امکان ندارد در جایی در مورد صنایع دستی کشورمان سخنی به میان آید و از فرشهای ایرانی چیزی گفته نشود. امروزه شهرهای مختلف ایران به دلیل داشتن توانایی و استعداد بالا در زمینۀ بافت فرش دستباف و فرش ماشینی و فرش گل برجسته در سطح بینالملل شهرت زیادی به دست آوردهاند. همانطور که می دانید، در زندگی اکثر خانوادههای ایرانی فرش جایگاه مهم دارد و بسیاری از افراد برای اینکه به خانهشان رنگ و بوی زندگی ببخشند، از فرش استفاده میکنند. در این مقاله اطلاعاتی را در مورد مزایای فرش نقش برجسته برایتان فراهم کردهایم.
فرش نقش برجسته یا همان فرش گل برجسته یکی از مدلهای فرش است که در ایران و جهان طرفداران زیادی دارد. روش بافتن این فرشها به شکلی است که در قسمتهایی که بافنده تمایل داشته توجه بیشتری به آن جلب کند، ضخامت فرش را بیشتر کرده و به همین دلیل بهتر دیده میشود و بیشتر به چشم میآید؛ به طور کلی، قرار گرفتن قسمتهای برجسته و مسطح فرش در کنار هم همان کاری را میکند که سایه و روشن در نقاشی آن را به عهده دارد. این مقاله را به مزایای فرش نقش برجسته اختصاص دادهایم و معایب جزئی آن را نیز بررسی خواهیم کرد تا متوجه شویم که این فرش برای استفاده در منازل خوب است یا خیر.
طبق اسنادی که وجود دارد، اولین جرقههای بافت فرش گل برجسته در شهر اصفهان و به دستان استاد علی خدادادی رقم خورده است. علی خدادای بافت این نوع فرش را در سال ۱۳۵۶ شروع کرد و نتیجۀ تلاش این هنرمند اصفهانی در طول حدود ده سال فرشی شد که به نام بوستان معروف است. بافت فرش بوستان و آثار دیگر هنرمندان تولیدکنندگان فرش ماشینی را برانگیخت که به سراغ تولید انبوه این نوع فرش بروند و به این طریق، فرش نقش برجسته وارد عرصه فرشبافی شد.
قبل از اینکه معایب و مزایای این نوع از فرش را بررسی کنیم، باید نحوۀ بافت فرش نقش برجسته را توضیح دهیم. آنچه باعث تمایز فرش ایرانی از بسیاری از فرشهای جهان میشود، توانایی و خلاقیت منحصر به فرد فرشبافان ایرانی است. به این صورت که هنرمندان فعال کشورمان در زمینۀ بافت فرش توانستهاند با ابتکارهای مختلف در چلهکشی و استفاده از ساختارهای هندسی متفاوت در دار قالی، فرش گل برجسته دستباف را ببافند.
در این میان، کارخانههای فرش ماشینی هم برای اینکه بتوانند به تولید انبوه فرش گل برجسته دست یابند، از دستگاههای خاصی استفاده نمیکنند؛ بلکه با استفاده از الیاف متفاوت به این سطح میرسند و فرش ماشینی گل برجسته را بافته و به بازار عرضه میکنند.
تا اینجا نحوۀ بافت فرش نقش برجسته را به طور خلاصه توضیح دادیم و در ادامه مزایا و معایب این نوع از فرشها را بررسی میکنیم.
اگر بخواهید از فرش نقش برجسته برای مدت زیادی در خانهتان استفاده کنید، باید فرشی بخرید که کیفیت بسیار بالایی داشته باشد. به همین دلیل، توصیه میکنیم که برای انتخاب تولیدکنندۀ فرشی که پسندیدهاید دقت زیادی به خرج دهید.
شهر کاشان از نظر داشتن بهترین کارخانههای فرش ماشینی معروف است و به همین دلیل یکی از بهترین تولیدکنندگان فرش نقش برجسته ماشینی نیز به شمار میآید. تراکم فرشهای ماشینی این شهر بسیار بالاست و در نتیجه کیفیت محصولاتش رضایتبخش است.
در مورد فرش نقش برجسته دستباف هم میتوانیم به شهر تبریز اشاره کنیم. شهر تبریز به داشتن تابلو فرشهای بینظیر معروف است. در ساخت بسیاری از این تابلو فرشها از طرحهای برجسته استفاده میشود و این امر باعث تبحر خاص و مهارت بالای بافندگان این منطقه در بافت فرش گل برجسته شده است.
سخن پایانی
همان طور که میدانید، یکی از زیباترین جلوههای هنر ایرانیان فرش است؛ هنرمندان صنعت فرش کشورمان در طول تاریخ با نوآوریها و خلاقیتهایی که داشتهاند، توانستهاند سطح این هنر را به طور مداوم بهبود ببخشند و به زیبایی آن اضافه کنند. فرش نقش برجسته یکی از محصولاتی است که این روزها در منازل خیلی از ایرانیها دیده میشود. در این نوشته به طور خلاصه زوایای مختلف فرش گل برجسته را بررسی کردیم.
منبع: وب سایت قالیشویی طُرّه