استراتژیهای اقیانوس قرمز و آبی دو استراتژی خلاقانه ابداع شده برای موفقیت در فضای رقابتی کسب و کارها هستند. این استراتژیها راهکارهایی پیشنهاد میدهند تا بتوانند در مقابل چالش ها و تلاطم بازار راهی مطمئن به سوی هدف خود بیابند. در نگاه سنتی بسیاری از پزشکان رقابت با مراکز پزشکی نزدیک خود را در جذب مشتریان و بیماران محدود، تنها راه موفقیت خود می دانند و برای کسب سهم بیشتر از بازار از ترفندهای مختلفی مانند کاهش قیمت برای وفادار کردن مشتریان خود استفاده می کنند. راهکار استراتژی اقیانوس قرمز و آبی به شما در شناخت بازار کمک می کنند تا مخاطب هدف خود را راحت تر پیدا کرده و کسب و کار خود را راحت تر مدیریت کنید برای درک بهتر از مفهوم این دو استراتژی بهتراست تعریفی از آنها ارائه دهیم.
استراتژی اقیانوس قرمز
این استراتژی بازاری مملو از کسب و کارهای بزرگ و کوچک است که برای به دست آوردن هر سهم رقابت و جنگی خونین در جریان است. بر اساس این مفهوم است که قرمز نامگذاری شده است. برای درک مفهوم اقیانوس قرمزبهتر است دریایی را تصور کنید که در ساحل بازاری وجود دارد که کشتی ها و قایقهای بسیاری برای برآوردن نیاز این بازار در رقابت برای صید ماهی و سایرآبزیان با یکدیگر رقابت میکنند و سطح این دریا با خون ماهیان رنگین شده است. در اقیانوس قرمز احتمال اینکه نمونه مشابه رقبای زیاد و رقیب قدر و با تجربه برای کسب و کار شما وجود داشته باشه زیاد است. شرکت ها در استراتژی اقیانوس قرمز با ترفندها و راهکارهای رقابتی مشتریان موجود را به مشتریان وفادار تبدیل میکنند. برای مثال زمانیکه شما قصد راه اندازی یک کافی شاپ در سطح شهر را دارید عملا شروع کارتان با یک بازار قرمز و اشباع هست که نوع محصول کاملا یکسان و تنها تفاوت رقبا در ارائه خدمات و دکوراسیون وکیفیت محصولات است. اینکه شما چه استراتژی برای برنده شدن و بازاریابی در این رقابت را انتخاب کنید مسیر پیشرفت شما را تعیین می کند.و یا در مثالب نزدیک تر، اگر شما به عنوان یک متخصص دندانپزشکی ترمیمی و زیبایی یک مرکز زیبا را برای ارائه خدمات دندانپزشکی ترمیمی وزیبایی راه اندازی کنید در کنار همکاران و مراکز زیادی که این خدمات را ارائه می کنند،تنها یک استراتژی خاص و برنده است که شما را متمایز خواهد کرد.در غیر این صورت همه با هم در یک اقیانوس قرمز خواهید بود.
انتخاب استراتژی قرمز میتواند برای شما مزایایی داشته باشد مانند استفاده از تجربه و مدل در آمدی رقبا که می توانید با رصد آنها فرآیند کسب درآمد آنها را برای خودتان استفاده کنید و ریسک راه اندازی کسب و کار خودتان را کم کنید. همچنین با توجه به جریان بازار نیازی به معرفی محصول به مشتریان نداشته چرا که تقاضای بسیاری برای محصول وجود دارد و در نهایت به دلیل تقاضای بالا نیروی انسانی با تجربه و فعال در نزدیکی این بازار وجود دارد و نیازی به آموزشهای تخصصی به آنها وجود ندارد. اگر بخواهیم به مزایای استراتژی اقیانوس آبی اشاره کنیم میتوان به آرامش وجود مشتریان با نیازهای جدید و فرصتهای جدید برای ارائه خلاقیت برای تسخیر بازار هدف و سود بیشتر اشاره کرد. معایب آن را صبوری برای آشنایی مخاطبان تجربه کم به دلیل عرضه اولیه و ایجاد مشکلات برای اعتماد سازی و سرمایه اولیه بالا اشاره کرد.
تاثیر این استراتژی ها در بازاریابی تجهیزات پزشکی سلامت و بهداشت جوامع یکی از شاخصهای توسعه پایدار کشورهای مختلف در نظر گرفته می شود. هر چه سطح بهداشت جامعه ای بالاتر باشد توسعه یافتگی آن کشور بالاتر است. بر همین اساس تقاضا برای تجهیزات پزشکی، خدمات پزشکی و مراقبت های بهداشتی به دلیل توسعه دسترسی جوامع به این خدمات نیز به صورت فزاینده ای رو به افزایش است تامین نیاز جوامع در این حوزه بازار بزرگی ایجاد کرده که شاهد رقابت تامین کنندگان این حوزه هستیم با توجه به تعاریفی که از استراتژی های اقیانوس آبی و قرمز شد می توان با تعمیم این استراتژی به این بازار کسب و کارهای نوپا را به سوی موفقیت در این مسیر هدایت کرد. مدیران شاغل در این حوزه می توانند با بهره گیری از استراتژی اقیانوس آبی با عرضه کالاها و خدمات معمول با کیفیت بالاتر و قیمتهای پایین تر نسبت به جذب مشتریان و تصاحب بازار با استفاده از ترفندهای مختلف بازاریابی اقدام نمایند. همچنین با بهره گیری از استراتژی اقیانوس آبی یک بازار گوشه ای (Nichemarket) یک بازار اختصاصی برای خود ایجاد کرده و با کمترین دردسری به فعالیت خود ادامه دهند.
شاید از فعالین بازار تجهیزات پزشکی شنیده باشیم که یک تولید کننده و یا عرضه کننده این بازار با توجه به کیفیت محصولات و قیمت مناسب نتوانسته در بازار رقابتی موفق شده و از دور خارج شده است. در صورتی که شاید با شناخت بازار و اقدام به موقع میتوانست از این وضعیت خارج شده و سهم عمده بازار را در دست داشته باشد. بنابر این میتوان به کسب و کارهای نوپای این حوزه توصیه کرد که برای ورود به این بازار بهتر است با شناخت بازار به نیازهای دیده نشده مشتریان توجه کنند تا در یک حوزه آرام ، امن و با کمترین رقیب به دنبال کسب و کاری موفق و رو به رشد باشند. اما اتخاذ این استراتژی میتواند تجربه تلخ شکست را برای شما به ارمغان بیاورد چرا که با وجود رقبای با تجربه و کسب و کارهای متنوع که سهم بزرگی از بازار را در اختیار دارند شروع کار و تمایز از باقی رقبا هزینه های بسیار زیادی را به شما تحمیل خواهد کرد.
استراتژی اقیانوس آبی
بر خلاف استراتژی اقیانوس قرمز که در آن با نگاه به سایر رقبا شما شروع به ایجاد و راه اندازی یک کسب و کار در کنار سایر رقبا می کنید، استراتژی اقیانوس آبی به شما می گوید با کمی فاصله گرفتن از این فضای رقابتی به آبهای نیلگون میان اقیانوس وارد شده و با استفاده از خلاقت و نوآوری در فضایی آرام به صید بپردازید. در این این بازار کسب و کار شما می تواند حاوی ایده ای نو و جدید باشد که یا بی رقیب است و یا رقبای ضعیفی در آن محیط مشغول به کار هستند تا نیازهای پاسخ داده نشده مشتریان را بر آورده کنند. در اقیانوس آبی بجای رقابت و جنگ و خون ریزی باید تمرکزتان را بر روی خلق ارزش و نوآوری در زمینه نیازهای کمتر شناخته شده در حوزه کاری خودتان بگذارید. در این صورت با خیال راحت به تقاضاهای مشتریان رسیدگی میکنید. برای این کار فقط کافیست محصول یا خدماتی که ارائه میدهید با چاشنی خلاقیت جذاب کرده و در نحوه ارائه محصول به مشتریان هم برای بازار ارزشهای جدید ایجاد کنید.
به عنوان مثال استفاده از اسکنر های دندانپزشکی، استفاده از پرینتر های سه بعدی در جهت سرعت ارائه خدمات، ارائه خدمات کاشت ایمپلنت با استفاده از ایمپلنت دیجیتال و روکش فوری، طراحی لبخند دیجیتال قبل ار ارئه درمان زیبایی و یا مدل سازی فرم بینی قبل از انجام درمان زیبایی و .... از جمله مواردی هستند که شما را در اقیانوس آبی قرار می دهد.
استراتژی اقیانوس آبی به ما می گوید که بهتر است برای موفقیت در بازار با هیچ کسی وارد رقابت نشویم و در آرامش این اقیانوس یه صید سود بپردازیم. در این زمینه جمله ای از سان تزو میتواند برای ما الهام بخش باشد ژنرال های بزرگ در جنگ ها پیروز می شوند؛ اما بزرگترین ژنرال ها اصلا وارد جنگ نمی شوند و اجازه نمی دهند فضای جنگی شکل بگیرد با لحاظ موارد بالا باید این نکته را در نظر داشته باشیم که بازاری که بوجود آورده ایم مدت زیادی بکر نخواهد بود و شاغلان در اقیانوس قرمز کم کم با دیدن وضعیت ما به سمت ما حرکت خواهند کرد تا سهمی از بازار را به خود اختصاص دهند.