صرافی های غیرمتمرکز (Decentralized exchange) بستری هستند جهت انجام معاملات مالی بی واسطه و مستقیم.
در صرافی های غیرمتمرکز هیچ گروه یا شخصی به حساب های کاربران دسترسی ندارد.
و همچنین همه معاملات در این صرافی ها بدون دخالت سازمان ها یا شرکت های متمرکز انجام می‌شوند.
در بازار رمز ارزها، صرافی‌ها نقش بسیار مهمی دارند. بیشتر صرافی‌هایی که فعال هستند، برعکس ساختار غیرمتمرکز ارزهای دیجیتال، به‌شدت متمرکز هستند.
در صرافی های متمرکز افراد به طور کامل به دارایی کاربران دسترسی دارند. به عنوان مثال این افراد قادر خواهند بود که در جریان معاملات دخالت کنند. و حتی اینکه حساب هر کاربری را که بخواهند مسدود کنند.
به کمک صرافی های غیرمتمرکز می توان از بروز این دخالت ها جلوگیری کرد.
در سال های اخیر، توسعه و ایجاد صرافی های غیرمتمرکز طرفداران زیادی پیدا کرده است.
صرافی غیرمتمرکز یا به اختصار DEX، بستری مناسب برای انجام معاملات به‌صورت غیرمتمرکز است.
برای انجام معاملات بدون واسطه، صرافی ها از شبکه های بلاک چین و قراردادهای هوشمند استفاده می کنند.
هنگامی که صحبت از معامله و جابجایی رمز ارزها می شود، ذهن‌ها به‌طرف صرافی‌هایی مانند صرافی بایننس و صرافی کوین بیس می‌رود و این موضوع بی‌دلیل نیست.
رابط کاربری آسان و محبوبیت این صرافی ها دلیلی شده است تا کاربران نیاز به صرافی های دیگر را کمتر حس کنند.اما نحوه کار این صرافی ها بر خلاف نحوه کار صرافی های غیرمتمرکز است.
در یک صرافی متمرکز همواره خطر هک شدن و به سرقت رفتن دارایی ها معامله گران را تهدید می کند.
در صرافی های غیرمتمرکز معتبر به دلیل کدنویسی بی‌عیب و نقص، دیگر این خطرات وجود ندارد.
نحوه کار این صرافی‌ها به این صورت است که دارایی‌ها مستقیم از کیف پول (wallet) معامله‌گران برداشته می‌شود. و هیچ شخص ثالثی دسترسی به این دارایی ها ندارد.
جهت انجام فعالیت در صرافی‌های غیرمتمرکز، کاربران احتیاجی به واردکردن اطلاعات شخصی و حساس ندارند.
برای استفاده از خدمات این صرافی ها فقط کافی است که به یک کیف پول متصل شوید.
صرافی‌های غیرمتمرکز بر روی شبکه های بلاک چین که قابلیت اجرای قراردادهای هوشمند را دارند ایجاد می‌شوند.
پلتفرم اتریوم هم اکنون بزرگ‌ترین میزبان صرافی‌های غیرمتمرکز است.
برای اینکه به صورت کامل روش کار صرافی غیرمتمرکز را متوجه شویم، ابتدا لازم است که با مفهوم قرارداد هوشمند آشنا شوید.
آشنایی بیشتر با مفهوم قرارداد های هوشمند
اجرای قطعی قرارداد یکی از ویژگی های اصلی یک قرارداد هوشمند است. در واقع آن چیزی که دلیل بر تفاوت قرارداد های معمولی و قرارداد هوشمند می‌شود این است که در قرارداد هوشمند، هیچ‌کس (حتی خود سازنده) قادر نخواهد بود که از اجرای قرارداد جلوگیری کند.
به همین دلیل برای اجرای یک قرارداد هوشمند می توان به غیر متمرکز بودن این قراردادها به راحتی اعتماد کرد.
بنابراین، هنگامی که یک قرارداد هوشمند بر روی یک شبکه بلاک چینِ مستقل مانند پلتفرم اتریوم اجرا می شود، دیگر توقف ناپذیر است و هیچ فردی قادر نخواهد بود که جلوی اجرای این قرارداد را بگیرد.
با قابلیت قراردادهای هوشمند می‌توان نرم افزارهایی را ایجاد کرد که بدون هیچ‌گونه واسطه تا ابد به فعالیت خود ادامه دهند.
به این نرم افزارها نرم افزار های غیرمتمرکز (Dapp) نیز گفته می شود.
اتمیک سواپ (Atomic Swap) نوعی از معاملات غیرمتمرکز هستند که در آن بر روی انجام معاملات بین شبکه های بلاکچین (به عنوان مثال بیت کوین به اتریوم) تمرکز می شود.
نمی توان این نوع معاملات را در صرافی‌های غیرمتمرکز معمولی انجام داد. صرافی غیرمتمرکزی که درون کیف پول Atomic Wallet وجود دارد، به روش اتمیک سواپ (Atomic Swap) کار می‌کند.
قبل از هر چیزی لازم است بگوییم که صرافی‌های غیر متمرکز از خدمات امانت‌داری بهره نمی برند. و مسئولیت همه دارایی‌ها بر عهده خود افراد است.
به همین دلیل انجام هرگونه اشتباه در خرید و فروش ها و جابجایی ارزهای دیجیتال، جبران‌ناپذیر و غیرقابل بازگشت است.
اگر بخواهیم یکی دیگر از معایب صرافی های غیرمتمرکز را نام ببریم باید بگوییم که حجم معاملات در صرافی های غیر متمرکز بسیار کمتر از صرافی های متمرکز است.
دلیل این که افراد کمتری حاضر به فعالیت در صرافی های غیر متمرکز هستند این است که حجم معاملات در مقایسه با صرافی های متمرکز (مانند بایننس) بسیار پایین تر است.
صرافی‌های غیرمتمرکز به طور کامل متن‌باز و شفاف هستند. اما امکان دارد که گاهی اوقات در صرافی‌های جدید کدهای نرم افزار صرافی با مشکلات فنی یا امنیتی روبرو شوند.
یکی از مهم ترین مشکلات صرافی‌های غیرمتمرکز مسئله مقیاس‌پذیری (سرعت و کارمزد تراکنش‌های) در شبکه بلاک چین است.
صرافی‌های غیرمتمرکز یک مشکل اساسی دیگر هم دارند. هم اکنون این صرافی ها از همه رمز ارزها نمی توانند پشتیبانی کنند. البته رفع شدن این مشکل در آینده چیزی دور از ذهن نیست.
به طور مثال در حال حاضر اکثر صرافی‌های غیرمتمرکز روی اتریوم فعال هستند. و تنها از تبدیل اتریوم و توکن‌های مبتنی بر اتریوم (ERC-20) پشتیبانی می‌کنند. به‌عنوان مثال در این صرافی‌ها قادر نخواهید بود رمز ارزی مانند تزوس را معامله کنید.
امکانات معاملاتی کم از معایب دیگر صرافی‌های غیرمتمرکز است.
و همچنین روند تطبیق معاملات هم نسبت به صرافی های متمرکز بسیار کندتر است. همین مسئله می‌تواند باعث شود که تجربه کاربری نه‌چندان مناسبی برای افراد به وجود آید.
در ادامه این مطلب به معرفی ۶ مورد از بهترین صرافی‌های غیرمتمرکز می پردازیم.
این مطلب صرفا جهت معرفی این صرافی هاست و مسئولیت استفاده از این صرافی بر عهده خود افراد است.
صرافی کایبرسواپ (Kyberswap) یکی از بهترین صرافی‌های غیر متمرکز نسل جدید است. این صرافی به‌صورت غیرمتمرکز و همتابه‌همتا مشغول به فعالیت است .
صرافی کایبرسواپ مبتنی بر شبکه بلاک چین اتریوم است. این صرافی از قراردادهای هوشمند به‌منظور انجام و تسهیل معاملات بهره می برد.
نقطه قوت دیگر صرافی کایبرسواپ این است که از ذخایر پویا یا داینامیک استفاده می کند. و به شبکه امکان می‌دهد تا با فراهم کردن نقدینگی کافی، خدمات و امکاناتش را بسیار ارزان‌تر در اختیار افراد قرار دهد.
این پروژه در کشور سنگاپور توسعه پیدا کرده است و دارای یک رمز ارز با نام «KNC» است.
صرافی یونی‌سواپ (Uniswap)، مبتنی بر شبکه بلاک چین اتریوم ایجاد شده است. در این صرافی شما می توانید تنها با چند قدم ساده با بهره گیر از قراردادهای هوشمند، اتریوم و توکن‌های ERC-20 خود را معامله کنید.
صرافی وان‌اینچ از چندین صرافی غیرمتمرکز تشکیل شده است. در حقیقت وان‌اینچ چندین صرافی غیرمتمرکز در قالب یک پلتفرم است.
در این صرافی می توان سفارشات را به صورت محدود (Limit Order) ثبت کرد.
متنوع بودن توکن‌های موجود در صرافی وان‌اینچ نیز قابل‌قبول است.
هنگامی که در پلتفرم وان‌اینچ ثبت سفارش می‌کنید، سفارش شما در دفتر سفارشات چندین صرافی غیرمتمرکز قرار می‌گیرد.
صرافی بالانسر یک پلتفرم مدیریت پرتفوی سرمایه‌گذاریِ غیرامانت‌داری و ارائه‌دهنده نقدینگی است.
با متصل کردن والت خود به صرافی بالانسر قادر خواهید بود اتریوم و بسیاری از توکن‌های مبتنی بر اتریوم را معامله کنید.
شبکه اصلی این صرافی از اواخر ماه مارس ۲۰۲۰ میلادی راه اندازی شده است.
صرافی (IDEX) مبتنی بر شبکه اتریوم ساخته شده است. از مدت فعالیت این صرافی زمان زیادی نمی گذرد و توانسته است در این مدت کوتاه توجه بسیاری از کاربران را به خود جلب کند.
امکانات و ساختار آی‌دی‌اکس (IDEX) بسیار به صرافی‌های عادی شبیه است.
بایننس صرافی غیرمتمرکز خود را در فوریه سال ۲۰۱۹ میلادی به راه انداخت. کارمزدها در این صرافی نسبت به دیگر صرافی های غیرمتمرکز بسیار پایین تر است. داشتن رابط کاربری مناسب و ایمنی بالا نیز از ویژگی های دیگر این صرافی غیرمتمرکز است.
به خاطر داشته باشید که بایننس به‌صورت رسمی گفته است که کاربران کشورهایی که تحریم‌شده اند از جمله ایران، قادر به استفاده از خدمات این صرافی نخواهند بود.
با این‌حال بعضی از کاربران ایرانی اعلام کرده اند که با استفاده از تغییر آی‌پی خود توانسته اند در این صرافی معاملات خود را انجام دهند. همچنین این صرافی برای کاربران آمریکایی نیز امکان انجام معاملات را فراهم نمی کند.
