در فصلهای مختلف در مورد حشرات چه گفته شده؟
پوستک، از ورود نیش حشرات و عوامل بیماریزا به گیاه جلوگیری میکند. (فصل ۶ دهم - گفتار ۲)
دستدادن، روبوسی، نیش حشرات، آب و غذا، ویروس HIV را منتقل نمیکند. (فصل ۵ یازدهم - گفتار ۳)
گیاهان، همانند همهی جانداران دیگر، در یک محیط پیچیده، شامل عوامل غیرزنده (مانند: دما، رطوبت و نور) و عوامل زنده (باکتریها، قارچها و حشرات) رشد میکنند و محصول میدهند. (فصل ۱ دهم - گفتار ۱)
فرومونها، ترکیبهای شمیاییای هستند که از یک فرد ترشح میشوند و در فرد یا افراد دیگری از همان گونه، پاسخهای رفتاری ایجاد میکنند. مثلا زنبور از فرومونها برای هشدار خطر حضور شکارچی به دیگران استفاده میکند. مارها از فرومون برای جفتیابی استفاده میکنند. گربهها از فرومون برای تعیین قلمروی خود استفاده میکنند. (فصل ۴ یازدهم - گفتار ۲)
گاهی ممکن است کل یک جاندار سنگواره شده باشد؛ مثل ماموتهای منجمد شدهای که همه قسمتهای بدن آنها، حتی پوست و مو، حفظ شدهاند یا حشراتی که در رزینهای گیاهان به دام افتادهاند. (فصل ۴ دوازدهم - گفتار ۳)
یکی از کاربردهای زیست فناوری، تولید گیاهان مقاوم در برابر بعضی آفتها هستند. این روش توانسته است مصرف آفتکشها را کاهش دهد. بهعنوان مثال برخی از باکتریهای خاکزی، پروتئینهایی تولید میکنند که حشرات مضر برای گیاهان زراعی را میکشند. این باکتریها در مرحلهای از رشد خود نوعی پروتئین سمی میسازند که ابتدا بهصورت مولکولی غیرفعال است. این مولکول در بدن حشره فعال شده، حشره را از بین میبرد. (فصل ۷ دوازدهم - گفتار ۳)
گیاهان حشره خوار، فتوسنتزکنندهاند، ولی در مناطقی زندگی میکنند که از نظر نیتروژن فقیرند. در این گیاهان برخی برگها برای شکار و گوارش جانوران کوچک مانند حشرات، تغییر کرده است. گیاه توبرهواش که از گیاهان حشرهخوار است در تالابهای شمال کشور میروید. این گیاه حشرات و لارو آنها را به سرعت به درون بخش کوزه مانند خود میکشد و سپس گوارش میدهد. (فصل ۷ دهم - گفتار ۲)
گوناگونی جانورانی مانند حشرهها در زیستگاهی با گیاهان گلدار بیشتر است. (فصل ۸ یازدهم - مقدمه فصل)
اکثر (بیشتر) گرده افشانها، حشرهاند و گرده افشانی بسیاری از گیاهان کشاورزی و درختان میوه به کمک حشرات انجام می شود. (فصل ۸ یازدهم - گفتار ۳)
برگ تلهمانند گیاه گوشتخوار کرکهایی دارد که با برخورد حشره به آنها تحریک و پیامهایی را به راه میاندازند که سبب بستهشدن برگ و درنتیجه به دام افتادن حشره میشود. حشرههای کوچک نمیتوانند روی برگهای کرک دار به راحتی حرکت کنند؛ همچنین اگر گیاه مواد چسبناک ترشح کند، حرکت حشره دشوارتر و گاه غیرممکن میشود. (فصل ۹ یازدهم - گفتار ۲)
بعضی گیاهان در پاسخ به زخم، ترکیباتی ترشح میکنند که در محافظت از آنها نقش دارند. گاه حجم این ترکیبات آن قدر زیاد است که حشره در آن به دام میافتد. با سخت شدن این ترکیبات، سنگواره هایی ایجاد می شود که حشره در آن حفظ شده است. (فصل ۹ یازدهم - گفتار ۲)
حشرهای که قصد خوردن برگهای درخت آکاسیا را داشته باشد، مورد حملهی مورچهها قرار میگیرد. این مورچهها حتی به پستاندارن کوچک که روی درخت آکاسیا زندگی میکنند و نیز به گیاهان دارزیای که روی درخت آکاسیا رشد میکنند هم حمله میکنند. (فصل ۹ یازدهم - گفتار ۲)
--------------------------------------------------
برای دیدن فیلمهای انیمیشنی از درس زیستشناسی، کانال «مدرسه نقشه ذهنی» را در گوگل و یوتیوب جستجو کنید..
---------------------------------------------------