در سالهای اخیر چند نوع از غلات بیشتر از بقیه توصیه شدند، یکی از آن غلات چاودار است و دیگری جو دوسر. در این مقاله بطور کامل و دقیق توضیح خواهم داد که چاودار چیست و با فرق جو دوسر با چاودار اشنا خواهیم شد.
چاودار یکی از گونه هایی است که به صورت وحشی در شام، مرکز و شرق ترکیه و در مناطق مجاور مانند شمال غرب ایران رشد می کند. شواهد کشف شده در تل ابوهریره، در سوریه امروزی، نشان می دهد که چاودار در زمره اولین محصولات غلاتی بوده که حدود ۱۳۰۰۰ سال پیش به طور سیستماتیک کشت شده.
از قرون وسطی مردم این دانه را به طور گسترده در اروپای مرکزی و شرقی کشت می کردند . این محصول در بیشتر مناطق شرق فرانسه و آلمان و شمال مجارستان به عنوان غلات اصلی در تهیه و پخت نان مورد استفاده قرارگرفته است. نان چاودار در دوران قبل از صنعتی شدن جهان و به دلیل کشت و برداشت پیچیده ی گندم بسیار پر طرفدار بوده، ناگفته نماند این محصول در جنوب اروپا و در زمین های حاشیه ای نیز کشت میشده.
این دانه جزو غلات دسته بندی میشود و نباید آن را با چچم که برای چمن، مرتع و یونجه برای دام استفاده می شود، اشتباه گرفت.
پر طرفدار ترین شکل مصرف این محصول آسیاب شده آن است. آرد چاودار میتواند در تهیه انواع نان کاربرد داشته باشد.آرد چاودار خواص مثل کهش وزن و مبارزه با دیابت دارد و همچنین میتواند مواد اولیه ی انواع شیرینی جات باشد.
مشکل اصلی در مسیر تهیه این آرد، میتواند پیدا کردن محلی مناسب برای خرید آن باشد. اجناس غیر اصل در بازار زیاد هستند و نمیتوان به آنها اعتماد کرد، مخصوصا با ورود آرد چاودار خارجی و نامرغوب به بازار کار خریداران شخت تر نیز شده است.
این محصول در مناطق شمال غرب کشورمان در فصل بهار کشت میشود و برای برداشت به ۲ سال زمان نیاز دارد. با اینکه چاودار زمستانه در فصل پاییز و برای تامین پوشش زمین برای زمستان کاشته میشود.
این گیاه در روزهای معتدل تر زمستان رشد میکند، زمانی که نور خورشید به طور موقت گیاه را گرم میکند، حتی در حالی که زمین پوشیده از برف است. میتوان از آن برای جلوگیری از رشد علفهای هرزی که در برابر سرما مقاوم هستند استفاده کرد.
برداشت چاودار ( rye ) بسیار شبیه برداشت گندم است. این کار معمولاً با کمباین انجام میشود که ساقه ها را میبرند، دانهها را خرمنکوب میکنند و دانهها را میکوبند و کاه را در مزرعه رها میکنند، جایی که بعداً فشرده میشود و به انبار منتقل میشود تا در زمستان به عنوان خوراک دام مورد استفاده قرار بگیرد، یا در زمین کشاورزی باقی میماند تا به خورد خاک رفته و خاک را قوی تر کند.
دانه حاصل شده در سیلوهای محلی ذخیره می شود، قبل از عصر کشاورزی مکانیزه ، برداشت این دانه یک کار دستی بود که با داس انجام می شد. این دانه نسبت به گندم از قد بلندتری برخوردار است بطوری که در مزارع کاملا قابل رویت و تشخیص است.
به همین دلیل کاه بیشتری نیز از کشت این محصول به دست می آید و میتواند برای دام دارانی که برای غذای زمستان احشام خود کاه انبار میکنند سودآوری قابل توجهی داشته باشند.
چاودار از قدیم الایام از نظر کیفیت و قابلیت مصرف، در درجه اهمیت پایینتری نسبت به گندم در نظر گرفته میشد، اما دارای هستههای به مراتب بزرگتر و مقاومتریست.
در قرن نوزدهم تلاشهایی برای ایجاد ترکیبی با بهترین ویژگیهای هر دو دانه صورت گرفت که در ابتدا به عنوان تریتیکوسکال شناخته شد، اما در نهایت به عنوان تریتیکاله شناخته شد.
تریتیکاله که در ابتدا مملو از مشکلات کشت و جوانه زنی بود، در قرن بیست و یکم در سرتاسر جهان رایج تر می شود و میلیون ها هکتار زمین زیر کشت این محصول میرود.
شاید جالب ترین نکته در مورد سوال جو دوسر چیست این باشد که این دانه از علف های هرز غلات اهلی شده اولیه به دست می آید، سپس به سمت غرب و به مناطق خنک تر و مساعد برای کشت پراکنده می شود و در نهایت منجر به اهلی شدن آن در مناطقی از خاورمیانه و اروپا می شود.
البته همین داستان در مورد چاودار نیز صدق میکند. این دانه نیز در ابتدا به عنوان علف هرزی که در بین خوشه های گندم رشد میکرد شناخته میشده و کشاورزان آن را از بین میبردند.
بعدها و با انجام تحقیقات متوجه شدند که چاودار چیست و مشغول کشت آن شدند.
جو دوسر بهتر است در مناطق معتدل کشت شود. آنها نسبت به سایر غلات مانند گندم، چاودار یا جو نیاز به گرمای تابستان کمتری دارند و همچنین تحمل بیشتری در برابر باران دارند، بنابراین در مناطقی با تابستان های خنک و مرطوب مانند خاورمیانه، شمال غرب اروپا و حتی ایسلند اهمیت ویژه ای دارند.
جو دو سر گیاهی یک ساله است و می توان آن را در پاییز (برای برداشت اواخر تابستان) یا در بهار (برای برداشت اوایل پاییز) کاشت.
در سال ۲۰۱۹، تولید جهانی جو دوسر ۲۳ میلیون تن بود که در راس آنها روسیه و کانادا بودند که هر کدام حدود ۲۰ درصد از کل جهان را در اختیار داشتند. سایر تولیدکنندگان قابل توجه لهستان ، فنلاند ، استرالیا و بریتانیا بودند که هر کدام بیش از ۱ میلیون تن تولید کردند.
جو دوسر کاربردهای متعددی در غذاها دارد. معمولاً آنها را در بلغور جو دوسر میغلطانند یا خرد میکنند یا جهت تولید آرد جو دوسر ریز آسیاب میکنند. بلغور جو دوسر عمدتا به عنوان فرنی مصرف می شود ، اما ممکن است در انواع محصولات پخته شده مانند کیک جو دوسر ، کلوچه های جو دوسر و نان جو نیز استفاده شود.
در اسکاتلند، با خیساندن پوسته های جو دو سر به مدت یک هفته، غذایی درست می کردند، بنابراین قسمت ریز و آرد دار از غذا به صورت رسوب باقی می ماند تا صاف شود، بجوشد و خورده شود.
جو دوسر نیز به طور گسترده به عنوان غلیظ کننده در سوپ استفاده می شود، در برخی کشورها از جو یا برنج نیز ممکن است در به همین منظور استفاده شود.
جو حاوی مواد مغذی ضروری متنوعی است (جدول را ببینید). در 100 گرم 1630 کیلوژول (389 کیلو کالری) انرژی غذایی را تامین می کند و منبع غنی (20 درصد یا بیشتر از ارزش روزانه ، DV) پروتئین (34 درصد DV)، فیبر غذایی (44 درصد DV) چندین نوع از انواع ویتامین ها از جمله ویتامین B و مواد معدنی رژیمی متعدد به ویژه منگنز (233% DV) جو دوسر دارای 66 درصد کربوهیدرات است و شامل 11 درصد فیبر غذایی و 4 درصد بتا گلوکان ، 7 درصد چربی و 17 درصد پروتئین است.
رایج ترین غلات سبوس دار مصرفی در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه گندم، چاودار و جو دوسر است. جو معمولی عمدتاً در خوراک دام و همچنین برای تولید مالت و پودر جوانه جو بکار میرود و فقط به میزان محدودی برای مصرف انسان استفاده شده است.
گندم و چاودار غلات برهنه (کاریوپسیس) هستند که به این معنی است که پوسته آن در هنگام خرمنکوبی در مزرعه بصورت کامل از دانه جدا میشود، در حالی که جو دو سر و جو معمولی معمولاً غلات پوشیده شده هستند که باید در طی فرآیند آسیاب پوسته آن جدا شوند.
پس از پوست کندن، بلغور جو دوسر به عنوان غلات کامل طبقه بندی می شود. در صورتی که تمام اجزای کاریوپسیس پس از مروارید کردن باقی بماند، ایم مورد به نظر باید در مورد جو نیز صادق باشد.
یکی از موارد فرق جو دوسر با چاودار در میزان پروتئین این دانه هاست. گندم و جو (پرک جو دوسر) در مقایسه با چاودار و به خصوص جو (پرک جو مروارید) پروتئین بالایی دارند.
Benefits include lower blood sugar and cholesterol levels, protection against skin irritation, and reduced constipation. In addition, they are very filling and have many properties that should make them a food helpful for weight loss.
جو دارای بالاترین میزان نشاسته هستند، در حالی که چاودار دارای فیبر غذایی و قند و جو پرچرب هستند. با این حال، بسته به رقم و شرایط رشد، تغییرات زیادی در ترکیب وجود دارد.
رتبه بندی دانه ها شاید غیرممکن نباشد اما مطمئنا گمراه کننده است. ارزش نسبی آنها بستگی به مواد مغذی مورد نظر شما دارد و کاربرد انواع آرد متفاوت است.
آیا یک ماده مغذی مهمتر از دیگری است؟ آیا فیبر مهمتر از پروتئین است؟ شاید، اگر یک شهروند مسن هستید، اما اگر کودک هستید نه. آیا ارزش غذایی را بر اساس مواد مغذی در هر اونس یا مواد مغذی در هر کالری انتخاب می کنید؟ آیا خرید آرد گندم کامل نسبت به خرید آرد سمولینا انتخاب بهتری است؟
با وجود این مشکلات، تصمیم گرفتیم آن را امتحان کنیم و دوازده غلات رایج را با توجه به مواد مغذی زیر رتبه بندی کنیم: پروتئین، فیبر، آهن، روی، اسید فولیک، ویتامین E، ریبوفلاوین، نیاسین، تیامین و کلسیم. اگر به هر یک از این مواد مغذی یک امتیاز اختصاص دهید، رتبه بندی به صورت زیر است:
غلات دارای بالاترین کلسیم به ترتیب عبارتند از: آمارانت، کینوا، جو دوسر، جو، چاودار و گندم کامل .
غذاهای بدون گلوتن عبارتند از: ذرت، برنج، سویا. (گندم سیاه ممکن است حاوی مقدار کمی گلوتن باشد.)
پنج دانه اصلی برای آهن عبارتند از: کینوا، آمارانت، جو دوسر، برنج غنی شده، ارزن و جو.
دانه های برتر برای روی (یک تقویت کننده مهم سیستم ایمنی) عبارتند از: برنج وحشی، چاودار، آمارانت، جو دوسر و کینوا.
دانه های برتر برای اسید فولیک عبارتند از: ارزن، برنج وحشی، چاودار، آمارانت و جو.
Source : https://mofidan.com/چاودار-چیست-فرق-جو-دوسر-با-چاودار/