مدیریت دانش با مدیریت اطلاعات چه تمایزی دارد؟ کدام یک برای سازمان کارآمدتر خواهد بود؟
متن کامل مقاله در: مدیریت دانش یا مدیریت اطلاعات
قبل از پرداختن به این مسئله نیاز است تا ابتدا تعریف مدیریت در هر یک از این دو مفهوم را بررسی کنیم. مدیریت اطلاعات در واقع کنترل و سازماندهی فرایندهای اطلاعاتی با هدف شناسایی و دسترس پذیر کردن اطلاعات ارزشمند در زمان و مکان مناسب و با کمترین هزینه برای افراد مناسب به منظور بهبود و ارتقا تصمیم گیری است. از نظر نوناکا و تاکوچی، مدیریت دانش نیز فرایندی است که طی آن سازمان به تولید ثروت از دانش و یا سرمایه فکری خود می پردازد. در واقع مدیریت دانش فرایندی است که به سازمان ها کمک می کند تا اطلاعات مهم خود را شناسایی، گزینش، سازماندهی و دسترس پذیر کنند تا در انجام فعالیت های اصلی سازمان، حل مشکلات، یادگیری، برنامه ریزی ها و تصمیم گیری ها از این اطلاعات استفاده حداکثری شود.
به این ترتیب مشخص می شود که اطلاعات، مولفه اصلی در هر دو مفهوم مدیریت اطلاعات و مدیریت دانش است. اما تمایز بین این دو در تمرکز بر فرایندهای پردازشی قبل و بعد از تولید اطلاعات است. اطلاعات حاصل پردازش داده، و دانش حاصل پردازش اطلاعات است. تمرکز اصلی مدیریت اطلاعات بر فرایند تبدیل داده به اطلاعات است. به عبارت بهتر مدیریت اطلاعات چرخه حیات اطلاعات را از مرحله تولید و استخراج تا استفاده و به کارگیری اطلاعات را کنترل می کند. بدیهی است که در این میان، به دلیل اهمیت داده ها در تولید اطلاعات و نیز ارزش اطلاعات تولید شده، مدیریت اطلاعات کنترل و مدیریت داده ها را نیز در گستره خود قرار می دهد.
در مقابل تمرکز اصلی مدیریت دانش بر فرایند پردازش اطلاعات و تبدیل آن به دانش است. مدیریت دانش، اطلاعات را از این حیث ارزشمند می داند که منجر به تولید دانش خواهند شد. در واقع مدیریت دانش، مدیریت فرایندهای دانشی، از گردآوری اطلاعات برای تولید دانش تا استفاده از دانش تولید شده برای بهبود تصمیم گیری ها و فعالیت های سازمانی است.
بیشتر بخوانید: مدیریت دانش سازمانی
عنصری که مدیریت دانش را از مدیریت اطلاعات متمایز میکند، دست اندازی مدیریت دانش به گستره دانسته های غیر مدون و فراتر از آن دانسته های ضمنی افراد است. دانش به دو شکل دانش صریح (آشکار) و دانش ضمنی (نهان) وجود دارد. اگر بپذیریم که مدیریت دانش با نیل به این مسئله که بسیاری از افراد در سازمان ها از دانش ضمنی خود بی اطلاع اند و یا توانایی تبین و ارائه آن را ندارند، به دنبال بهره گیری کارآمد و بهینه از همه دانسته های ساختاریافته و ساختار نیافته، مضبوط و غیر مضبوط، آشکار و نهان و نیز به کارگیری حداکثری این منابع اطلاعاتی در خدمت سازمان و در جهت تحقق ماموریت سازمان است، آنگاه می توان پی برد که مدیریت دانش و مدیریت اطلاعات دارای تشابهات و همپوشانی های بسیاری هستند که گاها باعث میشود تا تشخیص دامنه و حدود این دو از یکدیگر سخت و تا حدودی ناممکن باشد.
بنابراین میتوان بیان کرد که مدیریت اطلاعات و مدیریت دانش در کنار یکدیگر تمام گستره مثلث داده را به صورت تخصصی شامل میشوند. (تمرکز مدیریت اطلاعات بر داده و اطلاعات، و تمرکز مدیریت دانش بر اطلاعات، دانش و خرد) و از همین جهت برای سازمان ها حائز اهمیت هستند. اما به دلیل نزدیکی دانش به مرحله تصمیم گیری و اینکه دانش گستره بیشتری از اطلاعات دارد، مدیریت دانش به مراتب اهمیت بالاتری خواهد داشت.
مقالات بیشتر در: hoseinmirzaei.ir
