رادیوگرافی دندان یا تصویربرداری با اشعه ایکس از دندان، روشی است که دندانپزشک از تصاویر آن برای ارزیابی سلامت دهان و دندان شما استفاده می‌کند. معمولا دوز اشعه ایکس مورد استفاده بسیار کم است و خطر جهش ژنتیکی و سرطان شما را تهدید نمی‌کند.
اصولا رادیولوژی دندان چیزهای زیادی را برای دندانپزشکان آشکار می‌کند. به آن‌ها کمک می‌کند تا وضعیت دندان‌ها، ریشه‌ها، محل قرارگیری فک و ساختار استخوان صورت شما را ببینند. بدین‌شکل، می‌توانند مشکلات دندانی را در مراحل اولیه پیدا کرده و درمان کنند.
اشعه ایکس چیست؟
اشعه ایکس نوعی انرژی است که می‌تواند از اجسام جامد عبور کند یا توسط آن‌ها جذب شود. این انرژی توسط اجسام متراکم مانند دندان‌ها و استخوان‌ها جذب و به‌صورت مناطقی با رنگ روشن ظاهر می‌شود. اشعه ایکس از اجسام کم‌تراکم مانند لثه‌ها و گونه‌ها عبور می‌کند و به‌صورت نواحی تیره روی فیلم ظاهر می‌شود. به‌همین‌دلیل، تصاویر حاصل شده از داخل دندان‌ها و لثه‌ها برای بررسی و شناسایی مشکلاتی مانند حفره‌ها و پوسیدگی دندان و وجود دندان‌های نهفته مناسب هستند. در ادامه به جزئیات بیشتری از رادیوگرافی دندان اشاره خواهیم کرد.
عکس رادیولوژی دندان چیست؟
عکس رادیولوژی دندان یا رادیوگرافی دندان معمولا سالیانه برای پیشگیری و تشخیص به‌موقع مشکلات دهان، دندان و فک انجام می‌شود. البته اگر دندانپزشک شما به‌دنبال بررسی روند پیشرفت یک مشکل یا روش درمانی مشخصی باشد، ممکن است لازم باشد که برای بیش از یکبار در سال آن را انجام دهید. عواملی که بر تعداد دفعات دریافت رادیوگرافی دندان تأثیر می‌گذارند، عبارتند از:
عکس رادیولوژی دندان چه مشکلاتی را نشان می‌دهد؟
رادیوگرافی دندان هم در کودکان و بزرگسالان انجام می‌شود. کودکان ممکن است بیشتر از بزرگسالان نیاز به تصویربرداری با اشعه ایکس داشته باشند، زیرا دندانپزشکان نیاز به نظارت بر رشد دندان‌های دائمی آن‌ها دارند. این روند می‌تواند به دندانپزشک در جهت ارزیابی زمان دقیق کشیدن دندان‌های شیری و پیشگیری از بروز دندان‌های نهفته یا نامنظم کمک کند. بدین‌شکل، احتمال نیاز به ارتودنسی در آینده به حداقل می‌رسد.
به طور کلی در بزرگسالان، رادیوگرافی دندان قابلیت نمایش موارد زیر را دارد:
در کودکان، رادیوگرافی دندان موارد زیر را تایید می‌کند:
انواع رادیوگرافی دندان چیست؟
به طور کلی، دو نوع رادیوگرافی دندان با عناوین زیر وجود دارد.
انواع رادیوگرافی داخل دهانی:
رادیوگرافی داخل دهانی رایج‌ترین نوع است و خودش انواع مختلفی دارد که عبارتند از:
معمولا جزئیات دندان‌های بالا و پایین را در یک ناحیه از دهان نشان می‌دهد. هر عکس بایت وینگ می‌تواند یک دندان را از تاج آن تا سطح استخوان نگهدارنده نشان دهد. دندانپزشکان می‌توانند به کمک آن، پوسیدگی بین دندان‌ها و تغییرات در ضخامت استخوان ناشی از بیماری لثه را تشخیص دهند. این رادیوگرافی دندان هم‌چنین می‌تواند به تعیین تناسب روکش‌ها یا سایر ترمیم‌ها (مانند بریج) کمک کند و هرگونه سایش یا خرابی پرکردگی دندان را نشان دهد.
کل دندان از تاج تا بالای ریشه (جایی که دندان به فک می‌چسبد) را نشان می‌دهد. این نوع رادیوگرافی دندان می‌تواند تمام دندان‌ها را در یک قسمت از فک بالا یا پایین نشان دهد. دندانپزشکان از عکس پری آپیکال برای تشخیص هرگونه تغییر غیرعادی در ریشه و ساختار استخوان مجاور آن استفاده می‌کنند.
این رادیولوژی دندان معمولا روند رشد و نحوه قرارگیری کل قوس دندانی را در فک بالا یا پایین دنبال می‌کند.
انواع رادیوگرافی خارج دهانی:
رادیوگرافی خارج دهانی اغلب برای تشخیص مشکلات دندانی در فک و جمجمه استفاده می‌شود. انواع مختلفی از آن وجود دارد که عبارتند از:
تمام دندان‌های فک بالا و پایین را در یک عکس رادیوگرافی دندان نشان می‌دهد. این رادیوگرافی دندان می‌تواند موقعیت دندان‌های کاملا بیرون‌آمده و در حال ظهور را تشخیص دهد، دندان‌های نهفته را ببیند و به تشخیص تومورها کمک کند.
این نوع رادیوگرافی دندان یک لایه یا برش خاصی از دهان را نشان می‌دهد و لایه‌های دیگر را محو می‌کند. در واقع ساختارهایی را بررسی می‌کند که به سختی می‌توان آن‌ها را به وضوح دید، زیرا ساختارهای مجاور مانع از دید آن‌ها می‌شوند.
یک طرف سر را نشان می‌دهد و متخصصین ارتودنسی از این روش رادیوگرافی دندان برای تنظیم مجدد دندان‌های هر بیمار استفاده می‌کنند.
غدد بزاقی بافت نرمی هستند که در تصویربرداری با اشعه ایکس دیده نمی‌شوند. در این روش رادیوگرافی دندان به کمک تزریق ماده حاجب، مشکلات غدد بزاقی مانند سندرم شوگرن که در پوسیدگی دندان نقش دارند تشخیص داده می‌شوند.
نوعی تصویربرداری است که ساختارهای داخلی را به‌صورت سه‌بعدی بررسی می‌کند و برای یافتن مشکلاتی در استخوان‌های صورت مانند کیست، تومور و شکستگی عالی است.
تصاویر سه‌بعدی از ساختارهای دندان، بافت نرم، اعصاب و استخوان ایجاد می‌کند. به‌همین‌دلیل، برای هدایت روش ایمپلنت دندان و ارزیابی وجود کیست‌ها و تومورهای دهان و صورت استفاده می‌شود. اگرچه این روش از جهاتی شبیه به سی‌تی اسکن معمولی دندان است و هر دو تصاویر دقیق و باکیفیتی تولید می‌کنند اما نحوه گرفتن تصاویر در آن‌ها متفاوت است.
برای مطالعه بیشتر به این آدرس مراجعه کنید:
