سلام بنده میلاد بنگینی هستم
وقتی حرف از زبان‌های برنامه‌نویسی‌ای میشه که دنیای تکنولوژی رو زیر و رو کردن، C واقعاً یه غول به حساب میاد. این زبان با نوع‌گذاری استاتیک و رویه‌ای فقط یه ابزار معمولی برای برنامه‌نویسا نیست—بلکه ستون فقرات کلی سیستم‌ها و برنامه‌هایی هست که هر روز ازشون استفاده می‌کنیم. از هسته‌های سیستم‌عامل‌هایی مثل ویندوز، لینوکس و مک گرفته تا دیتابیس‌هایی مثل MySQL و حتی مفسرهای زبان‌هایی مثل پایتون، C همون قهرمانی هست که دنیا رو به حرکت در میاره.
ماجرای زبان C از سال ۱۹۷۲ تو آزمایشگاه‌های بل شروع شد. دنیس ریچی، کسی که با برنامه‌نویسی عجین شده، C رو با هدف توسعه سیستم‌عامل UNIX ساخت. شاید خودش هم فکر نمی‌کرد که این زبان نه تنها کارش رو راه بندازه، بلکه به "مادر همه زبان‌ها" تبدیل بشه. سینتکس C الهام‌بخش خیلی از زبان‌های محبوب بعدی شد، مثل C++، C#، جاوا، جاوااسکریپت، پرل و پی‌اچ‌پی.
شاید بگی چرا زبانی که تو دهه ۷۰ ساخته شده هنوز تو این دنیای پرسرعت تکنولوژی اهمیت داره؟ جوابش تو قابلیت منحصربه‌فرد C برای کامپایل مستقیم به کد ماشین نهفته که حداقل پشتیبانی در زمان اجرا رو می‌طلبه و با سرعت فوق‌العاده‌ای اجرا میشه. این که وابسته به پلتفرمه شاید به نظر یه نقطه ضعف بیاد، ولی در واقع همینه که باعث میشه C تو سیستم‌عامل‌های مختلف خیلی کارآمد اجرا بشه.
C یه زبان سطح بالاست که با اینکه برای فهم انسان طراحی شده، کنترل سطح پایینی روی حافظه و سخت‌افزار بهت میده. قدرت واقعی C همین‌جاست—این که برنامه‌نویس خودش مدیریت حافظه رو به دست بگیره. C جمع‌آوری زباله (Garbage Collector) نداره که حافظه رو پس از شما پاک کنه؛ بلکه شما باید خودتون حافظه رو تخصیص بدید و آزاد کنید. شاید این یه کم ترسناک به نظر بیاد، ولی دقیقا همینه که C رو انقدر کارآمد کرده.
اگه علاقه‌مندید که وارد دنیای برنامه‌نویسی C بشید، شروع کار خیلی آسون‌تر از چیزیه که فکر می‌کنید. اول به یه کامپایلر C نیاز دارید، و GCC (کامپایلر گنو C) یکی از گزینه‌های محبوبه. بعد یه فایل با پسوند .c بسازید و شروع به کدنویسی کنید!
ساختار یه برنامه C خیلی ساده‌ست. اول هر کتابخونه‌ای که نیاز دارید رو include کنید، بعد یه تابع main تعریف کنید—اینجاست که برنامه‌تون شروع به اجرا می‌کنه. برخلاف بعضی زبان‌ها، C از کلمه کلیدی function استفاده نمی‌کنه. به جاش، شما با تعیین نوع بازگشتی و نام تابع، اون رو تعریف می‌کنید.
متغیرها تو C خیلی ساده‌ان. با نوع شروع کنید، بعد اسم و در نهایت یه مقداری بهش بدید. می‌خواید اون مقدار رو چاپ کنید؟ از تابع printf استفاده کنید. اگه کنجکاوید بدونید اون متغیر کجای حافظه ذخیره شده، از علامت & استفاده کنید تا آدرسش رو بگیرید.
تو C، کار با رشته‌ها یه خورده با زبان‌های مدرن فرق داره. چیزی به اسم نوع داده‌ای رشته (String) وجود نداره؛ به جاش، C از char استفاده می‌کنه، یه کاراکتر یک بایتی که به‌عنوان یه عدد ذخیره میشه. رشته‌ها در واقع آرایه‌ای از کاراکترها هستن که هر کدوم آدرس حافظه خودشون رو دارن و با یه کاراکتر نال (\0) تموم میشن. اگه بخواید حرفه‌ای‌تر عمل کنید، می‌تونید از اشاره‌گرها برای مدیریت رشته‌های خودتون استفاده کنید. اشاره‌گرها متغیرهایی هستن که آدرس‌های حافظه رو ذخیره می‌کنن و یه لایه دیگه از کنترل رو به برنامه‌نویسی شما اضافه می‌کنن.
یکی از مهم‌ترین جنبه‌های C مدیریت حافظه‌ست. وقتی دیگه به یه متغیر نیاز ندارید، باید حافظه‌ای که استفاده می‌کرده رو آزاد کنید، وگرنه ممکنه باعث نشت حافظه بشید. این کنترل دستی همون چیزیه که به C برتری تو عملکرد میده، ولی از طرف دیگه نیاز به دقت و توجه برنامه‌نویس داره.
C یه زبان رویه‌ایه، یعنی به‌طور ذاتی از ویژگی‌های برنامه‌نویسی شی‌گرا پشتیبانی نمی‌کنه. با این حال، این موضوع قدرتش رو محدود نمی‌کنه. شما همچنان می‌تونید انواع داده‌های پیچیده خودتون رو با استفاده از structs بسازید و بدون این که لازم باشه با پیچیدگی‌های شی‌گرایی سر و کله بزنید، برنامه‌های پیچیده‌ای بنویسید.
وقتی کد شما آماده شد، زمان کامپایل کردن اون به دستورالعمل‌های ماشین مخصوص سیستم‌عامل شماست. این فرآیند کامپایل کردن، کد قابل فهم برای انسان رو به زبانی تبدیل می‌کنه که کامپیوترتون می‌تونه اجرا کنه.
شاید C یه زبان قدیمی به نظر بیاد، ولی هنوز زنده و پویاست. تأثیرش رو تقریباً تو همه زبان‌های برنامه‌نویسی مدرن می‌بینید و کاراییش بی‌نظیره. چه یه توسعه‌دهنده حرفه‌ای باشید یا یه تازه‌کار کنجکاو، یاد گرفتن C مثل اینه که کلید ورود به دنیای برنامه‌نویسی رو تو دست دارید.
پس منتظر چی هستید؟ کیبوردتون رو بردارید، یه کامپایلر C نصب کنید و شروع به کدنویسی کنید. شما به میراثی می‌پیوندید که دنیای دیجیتال رو به شکلی که می‌شناسیم ساخته. یادتون باشه، با این که C نیاز به دقت و توجه داره، ولی پاداشی که از یاد گرفتنش می‌گیرید ارزشش رو داره.
من، میلاد بنگینی، امیدوارم که این مقاله به شما کمک کرده باشه تا بهتر بتونید اهمیت و قدرت زبان C رو درک کنید. اگه از این مطلب خوشتون اومده، خوشحال میشم نظرتون رو تو بخش کامنت‌ها بنویسید و برای مطالب بیشتر به وبلاگ من سر بزنید.
