بنیان ایران زمین را با هنر سرشتهاند. در جای جای این سرزمین به هر سو که مینگری مردمانی میبینی که گویی باورها و اندیشههای نیک آنها از سرانگشتانشان بر خاک این مرز و بوم میچکد و آثاری میآفرینند بدیع و حیرت انگیز. از قلب ایران از دل بیابانهایش هنرمندانی برخواستهاند که خاک را به هنر کیمیا کردهاند.
اصفهان را به هنرش میشناسند و بس. نصف جهانی که آوازهی شکوهش به واسطهی هنری که در تار و پود شهر تنیده، در سراسر جهان پیچیده است. گویی همچون گنجینهای هنرهای ایران زمین را درون سینهاش پاسداری میکند. اصلا گویی تمامی هنرها و صنایع دستی سرزمین پهناورمان در موزهای به نام اصفهان در امان از گزند روزگار است.
رایحهی هنر و زیبایی چنان در نقطه به نقطه و کوچه پس کوچههای شهر پراکنده که آدمی را مدهوش خود خواهد کرد. هنری به وسعت آسمان تاریخ ایران که در دوران صفویه به اوج شکوه خود رسید.
میناکاریهایی که گویی آسمان اصفهان را به امانت گرفتهاند، از چشم نوازترین و زیباترین این هنرهاست. هنر دست مردمانی که بر پیکرهی فلز، نقش زندگی میزدند و عشق.
خاتم کاریها از دیگر هنرهای ارزشمندی ست که از جان و دل هنرمندان اصفهانی برخواسته است. که با چیدن مثلثهای از جنس عاج، استخوان، چوب و یا حتی طلا بر روی سطوح اشیا اثری خلق میکردند ماندگار و نفیس.
قلم زنی هنری ست اعجاز برانگیز. فلزی سخت که تسلیم ضربههای چکش بر قلمی میشود که جانش را میآراید به زیباترین طرحها و نقشها. ضلع غربی میدان باشکوه نقش جهان، درست در شمال عمارت پر ابهت عالی قاپو، بازار مسگرهاست. همان جایی که عشق بازی چکش و قلم بر قامت مس هنری میآفریند حیرت انگیز و فوق العاده.
اصفهان این دردانهی ایران ما، پرچم دار هنر فیروزه کوبی ست. فیروزههای زیبایی که از دل کوههای نیشابور برآمدهاند، چنان در پیشگاه هنرمندان اصفهانی بر مس و ظروف و اشیاء مینشینند و آثاری گرانبها میسازند. فیروزههایی که نماد صلحند و آرامش.
یزد این شهر بادگیرها و آب انبارها، عروس کویر ایران خود میراث داری ست امین که هنرهای به جا مانده از نیاکان ما در پیچ و خم کوچههایش جای خوش کردهاند. مردمانی گرم، دلنشین، صبور و خلاق که به واسطهی ظرافت طبع، باورهای اصیل و عمیق و تفکرات هوشمندانهی خود توانستهاند هنر، فرهنگ و تمدن ما را در دل بیابان زنده نگاه دارند.
یزد است و ترمههای لطیف و خوش نقش و نگارش. ترمههایی با تارهای ابریشمین و پودهایی از ابریشم و پشم و کرک. و دستهایی که با سرانگشتانشان میبافتند این هنر بی بدیل را. اثری با بته جقههایی زیبا، گلهای شاع عباسی و نقشهای شاخ گوزنی که بیش از 400 سال است که در آسمان هنر یزد میدرخشند.
خاک یزد خود انگیزهای برای خلقِ زیباییهاست. صنعت سفال و سرامیک با نام میبدِ یزد گره خورده است. آثاری که با نقوش مرغ و ماهی و خورشید که هر کدام گویای باورهایی ست ژرف، جانی یافتهاند. و آنچه سفالها و سرامیکهای یزد را متمایز میکند رنگهای فوق العاده زیبایی ست که در این هنر به کار میرود.
سرزمین ما سرشار است از عمارتهایی فاخر که کاشی کاریهایش حیرت و تحسین جهانیان را برانگیخته است. قرین 700 سال است این هنر باشکوه در معماریهای اصیل ایرانی جایگاهی ارزشمند دارد. و یزد را به مهد هنر زیبای کاشی سازی بدل کرده است. کاشیهایی با رنگها و نقوشی کاملا ایرانی.
زنجان ما را به چاقوهایش میشناسند. چاقوهای خوش تراشی که منشا آن به عصر هخامنشیان باز میگردد. چاقوهای تمام عیاری که ظرافت، تناسب، تنوع و قدرت برش را در کنار هم دارند و از شهرتی جهانی برخوردارند. اما هنر زنجان تنها به این صنعت محدود نمیشود.
از اصیل ترین و گرانبها ترین آثار دست هنرمندان خوش ذوق زنجانی، ملیله کاری ست. شمشهای نقره را به حرارت آتش میسپارند تا ذوب شوند و مفتولهایی بسازند ظریف که همچون منحنیهای دل فریب اسلیمی پیچ و تاب میخورند و آثاری خلق میکنند زیبا و نفیس.
هنر آراستن ظروف با سنگهای قیمتی، آثار مرصع را میآفرینند. نشاندن نگینها بر روی ظروف، اشیا و جواهرات از هزاران سال پیش در این خاک رایج بوده است.
بازار مسگرهای زنجان در روزهای نه چندان دور، پر از هیاهوی ضربههای چکش بوده است بر جان قلم و مس. هیاهویی که اثرش بر پیکرهی مس نقش و نگارهایی حیرت انگیز است. مسگری در زنجان عمری طولانی دارد و آن را به دوره ساسانیان نسبت دادهاند.
قالیها و جاجیمهای زنجان شهرهی جهانی دارند. و از جلوههای باشکوه و زیبای هنر و فرهنگ مردمان این خطهاند. چه بسیار فرشهایی که تار و پود آنها در دستان توانمند هنرمندان خوش قریحهی زنجانی جانی میگیرند و خانههای مردمان جهان را میآرایند.
کرمان پهناور با دشتهای مرتفع و کویرهای فوقالعاده زیبایش و با تلماسههای شگفت انگیزش همیشه مقصدی بوده برای مردمان شهرها و کشورهای دیگر. که همواره هنر جاری بر این سرزمین آنها را انگشت به دهان و حیرت زده کرده است.
قالیهای کرمان به سبب طرح و رنگهای بی نظیرش از سالیان دور زبانزد جهانیان بوده است. قالیهایی که خوش سبک ترین بافتههای جهان است، بر دارهای قالی مردمان اهل کرمان جان میگیرند.
برجستگیهای لطیف نقشهای گل و مرغ بر پیکرهی چوب چنان مینشینند که گویی از همان ابتدا بر جان آن بودهاند. منبت کاریهایی که خالق دستان هنرمندان کرمانی ست جایگاهی ارزشمند و نفیس در هنر این خطه دارد.
انعکاس نور از شیشههای رنگی پنجرهها و درهای مشبک عمارتهای باشکوه ایرانی همواره بر جذابیت و گیرایی آنها افزوده است. مشبک کاری هنری ست که به شبکه شبکه کردن یا پنجره پنجره کردن چوبها میپردازند. استادان ماهر و توانمندی در کرمان ظهور کردند و این هنر را به اوج خود رساندند. و تابلوها و اشیاء زیبایی خلق کردهاند.
معادن مس در کرمان طی 5 هزار سال گذشته این قدرت را به این خطه داد تا از این فلز خوش رنگ در صنایع مختلف بهره ببرد. ظروف مسی از پرطرفدار ترین ظروفی ست که مردمان ما به دلیل باورهای خود آنها را در زندگی روزمره خود جای دادهاند. و وقتی این فلز گرانبها با هنر درمیآمیزد اعجاز میآفریند و زیبایی.
طبیعت عجیب و حیرت انگیز سمنان که کویر و جنگل و کوهستان را در دل خود دارد همواره مردمان را به سوی خود فرا خوانده است. سمنان سرزمینی ست پهناور با مردمانی هنرمند و خونگرم که صنایع و هنرهای دستی شکوهمند آنها همچون رنگین کمانی زیبا بر آسمان تاریخ ما خودنمایی خواهند کرد.
آنگاه که مْهرهایی از چوبهای زالزالک و گلابی با نقشهای بته جقهای جایگزین قلموها میشوند چاپ سنتی ایرانی یا همان هنر بی نظیر قلم کار حاصل شد. استادان قلم کار ایرانی به دلیل خلق نقشهایی یکنواخت تر و یکسان تر به ابداع این روش دست زدهاند. سمنان یکی از کانونهای بزرگ هنر قلم کاری ست. رومیزیها و سفرههای قلم کاری که هنرمندان سمنانی با دستان هنرمندشان خلق کردهاند دل هر بینندهای را خواهد برد.
کارگاههایی در جای جای سمنان گرممان وجود دارد که به ساختن سازهای ایرانی و سنتی مشغولند. سازهایی که نوای دل هنرمندانمان را به گوش جهانیان میرساند.
سفالها و سرامیکهای سمنان به واسطهی خاک مرغوب این سرزمین پهناور شهرت دارند. تمامی بسترهای لازم فراهم است تا سمنانِ ما در برابر تمامی فراز و نشیبهای موجود در راه این هنر اصیل و ایرانی سربلند باشد و آن را درون سینهاش حفظ کند.
تاریخ سرزمین آبا و اجدادی ما، دستخوش حوادث و اتفاقات ناخوشایندی بوده است. اما مردمان نیک اندیش و سلحشور ایران زمین در طی سالهای طولانی توانستند هنر و فرهنگ آن را از این حوادث در امان نگاه دارند. باشد که ما نیز در این راه میراث دارانی به حق و شایسته باشیم.
می توانید این صنایع دستی نفیس را اینجا ببینید