لامپ کم مصرف یا لامپ فلورسنت فشرده یا لامپ مهتابی نوعی منبع روشنایی از خانواده لامپ های فلورسنت است. لامپ کم مصرف در زمان پیدایش خود، برای جایگزینی با لامپ رشته ای که مصرف برق بالایی دارند طراحی و روانه بازار شده است. در مقایسه با لامپهای رشته ای، این لامپها نور بیشتری را تولید میکنند و مصرف برق کمتر و عمر طولانیتری دارند. اما قیمت آن ها به نسب لامپ تنگستنی بیشتر است. اما اگر این لامپ آسیب ببیند نحوه تعمیر لامپ کم مصرف یا نحوه تعمیر لامپ مهتابی چگونه خواهد بود؟ برای آموزش تعمیر لامپ کم مصرف در ادامه با این مطلب همراه باشید.
لازم به ذکر است که مطالب ذکر شده در سایت صرفا جنبه آموزشی دارد و تعمیر باید توسط متخصصین صورت گیرد.
تعمیر لامپ مهتابی کار دشواری نیست و احتیاج به مکان خاصی هم ندارد. برای تعمیر این نوع لامپ شاید در ابتدا تنها آشنایی مختصری با عملکرد لامپ و لحیم کاری کافی باشد. در ادامه مراحل تعمیر لامپ فلورسنت شرح داده شده است.
ابتدا باید بدانید درون یک لامپ کم مصرف چه اجزا و قطعاتی وجود دارد. این اجزا شامل :
برای تعمیر لامپ مهتابی وجود برخی ابزار ضروری است. این ابزار شامل موارد زیر می باشد:
سوختن خازن، مقاومت و ترانزیستور در مدارهای الکتریکی بسیار رایج است. برخی از مدارها به جای فیوز، یک مقاومت ۱۰ اهم دارند. ابتدا مقاومت را از نظر سوختگی بررسی کنید. در صورت وجود آثار سوختگی آن را با نمونه جدید تعویض کنید. در حین تعمیر لامپ کم مصرف مطمئن شوید که هر قطعه تعویضی را در جای درست خود قرار دهید.
ممکن است قطعات سوخته از ظاهرش مشخص باشد و روی بورد آثار سوختگی یا سیاهی بجا گذاشته باشد. اگر مشکل قابل ملاحظهای روی مدار وجود ندارد، هر یک از اجزا را با استفاده از یک مولتی متر دیجیتالی بررسی کنید. میتوانید این کار را بدون جدا کردن اجزا از مدار انجام دهید. پس از تشخیص قطعات سوخته، آن قطعات را تعویض کنید.
دو عدد ترانزیستور روی مدار را تست کنید. دو مولتی متر دیجیتالی را در دو طرف آنها قرار داده و مقدار آن را یادداشت کنید. (هر دو ترانزیستور را به صورت همزمان بررسی کنید). در این صورت متوجه میشوید که کدام ترانزیستور سالم یا آسیب دیده است که آن را جایگزین کنید. در اکثر مواقع ترانزیستورهای ۱۳۰۰۳ یا MJE13001 انتخاب مناسبی هستند.
در مرحله بعد دیودها را بررسی کنید. در برخی از مدارهای لامپ کم مصرف یک قطعه به نام دیاک وجود دارد که نمیتوان آن را با کمک مولتی متر سنجید. ولی نگران نباشید چون بسیار بعید است که به دلیل مشکل دیاک لامپ کم مصرف خراب شده باشد.
برای پیدا کردن خرابی و تعمیر لامپ کم مصرف، با استفاده از مولتی متر هر یک از خازنهای مدار را چک کنید. البته خرابی خازن یکی از مشکلاتی است که به ندرت در حین تعمیر لامپ کم مصرف با آن برخورد میکنیم.
اگر تمامی اجزای مدار به خوبی کار میکنند ولی همچنان لامپ دچار مشکل است، سیم پیچی القاگر مدار را بررسی کنید. ممکن است سیم آن جدا شده و نیاز به لحیم کاری داشته باشد.
پس از تعویض قطعه خراب، با دقت بورد و حباب لامپ را بسته و محکم نمایید. توجه کنید حباب را بیش از اندازه فشار ندهید تا آسیب نبیند. سپس آن را برای تست به سرپیچ بسته و روشن نمایید. با اجرای این مرحله، تعمیر لامپ کم مصرف شما به پایان رسیده است.