوان‌ها علائم و درد‌های تنگی کانال نخاعی آشکار می‌شوند.
ایجاد تومور در ستون مهره‌ها باعث تنگی مجرای نخاعی شده و به ریشه‌های نخاع فشار وارد می‌کند.
اختلالات خونریزی که در اثر بیماری‌های خونی یا حوادث و تصادفات ایجاد میشود ممکن است باعث ایجاد لخته خون در ستون فقرات شوند. با توجه به حجم لخته خون به اعصاب نخاع فشار وارد میشود و باعث درد‌های نخاعی میشود.
کاهش فضای سوراخ بین مهره ای در ناحیه گردن موجب تحت فشار قرار گرفتن عصب های گردنی میشود. این فشار موجب آسیب ریشه های عصبی نخاع میشود.
گردن درد یکی از علائم شایع تنگی کانال نخاعی گردن می‌باشد.
در صورت ابتلا به تنگی نخاع گردن ممکن است یک یا همه‌ی نشانه‌های زیر را تجربه کنید:
سرگیجه ناشی از تنگی کانال نخاعی گردن، با شروع درمان قابل بهبود می‌باشد.
در این آسیب هم کاهش فضای سوراخ‌های بین مهره ای موجب فشار بر ریشه‌های عصبی نخاع در ناحیه کمر میشود.
تنگی کانال نخاعی کمر با کمردرد‌های مزمن و همچنین احساس تیر کشیدن در باسن، پاها و انگشتان پا همراه می‌باشد.
هرکدام از نشانه های زیراز علائم تنگی کانال نخاعی کمر می‌باشد:
فیزیوتراپی یکی از موثرترین روش‌های درمان تنگی کانال نخاعی می‌باشد. در این روش با استفاده از تکنیک‌های مختلف از جمله: ماساژ، گرمادرمانی، کمپرس سرد، امواج الکتریکی، حرکات اصلاحی و… به تسکین و درمان درد ناشی از تنگی نخاع می‌پردازند. فیزیوتراپ ها با رفع انقباض عضلات درگیر، به تسکین درد کمک می‌کنند.
همچنین حرکات اصلاحی که در فیزیوتراپی تجویز میشود باعث افزایش مقاوت و انعطاف‌پذیری ستون فقرات میشود.
اولین توصیه پزشکان برای بیماران مبتلا به تنگی نخاع کاهش وزن است. اضافه وزن موجب ایجاد فشار اضافی بر کمر و پاها خصوصا زانوها میشود. کاهش وزن موجب میشود فشار اضافی از ستون فقرات برداشته شده و درد تنگی کانال نخاع تاحد زیادی تسکین یابد.
لیزر درمانی یکی از روش‌های کم تهاحم می‌باشد که برای درمان تنگی کانال نخاعی خفیف استفاده میشود.
لیزردرمانی به افزایش انعطاف پذیری ستون فقرات و از بین رفتن تومور نخاع کمک می‌کند. این روش بدون عوارض جانبی بوده و دارای طول درمان طولانی می‌باشد.
ورزش یکی از روش های موثر درمان تنگی کانال نخاعی می‌باشد. اما باید احتیاط کافی را در انجام حرکات ورزشی داشته باشید و از انجام ورزش‌های سنگین خودداری کنید.
پیاده روی باعث بهبود انعطاف پذیری و افزایش قدرت عضلات شما میشود. همچنین ورزش درآب زیر نظر یک مربی متخصص کمک بسیار بزرگی در درمان تنگی کانال نخاعی به شما می‌کند.
ورزش پیشنهادی دیگر حرکات کششی است که برای افزایش استقامت و انعطاف شما بسیار موثر می‌باشد. می‌توانید حرکات کششی مخصوص خودتان را از فیزیوتراپ تان بگیرید و با انجام آن به افزایش انعطاف پذیری و تسکین درد خود کمک کنید.
داروهای تجویزی برای درمان و تسکین درد تنگی کانال نخاعی:
دستگاه تسکین درد تنس، کاربرد فیزیوتراپی داشته و به شما کمک می‌کند تا به تنهایی در منزل درد خود را بهبود ببخشید.
الکترود های این دستگاه به پوست شما متصل شده و پس از آن با تولید نوعی سیگنال مغزی باعث میشود که پیام درد به مغزارسال نشود و شما بدون مصرف مسکن یا تزریق از درد های ناشی از تنگی کانال نخاعی رها می‌شوید. همچنین استفاده منظم این دستگاه باعث بهبود عملکرد عضلات شما میشود.
دستگاه تسکین درد تنس یکی از روش های درمان تنگی کانال نخاعی بدون جراحی است. این روش علاوه بر سهولت در استفاده هیچ دردی به همراه نداشته و علاوه بر تسکین و درمان درد‌های ناشی از تنگی نخاع باعث تقویت و استقامت عضلات شما میشود.
برای اطلاعات بیشتر درباره نحوه استفاده و کاربرد های دیگر دستگاه تنس به این لینک مراجعه کنید.
این روش یکی از راه‌های جراحی بسته به‌شمار می‌رود. با تزریق داروی کورتیکوستروئید و داروی بی‌حسی به فضای ریشه های عصبی نخاع (فضای اپیدورال) به کاهش التهاب و درد ریشه‌های عصبی نخاع کمک می‌کنند.
تزریق دارو کورتیکوستروئید موجب میشود که التهاب ریشه‌های عصبی و بافت اطراف آن کاهش یافته و فشار روی عصب کم شود. این فرآیند به نوبه خود باعث کاهش درد و بی‌حسی ناشی از تنگی کانال نخاعی میشود.
همچنین بی‌حسی موضعی موجب تسکین درد میشود. اثربخشی درمان از چند روز تا چند هفته در بین افراد متفاوت می‌باشد.
در صورتی که روش های درمانی دیگر موثر واقع نشود با مشورت پزشک جراحی انجام میشود. تعداد خیلی کمی از بیماران به جراحی نیاز پیدا می‌کنند.
در جراحی باز عواملی که باعث فشار بر ریشه عصب ها میشود همچون رباط سفت شده، زوائد استخوانی و یا دیسک بیرون زده برداشته می‌شوند.
تراشیدن استخوان‌ها باید به حدی باشند که موجب ناپایداری ستون فقرات نشوند، در موارد شدید برای درمان ناپایداری از پلاتین استفاده می‌کنند.
عمل جراحی تنگی کانال نخاعی موجب برداشته شدن عامل فشار از نخاع میشود اما در موارد بسیار حاد عمل جراحی توصیه میشود.
تنگی مجرای نخاع بیماری است که با افزایش سن احتمال ابتلا به آن افزایش می‌یابد اما عواملی هستند که می‌توانند باعث پیشگیری از این آسیب شوند همچون:
ورزش منظم موجب میشود که عضلاتی که وظیفه حفاظت از ستون فقرات در ناحیه کمر و گردن را دارند قوی‌تر شوند. همچنین ورزش به افزایش انعطاف‌پذیری مفاصل کمک می‌کند.
مزیت دیگر ورزش کمک به تناسب اندام می‌باشد. این امرباعث میشود فشار اضافی ناشی از اضافه وزن به ستون فقرات وارد نشود.
چاقی با وارد آوردن فشار بر ستون فقرات و زانوها باعث تشدید علائم تنگی کانال نخاعی میشود. اضافه وزن موجب افزایش درد و بی‌حسی کمر و پاها شده میشود.
نشستن صحیح و استفاده از صندلی مناسب باعث میشود تا فشار اضافی روی نخاع بداشته شده و از بروز آسیب های استخوانی دیگر که پیش زمینه بروز تنگی کانال نخاعی می‌باشند پیشگیری می‌کند.
جابه جایی مداوم اجسام سنگین باعث وارد شدن فشار حداکثری به ستون فقرات میشود.
این فشار علاوه بر تشدید و تسریع تنگی کانال نخاع موجب بروز بسیاری از آسیب های استخوانی دیگر همچون سایش و جابه جایی مهره های ستون فقرات، دیسک کمر، خار استخوانی و یا پاره شدن رباط ها میشود.
در این مقاله سعی کردیم تا همه جوانب تنگی کانال نخاعی را با شما بررسی کنیم.
این بیماری یکی از آسیب های استخوانی شایع بوده که با افزایش سن افزایش می‌یابد. در صورت مشاهده علائم حتما راه‌های درمانی را جدی بگیرید تا از تشدید بیماری جلوگیری کنید زیرا در صورت شدید شدن علائم باید درمان را از طریق عمل جراحی پیگیری کنید.
اگر شما هم به تنگی کانال نخاعی مبتلا می‌باشید تجربیات خود را با ما در میان بگذارید.
اگر شما هم با درد های عضلانی درگیر هستید؛ دستگاه تنس راه حل شماست. دستگاه تسکین درد BD-100 که نخستین دستگاه تنس تولید داخلی است، با کاربرد های گسترده در دسترس می‌باشد.
از اینجا می توانید اطلاعات بیشتری کسب کنید .
