یکی از مهمترین بخش‌های برنامه‌ریزی سفر، تصمیم‌گیری درباره وسایلی هست که می‌خوایم همراهمون داشته باشیم. من اینجا به طور خاص درباره سفری صحبت می‌کنم که حداقل چند هفته طول می‌کشه و با توجه به تجربه خودم که الان نزدیک ۲ ساله در سفر هستم، تمرکزم روی کوله (و نه چمدون) هست. این توصیه‌ها قطعا برای همه مناسب نیست، فقط شاید بهتون کمک کنه یه ایده کلی داشته باشین که چطور وسیله انتخاب کنین و بعد براساس نیازها و خواسته‌های خودتون، به بهترین نتیجه برسید.
حداقل وسیله ممکن ولی کامل‌ترین!
وقتی می‌دونی قراره مدت زیادی توی سفر در حال جابجایی باشی و بارها و بارها کوله‌ات رو حمل کنی، مهمترین دغدغه وزن کوله است! از طرفی سفر کم‌بودجه یعنی تا حد امکان وسایل لازم رو همراهت داشته باشی که نخوای هزینه کنی. همین‌طور تا جای ممکن بهتره وسایل جمع‌وجور انتخاب بشه.
به نظرم مهمترین عامل، شناخت خودتت، عادت‌ها و ترجیحاتت هست؛ برای همین هم میگم این مطلب قرار نیست راه دقیقی مشخص بکنه که برای همه مناسب باشه. مثلا من میدونم که آدم شستنِ لباس با دست نیستم و اصلا خیلی اوقات توی هاستل‌ها این امکان وجود نداره، پس لباس زیر برمی‌دارم. یا ترجیح میدم از یه سری وسایل نیمه‌ضروری بگذرم، ولی به جاش تنوع لباسم رو بیشتر کنم.
خیلی مهمه که بدونی قراره چه جور مسافری باشه. آیا قراره صرفا توریست باشی؟ یا ممکنه یه جا برای کار داوطلبانه هم اقدام کنی؟ یا مثلا بخوای طبیعت‌گردی و کوهنوردی هم داشته باشی. حتی مدل تفریح‌ها هم روی انتخاب وسایل اثرگذاره. مثلا من پرنده‌نگرم و تحت هر شرایطی دوربین عکاسیم همراهمه، یا لپ‌تاپ جزوی از کار و زندگیمه.
وقتی داری به چندتا کشور سفر می‌کنی، باید مخصوصا به آب‌وهوا و تغییراتش توجه کنی. مثلا سفر چهارماهه من به ترکیه، گرجستان و ارمنستان، از اسفند شروع شد و با اینکه قصد نداشتم خیلی لباس گرم بردارم، یه سرمای شدید و بارش برف بی‌سابقه توی ترکیه حتی باعث شد با خودم چکمه ببرم. یا توی سفر آسیا، می‌دونستم حداقل ۴ماه اول سفرم هوا بیشتر خنکه و اصلا هیچ جایی نمیرم که آب و دریا باشه، پس مایوم رو که به نظرم فضا می‌گرفت حذف کردم تا زمان مناسب، دوباره بخرمش.
قاعده کلی: تا حد امکان وسیله‌ها با استفاده از کیسه‌های مختلف (مربعی، توپی یا هر مدل دیگه‌ای) باید دسته‌بندی بشن که مخصوصا استفاده ازشون توی سفر راحتتر باشه. خیلی اوقات وقتی توقف کوتاهی در حد یه شب داری، نمیشه واسه یه دست لباس یا هر وسیله دیگه‌ای کل کوله‌ات رو بریزی بیرون.
این دسته یعنی هر چیزی که عملا بدونش نمیتونین زنده بمونین :) البته که آدمیزاد خیلی سخت‌جون‌تر از این حرف‌هاست و حتی بدون این ملزومات باز جون سالم به در می‌بره، ولی اگه این دسته رو به هر دلیل گم کنید یا از دست بدید، ممکنه شرایط براتون خیلی سخت بشه.
برای دارو، حتما حواستون باشه که اگه داروی ویژه‌ای مصرف می‌کنین که با نسخه تهیه میشه، ممکنه توی یه سری کشورها این دارو مجاز نباشه یا حداقل یه نسخه رسمی از دکتر باید همراهتون داشته باشین. مُسکن‌های معمولی تا الان برای من هیچ مشکلی ایجاد نکرده، ولی کلا توی انتخاب این چیزها نهایت احتیاط رو به خرج بدین.
بدون شک مهمترین مدرک پاسپورته، ولی خوبه یه سری چیزها از جمله چندتا قطعه عکس همراهتون باشه. من شخصا از قبل از اولین سفر طولانی خارج از کشورم، وکالت تام به پدرم دادم و همین‌طور شناسنامه و کارت ملیم رو کپی برابر اصل کردم و همراهم آوردم، به اضافه پاسپورت‌های قبلی که شاید یه زمانی برای کار خاصی مثل ویزا نیازم بشه.
به نظر من بخش اصلی وسایل سفر رو تشکیل میده و حجم قابل توجهی هم اشغال میکنه. اگه قرار باشه سه ماه فقط توریست توی شهر باشی، شاید انتخابت راحت باشه، ولی وقتی میخوای تجربه‌های متفاوتی از طبیعت‌گردی، کار داوطلبانه، تفریحات ساحلی و کارهای دیگه داشته باشی، موضوع پیچیده میشه. من یه قانون برای خودم گذاشتم که پنج دست لباس برای بالاتنه و سه تا برای پایین‌تنه انتخاب کنم، به اضافه حداقل یه دونه پیراهن که خودش یه لباس کامل محسوب میشه. مبنای انتخاب لباس‌هام خیلی چیزهاست: آب‌وهوا، فرهنگ کشور مقصد، راحتی خودم. با تمام این فاکتورها، سعی کردم سراغ گزینه‌هایی برم که تا حد امکان توی موقعیت‌های مختلف کاربردی باشن. مثلا تیشرتی انتخاب کردم که نه خیلی خنک بود نه خیلی گرم. همین‌طور یه بلوز آستین بلند یا با آستین سه‌ربع با مدل و طرحی که مناسب بیشتر موقعیت‌های روزمره باشه. با توجه به تجربه کارهای داوطلبانه‌ام توی مزرعه که دیده بودم چقدر لباس‌هام آسیب می‌بینن، سعی کردم لباس‌های خیلی نو یا لطیف برندارم که بعدا اگه خراب هم شدن ناراحت نشم. برای شلوار هم یه لگ انتخاب کردم که هم تنهایی استفاده می‌شد هم به عنوان یه لباس گرم زیر شلوارهای دیگه. شلوار جین برای من یه باید بود، چون به نظرم اکثر جاها به کار میومد. شلوار طبیعت‌گردی رو هم مناسب فصل پاییز/بهار انتخاب کردم.
سر کفش، خیلی با خودم کلنجار رفتم. می‌دونستم که آدم مهمونی یا جاهای رسمی نیستم، پس یه صندل انتخاب کردم که هم شبیه دمپایی بود، هم به خاطر بند پشتش، یه صندلی بیرونی محسوب می‌شد و حتی دیگه دمپایی برنداشتم. ولی در کنارش صندل طبیعت‌گردیم رو برداشتم که تا حد زیادی پاهام رو می‌پوشونه و حتی با جوراب هم همیشه پوشیدش و توی خیلی از موقعیت‌ها قابل استفاده است. در نهایت هم یه کفش اسپورت که ضدآب بود و توی موقعیت‌هایی مثل طبیعت به کار می‌اومد. اول کفش ترکینگ برداشتم، ولی خیلی‌ها گفتن با توجه به یکی از مقصدهام که نپال بود و پر از گزینه برای خرید کفش کوه خوب، بی‌خیالش شدم.
شاید این بخش برای خیلی‌ها مهم نباشه، ولی من لپ‌تاپ، دوربین عکاسی، هارد و مچ‌بند هوشمند دارم و کلی شارژر. یه کیسه مخصوص لوازم جانبی دارم، ولی به طور کلی لوازم الکترونیکم همیشه توی یه کوله حمله ۸ لیتری جداگانه است که مخصوصا موقع پرواز با خودم توی کابین می‌برم. یه چیزی که کمتر کسی باور میکنه اینه که من پاوربانک همراهم ندارم. تجربه سفر چهارماهه‌ام نشون داد تقریبا پیش نمیاد که بیشتر از ۲۴ساعت از تمدن دور باشم و توی اون سفر فقط یک بار ازش استفاده کردم. تا الان هم پیش نیومده گوشیم خاموش بشه و حتی گوشی من از مدل‌های جدید با باتری‌های خفن نیست. اصلا این یه تمرین خوب واسم هست که مثلا وقتی برای ساعات طولانی توی جاده هستم، به جای اینکه با گوشی خودم رو مشغول کنم، از مناظر لذت می‌برم و یا حتی میشینم فکر می‌کنم و یکم به چشم‌ها و مغزم استراحت میدم.
این دسته برای یه عده خیلی مهم و گسترده است و برای یه عده کوچیک. من آدمی رو دیدم که حتی با خودش شامپو حمل نمی‌کرد، ولی برای من یه سری چیزها مهمه: مثل نرم‌کننده، کرم مرطوب‌کننده، ضدآفتاب. توصیه‌ام اینه که تا حد امکان همه چیز رو در اندازه سفری تهیه کنید. با اینکه خرید این جور لوازم با حجم بالا به‌صرفه‌تره، وزنشون و فضایی که اشغال می‌کنن گاهی به‌شدت آزاردهنده میشه.
خیلی سخت میشه این دسته رو تعریف کرد و شامل هر چیزی میشه. ولی شاید عمومی‌ترهاش کیت خیاطی، قاشق چنگال سفری، لاینر (ملافه سفری)، چراغ پیشونی، پشه‌بند و قمقمه باشه.
من یه کیت کوچیک مخصوص قرص دارم که توش انواع لوازم کاربردی رو گذاشتم، مثل سنجاق قفلی، قفل، گیره‌های مختلف، کِش، سوزن مخصوص موبایل و غیره.
ضمنا شاید بحث خوراکی رو بشه اینجا مطرح کرد. با توجه به مدت طولانی سفر، من هیچ وقت غذاهای آماده مثل نودل همراهم برنداشتم، ولی همیشه یک کیلو آجیل از ایران می‌خرم چون مقویه و خیلی جاها نجات‌دهنده! واسه اول سفر هم شاید یه تعداد بیسکوییت و چوب شور، ولی اصولا ترجیح میدم چیزهایی که جاهای دیگه پیدا میشه رو نخرم. از ملزومات خوراکی برای من نباته، که مخصوصا برای سفر توی کشورهایی با غذاهایی که شاید با معده ما سازگار نباشن، کمک بزرگیه. یکم نعناع خشک هم خیلی خوبه، چون وزن چندانی نمی‌گیره.
توی متفرقه‌ها همیشه چندتا کیسه پلاستیکی (و حتی پارچه‌ای) اضافه داشته باشین.
کوله حمله: من در کنار کیسه‌های معمولی که لوازمم رو باهاشون دسته‌بندی می‌کنم، دوتا کوله جمع‌شو دارم. خوبیه این کوله‌ها اینه که وقتی استفاده نمیشن، در حد یه مشت جمع میشن و میتونی به کوله اصلی آویزونشون کنی.
کیسه ضدآب: دیدین هر چقدر هم شامپو رو توی پلاستیک می‌پیچین، باز آخرش یه راهی پیدا میکنه که منفجر بشه و همه چی رو به گند بکشه؟ کیسه ضدآب برای من حکم کیسه مایعاتم رو داره، مثل شامپو، لاک، کرم، و هر چیزی که ممکنه از ظرفش بیرون بریزه و همه جا رو کثیف کنه. البته که کاربرد اصلی کیسه ضد آب مثلا برای روی قایق هست که وسایلت خیس نشن، ولی خب کاربرد برعکسش هم برای من تا الان عالی بوده.
لاینر (ملافه سفری): گاهی پیش میاد که توی سفر کم‌بودجه بری جایی که ملافه‌هاش به قدر کافی تمیز نیستن. اگه کسی خیلی وسواس داشته باشه، احتمالا دوتا ملافه (رو و زیر) همراهش برمی‌داره، ولی واقعیت اینه که ملافه معمولی خیلی جاگیره و حتی سنگین. لاینر چیه؟ یه چیزی شبیه کیسه خواب فقط بدون لایه گرم‌کننده‌اش! یه زمانی برند دکتلون لاینر داشت، ولی الان کلا به سختی پیدا میشه، ولی من توی نپال یه مدل خیلی سبک و ارزونش رو پیدا کردم که وقتی جمع میشه، یکم بزرگتر از مشت دسته. لاینر چیز پیچیده‌ای نیست و میشه سفارش داد که دوخته بشه.
کیف کمری مخفی: خیلی‌ها کیف کمری دارن، ولی برای من کیف کمری که خیلی نازکه و حتی میشه زیر شلوار پوشیدش احساس امنیت بیشتری بهم میده. و مخصوصا موقع جابجایی‌های طولانی با پرواز یا اتوبوس خیلی کاربردیه.
تبدیل دوشاخه به سه‌شاخه: احتمالا به این مسئله برخوردین که یه سری کشورها پریزهاشون سه‌تاییه. یه جاهایی مثل هم نپال و هند هم اصلا تکلیفشون معلوم نیست و پریزها واقعا عجیب و غریبن. برای ما که اغلب وسایلمون دوشاخه هستن، خوبه یه تبدیل دوشاخه به سه‌شاخه همراهمون داشته باشیم که هیچ جا گیر نکنیم.
قفل: شاید در نگاه اول اصلا چیز مهمی نباشه، ولی یه سری هاستل‌ها برای کمدهاشون قفل نمیذارن و خوبه محض احتیاط یه قفل کوچیک همیشه همراهتون باشه.
قصد من توی این مطلب ارائه یه چک‌لیست از لوازم سفر نبود، بلکه براساس تجربه شخصی خودم، سعی کردم یه سری نکات رو بگم و احتمالا هر آدم سفربرویی که بخواد از تجربه‌اش بگه، یه جور متفاوت وسایل رو دسته‌بندی میکنه. درباره تک‌تک وسایل و دسته‌ها میشه ده‌ها مطلب نوشت و شاید به زودی درباره بعضی‌هاشون بیشتر توضیح بدم.
من کی‌ام؟ یه کوله‌گرد خانه‌به‌دوش که دو سال پیش دارم و ندارم رو فروختم و زدم به دل جاده. اوایل داخل ایران سفر می‌رفتم و الان مدتیه خارج از ایرانم. توی صفحه اینستاگرامم از سفرها و تجربه‌هام میگم.
