دامنه نام منحصر به فردی است که برای دسترسی به یک وب سایت استفاده میشود. دامنه بخش نمادین وب سایت و یکی از مهمترین عناصری است که بازدیدکنندگان آن را میشناسند و به خاطر میسپارند. دامنه بخش مهمی از هویت آنلاین است و میتواند بر کیفیت حضور کسب و کار شما در فضای آنلاین تأثیر قابل توجهی داشته باشد. بنابراین آشنایی با مفهوم دامنه، انواع آن و انتخاب دامنه مناسب اهمیت بسیاری دارد. در این مقاله مفهوم دامنه و تفاوت آن با URL، ساختار دامنه، دامنه سطح بالا (TLD) و انواع آن و همچنین تأثیر دامنه بر سئو مورد بررسی قرار میگیرد.
دامنه یا نام دامنه رشته کارکترهایی است که کاربر در مرورگر وارد میکند تا به یک وب سایت دسترسی پیدا کند. هر وب سایت با مجموعهای از اعداد به نام آدرس IP شناسایی میشود. با استفاده از دامنه به جای ورود آدرس IP طولانی، یک نام در مرورگر وارد میشود. در واقع دامنه، آدرس IP یک سایت را به فرمت خواناتری تبدیل و مرور صفحات اینترنتی را راحت میکند. دامنه منحصر به فرد است و نمیتواند بین سایتهای مختلف مشترک باشد.
دامنه نام منحصربهفردی است که یک وب سایت را در اینترنت شناسایی میکند، اما URL (Uniform Resource Locator) آدرسی از یک صفحه مشخص در آن دامنه است. درواقع دامنه مانند amazon.com بخش اصلی آدرس یک وب سایت است، اما URL شامل اطلاعات بیشتری از جمله پروتکل (http یا https)، آدرس منابع مختلف مانند مقاله، تصویر و ویدئو است. اگرچه URL و دامنه شباهتهایی دارند، اما URL دامنه را هم دربرگرفته و توصیفیتر است. URL به سرور اجازه میدهد تا منابع مشخص به کاربر نمایش داده شود.
دامنه از دو بخش تشکیل شده است: دامنه سطح بالا (Top Level Domain) و دامنه سطح دوم (Second Level Domain)
دامنه سطح دوم بعد از .www قرار میگیرد. هرچند حداکثر طول دامنه سطح دوم ۶۳ کاراکتر است، اما بهتر است دامنه انتخابشده کوتاه و به خاطر سپردن آن راحت باشد. دامنه سطح بالا (در این مثال .com) آخرین بخش است که پس از دامنه سطح دوم قرار میگیرد. دامنههای سطح بالا پسوند نیز نامیده میشوند. بر اساس دادههای منتشر شده از سوی وری ساین (Verisign) دامنه com. بیشترین دامنه سطح بالای ثبت شده در سال ۲۰۲۴ بوده است.
موارد زیر نمونههایی از دامنههای سطح بالا هستند:
دامنههای مختلف برای اهداف متفاوتی استفاده میشوند. بعضی از آنها به انواع خاصی از سایتها اختصاص یافتهاند، برخی فقط مختص یک کشور هستند و برخی دیگر مفهوم خاصی دارند. انتخاب دامنه به نوع کسب و کار، موقعیت جغرافیایی و انتخاب بهترین پسوند برای برند بستگی دارد. در ادامه انواع دامنهها و کاربرد هرکدام شرح داده شده است.
دامنه سطح بالای عمومی (Generic Top-Level Domains) دامنههای بینالمللی شناختهشده در سراسر جهان هستند. به همین دلیل این دامنهها میتوانند در هر وب سایتی استفاده شوند که این موضوع به میزان قابل توجهی موجب فراگیری آنها شده است. در نتیجه میتوان پرکاربردترین دامنههای سطح بالا را دامنههای عمومی نامید. محبوبیت دامنههای عمومی باعث شده است که آنها بسیار مورد توجه و قابل اعتماد باشند.
برخی از دامنههای عمومی به انواع خاصی از وب سایتها محدود میشوند. برای مثال دامنه org. در اصل برای سازمانهای غیرانتفاعی، com. برای وبسایتهای تجاری و net. برای کسب و کارهای مرتبط با فناوریهای شبکه در نظر گرفته شده بودند. اما اکنون این سه دامنه محبوب در هر وب سایتی استفاده میشوند. اگرچه پایبند بودن به قرارداد اولیه بهتر است، زیرا این ارتباط، بهخاطر سپردن دامنه را برای کاربران راحتتر میکند.
به لطف فراوانی و تنوع دامنههای سطح بالای عمومی، قدرت انتخاب کاربران افزایش یافته است. در ادامه به تعدادی از دامنههای سطح بالای عمومی جدید و محبوب اشاره میشود:
دامنههای عمومی بسیار متنوع هستند و این موارد فقط تعداد کمی از دامنههای موجود است. کاربران با توجه به نوع کسب و کار خود میتوانند دامنههای مرتبط با آن را انتخاب کنند. برای مثال اگر شما بلاگر هستید blog. یا اگر صاحب یک کافی شاپ هستید دامنههای coffee. یا cafe. گزینههای مناسبی هستند.
در دامنه سطح بالای ویژه کشورها (Country Code Top-Level Domains)، به هر کشور یک کلمه دو حرفی مخفف نام آن کشور مانند ir. اختصاص یافته است. مخاطب این دامنهها افراد داخل همان کشور هستند. دامنه سطح بالای ویژه کشورها الزامات حقوقی خاص خود را دارند و با قوانین همان کشور سازگار هستند. در صورت انتخاب این دامنه بهتر است یک دامنه عمومی نیز برای مخاطبان بینالمللی ثبت شود.
دامنههای سطح بالای ویژه کشورها در اصل برای استفاده افراد مقیم یک کشور در نظر گرفته شدند، اما برخی از کشورها به کاربران خارجی نیز اجازه ثبت دامنههایی با کد آن کشور را میدهند. برای مثال ثبت دامنههای co و tv به ترتیب متعلق به کلمبیا و کشور تووالو (Tuvalu) برای کاربران کشورهای دیگر آزاد است.
دامنههای سطح بالای حمایتشده (Sponsored top-level domains) مجموعه کوچکی از دامنههای تحت حمایت دولتها و سازمانها هستند. دامنههای زیر نمونههایی از دامنههای سطح بالای حمایتشده هستند.
هرکدام از این دامنهها از سوی یک گروه یا انجمن حمایت میشوند. دامنههای حمایت شده معمولاً با گزینههای متعددی ارائه میشوند که با توجه به نیاز کاربر قابل انتخاب است. برای مثال اگر بخواهید یک دامنه travel. ثبت کنید، شرکت ترالینس (Tralliance)، حامی این دامنه، بررسیهای لازم را جهت اطمینان از قانونی بودن شرکت شما برای ارائه خدمات در صنعت گردشگری انجام میدهد.
دامنه سطح بالای بین المللی (Internationalized Country Code Top Level Domains) امکان ثبت دامنه با الفبای زبان هر کشور را فراهم نموده است. استفاده از این نوع دامنه مزایا و معایبی دارد که در ادامه به آنها اشاره میشود.
دامنه سطح بالای بینالمللی دارای مزایای زیر است:
دامنه سطح بالای بینالمللی معایب زیر را دارد:
هنگام جستجوی یک دامنه ممکن است با عبارت زیر دامنه برخورد کرده باشید. اگرچه از نظر فنی زیر دامنه به تنهایی یک نوع دامنه محسوب نمیشود، اما بخش مهمی از URL است که در ایجاد نسخههای مختلفی از دامنه کمک میکند. زیر دامنه یا دامنه سطح سوم پیش از دامنه سطح بالا و دامنه سطح دوم (قبل از اولین نقطه) قرار میگیرد. میتوان از زیر دامنه برای مشخص کردن بخشهای مختلف سایت مانند بلاگ یا راهنما استفاده کرد. مثال خوبی که در آدرس وب سایت بسیاری از شرکتهای بزرگ مشاهده میشود استفاده از زیر دامنه help برای بخش راهنما است. در مثال زیر help زیر دامنه و com. دامنه سطح بالا است.
زیر دامنه در نتایج موتور جستجو بهطور مجزا رتبهبندی میشود. بنابراین با استفاده از یک زیر دامنه میتوان بخشی از سایت را از دامنه اصلی جدا کرد. با این کار سازماندهی و مدیریت صفحات مختلف آسانتر میشود و کاربران نیز راحتتر میتوانند به جایی که میخواهند بروند.
فرض کنید آماده راهاندازی کسبوکار و وبسایت خود هستید. به یک دامنه کوتاه و جذاب فکر کردهاید و آماده ثبت آن هستید. اما پس از جستجو متوجه میشوید که دامنه ایدهآل شما را فرد دیگری ثبت کرده است. در این حالت شما با یک دامنه خاص مواجه شدهاید. دامنههای خاص، دامنههایی هستند که بهدلیل قابلیت بهخاطرسپاری راحت، پرطرفدار هستند. از این رو ریسک پیدا نشدن توسط مشتریان را به حداقل میرسانند. اما این بدان معنا نیست که شما دامنه مورد نظر خود را برای همیشه از دست دادهاید. دامنههای خاص را میتوان مانند هر چیز دیگری خریدوفروش کرد، بنابراین با توجه به اینکه چه کسی آن را خریداری کرده است، همچنان قابل دستیابی هستند.
انتخاب نام دامنه میتواند بر دیده شدن وب سایت در نتایج موتور جستجو تأثیر بگذارد. بنابراین انتخاب یک نام دامنه مناسب اهمیت دارد. دامنههایی که باعث بیشتر دیده شدن وب سایت میشوند کوتاه و شامل کلمات کلیدی مرتبط هستند، همچنین به خاطرسپاری آنها راحت است. با این حال باید از استفاده زیاد کلمه کلیدی و کاراکترهای خاص اجتناب شود، زیرا دامنه را بیش از حد پیچیده میکند و ممکن است مشکوک یا شبیه اسپم به نظر برسد. همچنین استفاده از کاراکترهای خاص مانند فاصله میتواند نام دامنه را نامعتبر نشان دهد.
معمولاً انتخاب دامنه سطح بالا یا همان پسوند تأثیری بر روی سئوی وب سایت ندارد. اما دامنه سطح بالای کشوری در این مورد استثنا است. زیرا استفاده از یک دامنه سطح بالای کشوری مرتبط میتواند موجب افزایش کارایی سایت برای کاربران جستجو کننده در آن کشور شود.
دامنه نام منحصر به فردی است که با استفاده از آن یک وب سایت شناسایی میشود و میتوان به آن دسترسی داشت. دامنه برکیفیت حضور کسب و کار در فضای آنلاین تأثیر قابل توجهی دارد. بنابراین به منظور راهاندازی وب سایت آشنایی با انواع دامنه، ویژگیها و کاربرد هر یک ضروری است. با توجه به ویژگیهای هر دامنه میتوان مناسبترین گزینه را برای سایت خود انتخاب کرد.
