اين دعا را امير المؤمنين و حضرت امام محمّد باقر و امام جعفر صادق (عليهم السلام) مكرّر مى‌خواندند.
دعا بر ابو جعفر محمّد بن عثمان (رحمه الله) خوانده شد. وى مردى جليل القدر و از اصحاب ائمّه (عليهم
السلام) بود، پس گفت: مثل اين دعا در فضل، دعايى نيست و خواندن اين دعا از بهترين عبادت هاست.
دعا اين است:
اللَّهُمَّ أَنْتَ رَبِّي وَ أَنَا عَبْدُكَ آمَنْتُ بِكَ مُخْلِصاً لَكَ عَلَى عَهْدِكَ وَ وَعْدِكَ مَا اسْتَطَعْتُ
خداوندا ! پروردگار من تويى و من بنده توام. به تو ايمان دارم در حالى كه آن را براى تو خالص كرده ام. بر
پيمان تو ثابتم و به وعده تو به قدر آنچه استطاعت و قدرت دارم، باور دارم.
أَتُوبُ إِلَيْكَ مِنْ سُوءِ عَمَلِي وَ أَسْتَغْفِرُكَ لِلذُّنُوبِ الَّتِي لَا يَغْفِرُهَا غَيْرُكَ
به سوى تو، از بدى كردار خودم، توبه و بازگشت مى كنم و از تو براى گناهانی که آنها را غير تو نمى آمرزد، طلب آمرزش مى نمايم كه
أَصْبَحَ ذُلِّي مُسْتَجِيراً بِعِزَّتِكَ وَ أَصْبَحَ فَقْرِي مُسْتَجِيراً بِغِنَاكَ
خوارى من به عزّت تو جبران مى گردد و ندارىِ من به توانگرى تو جبران مى شود،
وَ أَصْبَحَ جَهْلِي مُسْتَجِيراً بِحِلْمِكَ وَ أَصْبَحَتْ قِلَّةُ حِيلَتِي مُسْتَجِيرَةً بِقُدْرَتِكَ
و نادانى من در ارتكاب گناه به بردبارى تو برطرف مى شود و ضعف و بيچارگى من به توانايى تو جبران مى شود.
وَ أَصْبَحَ خَوْفِي مُسْتَجِيراً بِأَمَانِكَ وَ أَصْبَحَ دَائِي مُسْتَجِيراً بِدَوَائِكَ
ترس من به امان دادن تو برطرف مى شود.درد من به دواى تو درمان مى گردد.
وَ أَصْبَحَ سُقْمِي مُسْتَجِيراً بِشِفَائِكَ وَ أَصْبَحَ حَيْنِي مُسْتَجِيراً بِقَضَائِكَ
بيمارى من به شفا دادن تو درمان مى شود. هلاك من به حكم و دست تو است.
وَ أَصْبَحَ ضَعْفِي مُسْتَجِيراً بِقُوَّتِكَ وَ أَصْبَحَ ذَنْبِي مُسْتَجِيراً بِمَغْفِرَتِكَ
ناتوانى من به توانايى تو جبران مى شود. گناه من به آمرزش تو بخشوده مى شود.
وَ أَصْبَحَ وَجْهِي الْفَانِي الْبَالِي مُسْتَجِيراً بِوَجْهِكَ الْبَاقِي الدَّائِمِ الَّذِي لَا يَبْلَى وَ لَا يَفْنَى
وجود من فانى است اما ذات تو باقى و هميشگى است كه نابود نمى شود و تباه نمى گردد.
يَا مَنْ لَا يُوَارِي مِنْهُ لَيْلٌ دَاجٍ وَ لَا سَمَاءٌ ذَاتُ أَبْرَاجٍ وَ لَا حُجُبٌ ذَاتُ أَرْتَاجٍ وَ لَا مَا فِي قَعْرِ بَحْرٍ عَجَّاجٍ
اى كسى كه ديد و آگاهى او را شب تاريك نمى پوشاند، و نيز آسمان كه برج ها و پرده هاى پوشاننده دارد. و آب روان شده در درياى موج دار.
يَا دَافِعَ السَّطَوَاتِ يَا كَاشِفَ الْكُرُبَاتِ يَا مُنْزِلَ الْبَرَكَاتِ مِنْ فَوْقِ سَبْعِ سَمَاوَاتٍ
اى دفع كننده بلاهاى حملهور، اى برطرف كننده اندوه ها، اى فرو آورنده بركت ها و خيرها از هفت آسمان ها،
أَسْأَلُكَ يَا فَتَّاحُ يَا مُرْتَاحُ يَا نَفَّاحُ يَا مَنْ بِيَدِهِ خَزَائِنُ كُلِّ مِفْتَاحٍ
از تو اى گشاينده درهاى رحمت، اى راحت بخش، اى بخشايشگر نفع رساننده، اى كسى كه به دست اوست كليدهاى هر خزينه اى،
أَسْأَلُكَ أَنْ تُصَلِّيَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ الطَّيِّبِينَ الطَّاهِرِينَ وَ أَنْ تَفْتَحَ لِي خَيْرَ الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ
درخواست دارم بر محمد و بر آل او رحمت فرستى كه پاكان و پاكيزگانند و آن كه براى من از خوبى هاى دنيا و آخرت درى را بگشايى
وَ أَنْ تَحْجُبَ عَنِّي فِتْنَةَ الْمُوَكَّلِ بِي وَ لَا تُسَلِّطْهُ عَلَيَّ فَيُهْلِكَنِي وَ لَا تَكِلْنِي إِلَى أَحَدٍ طَرْفَةَ عَيْنٍ
و از من بلايى را كه حتمى است، برطرف نمايى. آن را بر من مسلّط مگردان تا آن كه مرا هلاك كند. مرا به كسى از خلايق به قدر برهم زدن چشمى وامگذار
فَيُعْجِزَ عَنِّي وَ لَا تَحْرِمْنِي الْجَنَّةَ وَ ارْحَمْنِي وَ (تَوَفَّنِي مُسْلِماً وَ أَلْحِقْنِي بِالصَّالِحِينَ)[1]
تا آن كه از امر من عاجز شود. مرا از بهشت محروم مساز و بر من رحم نماى. مرا در حالى بميران كه اطاعت كننده تو باشم و مرا به صالحان ملحق كن.
وَ اكْفُفْنِي بِالْحَلَالِ عَنِ الْحَرَامِ وَ بِالطَّيِّبِ عَنِ الْخَبِيثِ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ
مرا به سبب روزى حلال از مال حرام و به سبب روزى نيكو و پاك، از چيز بد و نجس باز دار، اى رحم كننده ترين رحم كنندگان.
اللَّهُمَّ خَلَقْتَ الْقُلُوبَ عَلَى إِرَادَتِكَ وَ فَطَرْتَ الْعُقُولَ عَلَى مَعْرِفَتِكَ فَتَمَلْمَلَتِ الْأَفْئِدَةُ مِنْ مَخَافَتِكَ
خداوندا، تو دل ها را آفريده اى براى آن كه تو را اراده نمايند و عقل ها را خلق كرده اى براى آن كه تو را
بشناسند، پس عقل ها از ترس تو مضطرب گشتند.
وَ صَرَخَتِ الْقُلُوبُ بِالْوَلَهِ إِلَيْكَ وَ تَقَاصَرَ وُسْعُ قَدْرِ الْعُقُولِ عَنِ الثَّنَاءِ عَلَيْكَ
و دل ها به حيرانى فرياد برآوردند، پس توان عقل ها از ستايش كردن تو كوتاه است
وَ انْقَطَعَتِ الْأَلْفَاظُ عَنْ مِقْدَارِ مَحَاسِنِكَ وَ كَلَّتِ الْأَلْسُنُ عَنْ إِحْصَاءِ نِعَمِكَ
و سخنان از وصف نمودن نيكويى هاى تو بريده و نارساست و زبان ها از شمردن نعمت هاى تو كند و عاجز است
فَإِذَا وَلِجَتْ بِطُرُقِ الْبَحْثِ عَنْ نَعْتِكَ بَهَرَتْهَا حَيْرَةُ الْعَجْزِ عَنْ إِدْرَاكِ وَصْفِكَ
پس هرگاه به قصد گفتگو و تفحّص وصف تو برآيند، آنها را حيرانى و ناتوانى از رسيدن به تعريف تو غالب مى
شود،
وَ هِيَ تَتَرَدَّدُ فِي التَّقْصِيرِ عَنْ مُجَاوَزَةِ مَا حَدَدْتَ لَهَا إِذْ لَيْسَ لَهَا أَنْ تَتَجَاوَزَ مَا أَمَرْتَهَا
پس دل ها تقصير دارند و نمى توانند از آنچه تعيين نموده اى، فراتر بروند و از آنچه فرموده اى تجاوز
نمايند
فَهِيَ بِالاقْتِدَارِ عَلَى مَا مَكَّنْتَهَا تَحْمَدُكَ بِمَا أَنْهَيْتَ إِلَيْهَا وَ الْأَلْسُنُ مُنْبَسِطَةٌ بِمَا تُمْلِي عَلَيْهَا
اما در كمال قدرتند بر آنچه آنها را قادر ساخته اى. تو را ستايش مى كنند طبق آنچه به آنها خبر رسانيده اى. زبان ها به آنچه بر آنها القا نموده اى گويايند.
وَ لَكَ عَلَى كُلِّ مَنِ اسْتَعْبَدْتَ مِنْ خَلْقِكَ أَلَّا يَمَلُّوا مِنْ حَمْدِكَ وَ إِنْ قَصُرَتِ الْمَحَامِدُ عَنْ شُكْرِكَ
بر هر كسى كه بنده خود گردانيده اى و آفريدگان خود واجب است آن كه از ستايش تو خسته نگردند، هرچند
ستايش هاى شكرگزاران كوتاه است
بِمَا أَسْدَيْتَ إِلَيْهَا مِنْ نِعَمِكَ فَحَمِدَكَ بِمَبْلَغِ طَاقَةِ جُهْدِهِمُ الْحَامِدُونَ وَ اعْتَصَمَ بِرَجَاءِ عَفْوِكَ الْمُقَصِّرُونَ
در برابر آنچه به ايشان عطا نموده اى و نعمت هاى بسيار ارزانى داشته اى، پس تو را ستايش مى كنند به قدر توان و سعى خود و تو به اندازه پاداش شان مى دهى. به اميد عفو تو تقصير كاران به درگاهت آمدند.
وَ أَوْجَسَ بِالرُّبُوبِيَّةِ لَكَ الْخَائِفُونَ وَ قَصَدَ بِالرَّغْبَةِ إِلَيْكَ الطَّالِبُونَ وَ انْتَسَبَ إِلَى فَضْلِكَ الْمُحْسِنُونَ
ترسندگان به پروردگارى تو اقرار دارند. طلب كنندگان ميل سوى تو دارند. نيكوكاران به بخشش بسيار تو متوسل گشته اند.
وَ كُلٌّ يَتَفَيَّأُ فِي ظِلَالِ تَأْمِيلِ عَفْوِكَ وَ يَتَضَاءَلُ بِالذُّلِّ لِخَوْفِكَ وَ يَعْتَرِفُ بِالتَّقْصِيرِ فِي شُكْرِكَ
هر كس در سايه چشمداشت عفو تو رو سويت مى آورد. به سبب ترس از تو خاشع و فروتن مى شود و به كوتاهى در شكرگزارى تو اعتراف مى كند.
فَلَمْ يَمْنَعْكَ صُدُوفُ مَنْ صَدَفَ عَنْ طَاعَتِكَ وَ لَا عُكُوفُ مَنْ عَكَفَ عَلَى مَعْصِيَتِكَ أَنْ أَسْبَغْتَ عَلَيْهِمُ النِّعَمَ
نافرمانى كسى كه از طاعت تو سرپيچى نموده و گستاخى كسى كه اقدام بر نافرمان بردارى تو نموده، مانع نمى شود از آن كه بر بندگان، نعمت هاى خود را تمام نمايى
وَ أَجْزَلْتَ لَهُمُ الْقِسَمَ وَ صَرَفْتَ عَنْهُمُ النِّقَمَ وَ خَوَّفْتَهُمْ عَوَاقِبَ النَّدَمِ وَ ضَاعَفْتَ لِمَنْ أَحْسَنَ
و براى ايشان بخشش هاى خود را كامل سازى و از ايشان عقوبت هاى خود را برگردانى. ايشان را از سوء عاقبت ترسانيده اى و نيكويى را براى كسى كه عمل نيك نموده است زياده گردانيده اى
وَ أَوْجَبْتَ عَلَى الْمُحْسِنِ شُكْرَ تَوْفِيقِكَ لِلْإِحْسَانِ وَ عَلَى الْمُسِيءِ شُكْرَ تَعَطُّفِكَ بِالامْتِنَانِ
بر نيكوكاران شكر توفيق انجام كارهاى نيك را لازم ساخته اى. بر بدكردار شكر مهربانى خود و بخشش را واجب كرده اى.
وَ وَعَدْتَ مُحْسِنَهُمُ الزِّيَادَةَ فِي الْإِحْسَانِ مِنْكَ فَسُبْحَانَكَ تُثِيبُ عَلَى مَا بَدْؤُهُ مِنْكَ
بندگان نيكوكار را به احسان بسيار خود وعده داده اى، پس تو را بسيار ستايش مى كنم، با شكرى كه ابتداى آن از توست
وَ انْتِسَابُهُ إِلَيْكَ وَ الْقُوَّةُ عَلَيْهِ بِكَ وَ الْإِحْسَانُ فِيهِ مِنْكَ وَ التَّوَكُّلُ فِي التَّوْفِيقِ لَهُ عَلَيْكَ
و بازگشت آن به توست و توان آن به سبب توفيق توست و انجام نيكوى آن از توست و تهيه اسباب آن به توفيق توست، و ثواب مى دهى،
فَلَكَ الْحَمْدُ حَمْدَ مَنْ عَلِمَ أَنَّ الْحَمْدَ لَكَ وَ أَنَّ بَدْأَهُ مِنْكَ وَ مَعَادَهُ إِلَيْكَ حَمْداً لَا يَقْصُرُ
پس ستايش و حمد براى توست، ستايش كسى كه مى داند جميع حمد و سپاس براى توست، نيز مى داند ابتداى حمد و منشأ آن از توست و آخر آن براى توست. ستايشى كه مورد خشنودى تو باشد.
عَنْ بُلُوغِ الرِّضَا مِنْكَ حَمْدَ مَنْ قَصَدَكَ بِحَمْدِهِ وَ اسْتَحَقَّ الْمَزِيدَ لَهُ مِنْكَ فِي نِعَمِهِ
سپاس كسى كه رضايت تو را اراده نموده باشد. و سزاوار زيادتى از جانب تو در نعمت ها باشد.
اللَّهُمَّ وَ لَكَ مُؤَيِّدَاتٌ مِنْ عَوْنِكَ وَ رَحْمَةٌ تُحْصِنُ بِهَا مَنْ أَحْبَبْتَ مِنْ خَلْقِكَ
بدست توست قوّت دادن و يارى نمودن و رحمتى كه مخصوص كسى ساخته اى كه دوست داشته اى.
فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ اخْصُصْنَا مِنْ رَحْمَتِكَ وَ مُؤَيِّدَاتِ لُطْفِكَ أَوْجَبَهَا لِلْإِقَالاتِ
پس رحمت فرست بر محمّد و بر آل او و ما را مشمول رحمت خاص خود كن، نيز تاييدات و الطاف خود را كه تأثير
بسيار در قبولى توبه ما
وَ أَعْصَمَهَا مِنَ الْإِضَاعَاتِ وَ أَنْجَاهَا مِنَ الْهَلَكَاتِ وَ أَرْشَدَهَا إِلَى الْهِدَايَاتِ
و نگاه دارنده از آفت هاى ضايع كننده ثواب دارد، نصيب مان كن.
نيز نجات دهنده ترين راه از بلاهاى هلاك كننده و مستقيم ترين آنها به سوى راه راست را قسمت مان كن.
وَ أَوْقَاهَا مِنَ الْآفَاتِ وَ أَوْفَرَهَا مِنَ الْحَسَنَاتِ وَ آثَرَهَا فِي الْبَرَكَاتِ
نيز حفظ كننده ترين آنها از بليّه ها و راهى كه بيشترين نيكويى ها و بركت ها را دارد
وَ أَزْيَدَهَا فِي الْقِسَمِ وَ أَسْبَغَهَا لِلنِّعَمِ وَ أَسْتَرَهَا لِلْعُيُوبِ وَ أَسَرَّهَا لِلْغُيُوبِ
و زياده ترين بخشش ها و نعمت ها و پوشاننده ترين عيب ها
وَ أَغْفَرَهَا لِلذُّنُوبِ إِنَّكَ قَرِيبٌ مُجِيبٌ وَ صَلِّ عَلَى خِيَرَتِكَ مِنْ خَلْقِكَ
و آمرزنده ترين راه است كه تو نزديكى و اجابت كننده دعايى. پس رحمت فرست بر آفريده پسنديده
وَ صَفْوَتِكَ مِنْ بَرِيَّتِكَ وَ أَمِينِكَ عَلَى وَحْيِكَ بِأَفْضَلِ الصَّلَوَاتِ وَ بَارِكْ عَلَيْهِمْ
و مخلوق برگزيده و امين تو بر وحى به زياده ترين رحمت ها. بركت فرست
بِأَفْضَلِ الْبَرَكَاتِ بِمَا بَلَّغَ عَنْكَ مِنَ الرِّسَالاتِ وَ صَدَعَ بِأَمْرِكَ وَ دَعَا إِلَيْكَ
بر او به بهترين بركت ها به سبب آن كه پيغام و وحى تو را رسانيده، فرمان تو را بيان كرده، بندگان
را به سوى تو خوانده،
وَ أَفْصَحَ بِالدَّلَائِلِ عَلَيْكَ بِالْحَقِّ الْمُبِينِ حَتَّى أَتَاهُ الْيَقِينُ وَ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ فِي الْأَوَّلِينَ
دليل هاى يگانگى تو را به راستى و آشكارا بيان كرده تا آن كه به يقين(شهادت) رسيده است.
رحمت فرستد خدا بر او در جمله پيشينيان و پسينيان
وَ صَلَّى عَلَيْهِ فِي الْآخِرِينَ وَ عَلَى آلِهِ وَ أَهْلِ بَيْتِهِ الطَّاهِرِينَ
رحمت فرستد خدا بر او و بر آل و اهل بيت او كه پاكانند.
وَ اخْلُفْهُ فِيهِمْ بِأَحْسَنِ مَا خَلَفْتَ بِهِ أَحَداً مِنَ الْمُرْسَلِينَ بِكَ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ
خدايا، جانشين او قرار ده ميان بندگان نيكوترين جانشين را، اى رحم كننده ترين رحم كنندگان.
اللَّهُمَّ وَ لَكَ إِرَادَاتٌ لَا تُعَارَضُ دُونَ بُلُوغِهَا الْغَايَاتِ قَدِ انْقَطَعَ مُعَارَضَتُهَا الْغَايَاتِ
خداوندا !خواسته ها و ارادت ها از براى توست و با تو كسى توان مخالفت ندارد. هيچ قصد و قدرت ديگرى توان
رويارويى با تو را ندارد.
بِعَجْزِ الِاسْتِطَاعَاتِ عَنِ الرَّدِّ لَهَا دُونَ النِّهَايَاتِ فَأَيَّةُ إِرَادَةٍ جَعَلْتَهَا إِرَادَةً لِعَفْوِكَ
قدرت ها از برگردانيدن اراده تو ناتوانند. پس هر اراده اى براى عفو كرده باشى
وَ سَبَباً لِنَيْلِ فَضْلِكَ وَ اسْتِنْزَالًا لِخَيْرِكَ فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ أَهْلِ بَيْتِ مُحَمَّدٍ وَ صِلْهَا
و سبب رسانيدن احسان خود و جهت نازل ساختن نيكويى مى توانى محقق و اجرا كنى. رحمت فرست بر محمّد و بر اهل بيت محمّد
اللَّهُمَّ بِدَوَامٍ وَ أَيِّدْهَا بِتَمَامٍ إِنَّكَ وَاسِعُ الْحَبَاءِ كَرِيمُ الْعَطَاءِ مُجِيبُ النِّدَاءِ سَمِيعُ الدُّعَاءِ
و آن را پيوسته دار كه تو بسيار بخشش مى كنى و بخشنده نعمتى و اجابت كننده و شنونده دعايى...
