حاشیه‌ای بر ماده ۷۸ قانون تجارت الکترونیکی

در خصوص جبران خسارت به انحاء مختلف در نظام حقوقی ما مطالب بسیاری عنوان شده است و می‌توان گفت به طور کلی قاعده لاضرر و اصل تسبیب جزء مهمترین اصول در خصوص قبول‌ مسئولیت و جبران ضرر و زیان یا خسارات ایجاد شده است، در حوزه تجارت الکترونیکی هم این اصول و قواعد جاری و ساری است به گونه‌ای که ملاحظه می‌گردد، در ماده ۷۸ قانون تجارت الکترونیکی در صورتی که سامانه‌ها و سیستم‌های رایانه‌ای دولتی و خصوصی به علت ضعف عملکرد چه در سطح نرم افزاری و چه سخت افزاری موجب ایجاد خسارت و ضرر و زیان به اشخاص اعم از حقیقی یا حقوقی گردند، می‌بایست این خسارت ایجاد شده را به نحو مطلوب جبران نمایند.ممکن است این سوال مطرح گردد که میزان خسارت چگونه باید محاسبه و تخصیص داده شود و چگونگی جبران آن به چه صورت خواهد بود؟

برای پاسخ به این سوال میتوان عملی ترین راه موجود را اینگونه توصیف کرد که تعیین خسارت می‌تواند به دو صورت خوداظهاری و یا با جلب نظر کارشناس صورت پذیرد، همچنین دادگاه‌ها و محاکم صالح می‌توانند در این مورد اقدامات لازم را مبذول نمایند، بحث مهم در جهت جبران خسارت‌ها در اینکونه موارد، استفاده از بیمه سایبری است، بیمه‌ای که در سالیان اخیر در بسیاری از کشورهای توسعه یافته پیاده سازی و اجرا شده است.

بیمه‌ها از دو منظر در جهت جبران خسارت می‌توانند کارگشا باشند، نخست آنکه کارشناسان فنی بیمه با نظارت‌های دقیق خود می‌توانند تا حد بسیار زیادی نقاط ضعف سیستم‌ها و سامانه‌های رایانه‌ای را تشخیص و مشاوره‌های لازم را در خصوص مرتفع نمودن آنها ارائه نمایند و دوم آنکه با توجه به ساز و کار جبران خسارت از سوی بیمه‌ها، مشتریان اینگونه خدمات رایانه‌ای می‌توانند با اعتماد و اطمینان اقدام به انجام اعمال تجاری نمایند، لذا پیشنهاد می‌شود در گام نخست از خدمات کارشناسی استفاده و در گام بعد و با ایجاد بیمه‌های سایبری از این بستر برای جبران خسارت استفاده گردد.

در هر حال این نکته حائز اهمیت است که در صورت بروز چنین خسارانی دستگاه‌های دولتی، غیردولتی ، عمومی و خصوصی مسئول جبران خسارت‌های ایجاد شده هستند که امید است با استفاده از نظر خبرگان این امر شاهد تحقق و جبران آن از سوی مراجع ذی صلاح باشیم