زمستان در راه است، با توجه به شیوع جهانی ویروس کرونا، اگر شما استارتاپ یا کسب‌وکار کوچکی را رهبری می‌کنید، باید از خود بپرسید، برنامه شما برای شرایط فعلی چیست؟ آیا پلن B دارید؟در اینجا به چند نکته در مورد فعالیت در اوضاع عدم قطعیت به علت شیوع یک بیماری همه‌گیر اشاره می‌کنیم.
تاثیرگذاری
انزوای اجتماعی و وضعیت اضطراری اعلام‌شده موجب تاثیرگذاری عمیق بر صنایع اقتصادی و کسب‌وکارها شده است. صنایع مختلفی مثل نمایشگاه های تجاری، خطوط هوایی،تورهای گردشگری، صنعت سلامت و درمان، تئاتر و فیلم، رستوران‌ها و مدارس درگیر هستند. شرکت‌های مختلف کارمندان خود را به خانه می‌فرستند تا در خانه و به شکل دورکاری کارها را انجام دهند. فروشگاه‌های زنجیره‌ای بزرگ در حال تعطیل کردن فروشگاه‌هایشان هستند. رویدادها و همایش‌های مختلف ورزشی و علمی تعطیل شده است این اتفاقات رفته رفته در تمام صنایع اقتصادی تاثیر گسترده‌ای به جای می‌گذارد. خصوصا استارتاپ‌ها که به طور پیشفرض در شرایط عدم قطعیت قرار دارند، استارتاپ‌ها دارای نقدینگی کمتری برای مدیریت رکود ناگهانی هستند. اثر موج و بازخورد همه این اتفاقات تاثیر عمده‌ای بر اقتصاد ما خواهد داشت، زیرا هر صنعتی که تحت‌تاثیر قرار می‌گیرد، مردم را از کار بیکار میکند، و کسانی که بیکار می‌شوند، محصولات و خدمات را خریداری نمی‌کنند، اقتصاد و جیب مردم روز به روز کوچک تر می‌شود.
در واقع،تاکنون خاموش شدن موتور اقتصاد برای یک بیماری همه‌گیر به این شکل هرگز رخ نداده است. میلیون ها شغل ممکن است در چند ماه آینده از دست برود البته امیدوارم که همه تحلیلگر ها اشتباه کرده باشند، اما تاثیر این ویروس اجتماعی و اقتصادی احتمالا بسیار عمیق خواهد بود و نحوه خرید، مسافرت و کار ما را برای سال‌ها تغییر خواهد داد.
اگر یک کسب‌وکار کوچک یا استارتاپی را اداره می‌کنید، اولویت اول شما باید (بعد از خانواده تان)ایمن نگه داشتن کارمندان و مشتریان‌تان باشد. اما سوال بعدی که شما باید از خودتان بپرسید این است که چه اتفاقی برای کسب‌وکار من می‌افتد؟ سوالاتی که در حال حاضر هر مدیر عامل کسب‌وکار کوچک یا استارتاپی باید بپرسد این است:
هزینه های ماهیانه و وجه نقد احتیاطی
برای پاسخ به سوال اول نرخ هزینه های ماهیانه ناخالص فعلی خود را محاسبه کنید، یعنی چه مقدار پول نقد را هر ماه خرج می‌کنید؟ هزینه‌های ثابت چقدر هستند؟ (آن‌هایی که شما نمی‌توانید تغییر دهید، به عنوان مثال اجاره محل شرکت) و هزینه های متغیر شما چقدر هستند؟(مثل حقوق کارمندان و مشاوران، هزینه های تولید)
سپس نگاهی به درآمد واقعی خود در هر ماه بیندازید، نه پیش‌بینی، بلکه درآمد واقعی هر ماه. اگر شما یک استارتاپ در مراحل اولیه هستید، این عدد ممکن است صفر باشد.
هزینه های ماهیانه ناخالص خود را از درآمد ماهیانه خود کم کنید تا هزینه های ماهیانه خالص خود را به دست آورید. اگر بیشتر از آنچه خرج می‌کنید پول در می‌آورید، جریان پول نقد مثبتی دارید. اگر درآمد کمتری نسبت به هزینه‌های خود دارید، این عدد منفی است و نشان‌دهنده میزان پولی است که شرکت شما هر ماه از دست می‌دهد یا به اصطلاح پولی که هر ماه در شرکت شما می‌سوزد. حالا به حساب شرکت خود نگاهی بیاندازید ببینید که شرکت شما چند ماه می‌تواند از هزینه کردن یا همان سوزاندن این مقدار پول در هر ماه جان سالم به در ببرد؟ این زمانی است که شرکت شما قبل از اینکه همه پول خود را از دست بدهد، در اختیار دارید.
در وضعیت فعلی امکان پیش بینی خیلی خیلی سخت و تقریبا غیر ممکن است! تمام فرضیات شما در مورد مشتریان، چرخه فروش و از همه مهم‌تر، درآمد، نرخ هزینه های ماهیانه دیگر درست نیستند.مطابق فرمول بالا محاسبه کنید که چقدر زمان دارید تا همه پول های شما خرج شود و پایان این زمان باید تامین مالی کنید تامین مالی از طریق بدهی مثل وام یا تامین مالی از طریق جذب سرمایه گذار البته به شرط اینکه سرمایه گذاری باشد!
سوال بعدی که باید از خود بپرسید، مدل کسب‌وکار من چه شکلی است؟
از آنجا که امروز دنیا دیگر مثل دو ماه پیش نیست، و احتمالا یک ماه دیگر بدتر خواهد شد، اگر مدل کسب‌وکار شما امروز مانند ابتدای ۲ ماه قبل به نظر برسد، احتمالا شما گرفتار مشکلات بزرگی می‌شوید. بنیانگذاران استارتاپ ها معمولا خوشبین هستند، اما الان وقت خوشبینی نیست! باید فرضیات خود درباره مشتریان و درآمد را به سرعت آزمایش کنید. اگر به کسب و کارها می‌فروشید (بیزنس b2b هستید)آیا درآمد مشتریان تان کاهش‌یافته است؟ آیا شرکت های مشتری شما طی ماه های آینده تعطیل می‌شوند؟ تعدیل نیرو کردند یا می‌کنند؟ اگر چنین است، هر چه پیش‌بینی درآمد و چرخه فروش که تخمین زده اید، دیگر معتبر نیست. اگر شما مستقیما به مصرف کننده نهایی می‌فروشید (یک بازار B2C)آیا شما در یک بازار چند جانبه هستید؟آیا فرضیات شما درباره مشتریان احتمالی هنوز درست است؟ از کجا اطلاع دارید؟ با مشتریان خود صحبت کرده اید؟ باتوجه به نوع مشتریان شما آیا درآمد آنها کاهش یافته است؟
آیا این یک مشکل سه‌ماهه، یک ساله یا سه‌ساله است؟
شما باید نرخ واقعی هزینه های ماهیانه و مدت زمانی که با پول فعلی می‌توانید دوام داشته باشید را در این محیط جدید مشخص کنید. سپس، باید نفس عمیق بکشید و بپرسید، آیا این یک مشکل سه‌ماهه، یک مشکل یک ساله یا یک مشکل سه‌ساله است؟ آیا تعطیلی کسب و کارها یک اتفاق موقتی در اقتصاد خواهد بود ؟ اگر تنها سه ماه باشد، (که در شرایط فعلی بعید به نظر می‌رسد)پس ثابت کردن فوری هزینه‌های متغیر (استخدام، بازاریابی، سفر، و غیره)مناسب است. اما اگر تاثیرات بیش از پیش در اقتصاد بازتاب پیدا کنند، شما باید شروع کنید به پیکربندی مجدد کسب‌وکار خود. شما به یک قایق نجات نیاز دارید! در حال حاضر فقط باید به بقای کسب و کار خود فکر کنید و چیزهای دیگر مثل رشد اکسپوننشیال را به زمان دیگری موکول کنید. اگر یک مشکل یک ساله است باید هزینه های ماهیانه خود را به شدت کاهش دهید، یکی از راهکار های ناراحت کننده تعدیل نیرو و حذف مزایاست برای کاهش هزینه های متغیر ماهیانه، مذاکره مجدد در مورد آنچه قبلا به نظر می‌رسید هزینه‌های ثابت است مثل اجاره، پرداخت اجاره تجهیزات و غیره نیز راهکار دیگری است.
الان تنها باید عناصر ضروری برای زنده ماندن را در قایق نجات قرار دهید.
البته اینکه کسب و کار شما آنلاین است در مقابل کسب و کار آفلاین و سنتی ممکن است مزیت‌هایی داشته باشید، با فرض این که احتمالا محصول شما پیش از این منطبق بر بازار بوده است، اما شرایط جدید متفاوت است و ممکن است محصول و خدمت فعلی شما دیگر منطبق بر بازار جدید نباشد، پس باید دوباره تلاش کنید برای ساخت محصول منطبق بر بازار با شرایط فعلی. باید بررسی کنید آیا نیاز به خلق ارزش جدید دارید؟ آیا باید محصولات و خدمات جدیدی توسعه دهید؟
اگر این یک مشکل سه ساله است؛ پس نه تنها باید هر چیزی که برای بقا ضروری نیست را کنار بگذارید، بلکه احتمالا به یک مدل کسب‌وکار جدید نیاز دارید. در کوتاه‌مدت، بررسی کنید که آیا بخشی از مدل کسب‌وکار شما می‌تواند حول شرایط جدید انزوای اجتماعی و اقتصاد کوچک فعلی متمرکز شود یا خیر. آیا محصول شما می‌تواند به صورت آنلاین تولید شود؟ یا فروخته یا تحویل شود؟آیا تمام فرایند های شما می‌تواند به شکل آنلاین انجام شود؟ اگر تمام فرایندها را آنلاین کنید چه سودی خواهد داشت؟اگر نه، آیا محصول یا خدمات شما می‌تواند به عنوان یک قایق نجات برای دیگران قرار گیرد تا در شرایط فعلی در مسیر بقا حرکت کنند؟
اهداف درآمدی، جدول زمانی توسعه محصول و خدمات ، برنامه مارکتینگ را بازبینی کنید و یک مدل کسب‌وکار همراه با برنامه‌های عملیاتی جدید ایجاد کنید و آنها را به روشنی به سرمایه‌گذاران و سپس به کارمندان خود منتقل کنید. افراد را بر روی یک برنامه دست‌یافتنی که به روشنی درک می‌کنند، متمرکز کنید.
کاهش ندادن سریع هزینه‌ها بزرگ‌ترین اشتباهی که می‌توانید مرتکب شوید .دست روی دست گذاشتن و دنبال کردن اخبار به امید اتفاقات خوب در این شرایط درست نیست و باید همین الان عمل کنید.
اگر شما در یک شرکت بزرگ هستید احتمالا باید تعدیل نیرو را در نظر داشته باشید اگرچه سخت و دردناک است، البته اولین گزینه قبل از تعدیل می‌تواند کاهش حقوق کارمندان و مدیران با حقوق بالاتر برای تلاش برای نگه داشتن افرادی باشد که کم‌ترین هزینه را دارند (مدیرعامل خوب در وهله اول تلاش میکند همه افراد را از اتفاقات نجات دهد) اگر ویا هنگامی که چاره ای جز تعدیل نیروها ندارید، اینکار را به تعویق نیاندازید و به سرعت انجام دهید و حقوق و مزایای کارکنان تعدیل شده را به طور کامل پرداخت کنید. اگر در بدترین حالت دیدید که پول تان در حال تمام شدن است، تحت هیچ شرایطی نگذارید پولتان به صفر برسد! کار درست را انجام دهید و پول نقد کافی برای ارائه حداقل دو هفته یا بیشتر برای پرداخت به همه کارمندان داشته باشید.
سرمایه‌گذاران
یکی از عوامل کلیدی بقا، دسترسی به سرمایه است. به عنوان یک شرکت نوپا و استارتاپ باید متوجه شوید که سرمایه گذاران شما نیز از خود می‌پرسند که این بیماری همه‌گیر چگونه بر مدل تجاری آنها تاثیر خواهد گذاشت. حقیقت سخت و سرد این است که در یک شرایط فعلی شرکت‌های سرمایه گذاری نیز تلاش می‌کنند که زنده بماند و برنامه های بقای خود را پیش میبرند. آنها معاملات سرمایه گذاری و پورتفولیو خود را بررسی می‌کنند و اولین نگرانی آنها احتمالا در مورد نقدینگی شرکت هایی است که در مرحله late stage سرمایه گذاری کرده اند چون این شرکت‌ها بیشترین ارزش را در پورتفولیو دارند. این شرکت‌ها معمولا نرخ هزینه‌های ماهیانه بسیار بالایی دارند. بقای استارتاپ شما ممکن است دیگر اولویت سرمایه‌گذارانتان نباشد. برخی از سرمایه گذاران تنها زمانی در یک بازار پررونق زندگی کرده‌اند که ارزش افزوده بالا رفته و سرمایه سرمایه‌گذاری فراوان بوده‌است. اما سرمایه گذاران باتجربه تر می‌دانند که حتی در شرایط فعلی نیز فرصت های جذاب اقتصادی وجود دارد.
به خاطر داشته باشید که شرایط امروز متفاوت است. این فقط یک سقوط در بازار سهام نیست. این یک تعطیلی آگاهانه اقتصاد است، تعطیلی کسب و کارها در ازای نجات انسان‌ها. دولت باید در شرایط فعلی در کنار کسب و کارها باشد، در شرایط فعلی معافیت مالیات بر حقوق، عقب انداختن مالیات ارش افزوده ، مجوززدایی و پرداخت وام از طریق صندوق های سرمایه گذاری به شکل وام قابل تبدیل به سهام می‌تواند بهترین کمک به استارتاپ‌ها باشد. برای یک زمستان سرد آماده باشید، دست از حواس‌پرتی بردارید و در مسیر باقی بمانید. به خاطر داشته باشید که هیچ زمستانی برای همیشه طول نمی‌کشد.
