نویسندگان: سید محمدحسین قاسمی - امیرحسین مینایی‌‌پور
علی‌رغم شرایط سخت کرونایی، که قطع‌به‌یقین ساخت فیلم را برای اهل فن دشوار نموده‌بود، در این دوره به‌نسبت شاهد فیلم‌های متوسط و خوب زیادی بودیم. تنوع بالای ژانر، از ویژگی‌های بی‌بدیل این دوره بود؛ در فجر 40، فیلم معمایی («مرد بازنده»)، فیلم عاشقانۀ متفاوت («ملاقات خصوصی»)، فیلم‌های دفاع مقدس با پرداخت‌های کاملاً جدید و نوآورانه («۲۸۸۸»، «دستۀ دختران» و «موقعیت مهدی») ، فیلمی از نگاه ملی («بدون قرار قبلی»)، فیلم مستند ورزشی، که خیلی کم در سینمایمان می‌بینیم («بیرو»)، فیلم محیط‌زیستی («برف آخر»)، فیلمی ملی در مورد یک شهید هسته‌ای («هِناس»)، یک فیلم روان‌شناختی («بی‌رؤیا»)، فیلمی اکشن («لایه‌های دروغ»)، فیلم اجتماعی دادگاهی («علفزار»)، فیلم سیاسی («ضد»)، فیلم تاریخی («خائن‌کشی») و یک فیلم‌درفیلم («شهرک»)، روی پرده مشاهده شد. تنها نکتۀ منفی در رابطه با انواع ژانر این دوره، فقدان فیلم کمدی بود؛ «شادروان» نیز گرچه طنز بود، اما خود فیلم‌ساز («حسین نمازی») هم آن را کمدی نمی‌دانست. «دِرب»، «نگهبان شب»، «بی‌مادر»، «شب طلایی»، «نمور» و «ماهان» نیز زیرساختی اجتماعی داشتند، که از این بین، بی‌مادر و نمور، درصدد طرح موضوعات جدید برآمدند.
دیگر نکتۀ مثبت جشنوارۀ امسال، حضور متعدد کارگردان‌های جوان و فیلم‌اولی بود؛ این پوست‌اندازی و نوسازی سینمای ایران، اتفاق بسیار مثبتی قلمداد می‌شود و حضور کارگردانان و بازیگران باتجربه در قامت تهیه‌کنندگان فیلم‌های این جوانان خوش‌آتیه، می‌تواند بسیار راه‌گشا باشد (البته اگر مانند «علی اوجی» که امسال تهیه‌کنندۀ سه فیلم بود، از آن سمت بام نیفتیم!). از طرفی، نکته‌ای که هنگام تماشای آثار، بسیار مشخص بود، سردرگمی بیش از نیمی از فیلم‌ها در فیلم‌نامه بودند؛ انگار مشکل قصهگویی و روایت داشتند و باید روی این موضوع، بسیار کار شود.
حذف جایزۀ سیمرغ مردمی هم از اتفاقات عجیب این دوره بود؛ موردی که به‌دلیل شایعات تقلب در نظرسنجی‌ها رخ داد. البته که مسئولان جشنواره، اقدام خود را بسیار شجاعانه توصیف نموده و به آن مفتخر بودند. این موضوع سبب شد تا ملاقات خصوصی (که مستحق حداقل یک سیمرغ بود) دست خالی جشنواره را ترک کند.
در پایان، خوب است اشاره کنیم که ای‌کاش هیئت‌انتخاب ادوار مختلف جشنواره، اصراری بر رساندن فیلم‌های سودای سیمرغ به حد تعیین‌شده (در این دوره، 22 فیلم) نداشته‌باشند، تا فیلم‌های بی‌کیفیتی که تحت هیچ شرایطی در سطح جشنواره نیستند، راهی به درون آن پیدا نکنند.
