منشور حقوق دیجیتال جهانی

THE GLOBAL DIGITAL RIGHTS CHARTER

VERSION 1.0 - MARCH 2023

منشور جهانی حقوق دیجیتال (Global Digital Rights Charter) سندی است که حقوق و آزادی‌های اساسی افراد در فضای دیجیتال را تعریف و تضمین می‌کند. این سند در سال ۲۰۱۶ توسط یک گروه بین‌المللی از فعالان حقوق بشر، کارشناسان فناوری و رهبران کسب‌وکار تدوین شد. متن زیر ترجمه‌ای است از این منشور:

مقدمه

این حقایق واضح و روشن هستند:

• قلمرو دیجیتال، شامل کامپیوترها، موبایل‌ها، اینترنت، واقعیت افزوده و مجازی، متاورس و دیگر فناوری‌های مرتبط، بخش جدایی‌ناپذیر و مهمی از جامعه‌ی بشری است.
• انسان‌ها دارای حقوق ذاتی و غیرقابل انکار مشخصی هستند که در دنیای دیجیتال، درست به همان شیوه‌ای که در دنیای فیزیکی اعمال می‌شوند، معتبر هستند.
• انسان‌ها حق دارند زندگی خود را در دنیای دیجیتال، با همان آزادی، عزت، و کنترل شخصی که در دنیای فیزیکی دارند، دنبال کنند.
• حقوق در دنیای دیجیتال نباید بدون رعایت قوانین و فرآیندهای قضایی مناسب محدود شوند. هرگونه محدودیتی بر حقوق دیجیتال باید برای پیشبرد یک منفعت قانونی و مهم برای حکومت باشد و به صورت دقیق و محدود برای رسیدن به آن منفعت اعمال شود.

حقوق دیجیتال

1. هر فردی در فضای دیجیتال حق زندگی، آزادی و خوشبختی را دارد.
2. هر فردی حق داشتن و کنترل مستقیم بر دارایی‌های دیجیتال خود را بدون محدودیت‌های نامعقول دارد. دولت بدون طی مراحل قانونی حق ندارد رمزهای عبور یا کلیدهای خصوصی افراد را ذخیره یا ببیند. هیچکس دیگر نیز بدون اجازه صریح حق دسترسی به این اطلاعات را ندارد.
3. هر فردی حق انجام آزادانه تراکنش‌های دیجیتال را بدون محدودیت‌های نامعقول دارد.
4. هر فردی حق استفاده از برنامه‌ها/ نرم‌افزار‌ها/ ابزارک‌های غیرمتمرکز را بدون محدودیت‌های نامعقول دارد.
5. هیچکس نباید نگران تفتیش و ضبط غیرقانونی اطلاعات دیجیتالش باشد. یعنی دولت یا کسی نمی‌تواند بدون دلیل محکمه‌ای و رعایت قانون به اطلاعات شما دسترسی پیدا کند.
6. هر فردی حق دارد در ایجاد و نگهداری زیرساخت‌های عمومی دیجیتال، همچون نرم‌افزارهای منبع باز، بلاک‌چین‌های عمومی و دفترهای کل توزیع‌شده، مشارکت نماید. هیچ‌کس نبایست به دلیل اقدامات دیگران در چنین زیرساخت‌هایی که خارج از کنترل وی قرار دارد، مسئول شناخته شود.
7. هر فردی حق حریم خصوصی در زندگی دیجیتال خود را دارد. این حق شامل حق استفاده از رمزنگاری ایمن و بدون درهای پشتی(دسترسی مخفیانه) یا هرگونه ضعف یا دور زدن عمدی توسط دولت، شرکت‌های خصوصی یا افراد می‌باشد. تفسیرهای مربوط به این حق باید به شیوه‌ای گسترده و با اولویت‌دهی به حریم خصوصی فرد انجام شود.
8. هر فردی، صرف نظر از جنسیت، نژاد، رنگ، قومیت یا منشأ اجتماعی، ویژگی‌های ژنتیکی، زبان، دین یا مذهب، عقاید سیاسی، عضویت در اقلیت ملی، دارایی، تولد، معلولیت، سن، جنسیت یا گرایش جنسی، حق دارد تا با او به شیوه‌ای عاری از تبعیض رفتار شود.
9. هر فردی به طور آزادانه حق دارد از هر سرویس دیجیتالی خارج شود و در این هنگام با درخواست خود، داده‌های شخصی دیجیتال خود را دریافت کند. سرویس‌های دیجیتالی که از داده‌های نگهداری‌شده روی بلاک‌چین عمومی استفاده می‌کنند، فرض بر این است که با این حق هماهنگ باشند. سرویس‌های دیجیتالی که داده‌ها را در پایگاه داده خصوصی نگه می‌دارند، باید امکان خروج این داده‌ها را در قالب‌های رایج، در بازه‌های زمانی معقول و با روش‌های مناسب فراهم کنند.
10. هر فردی در فضای دیجیتال حق دارد سخن بگوید، گردهمایی تشکیل دهد، آیین خود را به جا آورد، تحقیقات علمی و دانشگاهی انجام دهد و به دولت درخواست یا شکایت ارائه دهد.
11. هر فردی در فضای دیجیتال حق دارد روابط قراردادی خود را تعریف کند و اجازه دهد این حقوق از طریق اقدامات شخصی یا خودکار اجرا شوند.
12. در فضای دیجیتال، هیچ کس نباید به خاطر اعمال دیگران مجازات شود.
13. هر فردی در فضای دیجیتال حق دارد از طریق هویت‌های ناشناس، شبه‌ناشناس و/یا عوامل نرم‌افزاری اقدام کند، مشروط بر آنکه هر فرد مسئولیت شخصی تمامی اقدامات هویت‌ها و عوامل خود را بپذیرد.
14. حقوق ذکرشده در بالا قابل محدودیت نیستند، مگر اینکه برای پیشبرد یک هدف قانونی و ضروری دولتی، با دقت و محدودیت اعمال شده باشند و پس از طی رویه قانونی عادلانه باشد. در هر فرآیندی برای محدود کردن حقوق فوق، متهم حق داشتن وکیل را دارد و از اصل برائت (فرض بی‌گناهی) برخوردار می‌شود. استثناهای امنیت ملی برای موارد فوق باید از نظر زمان و محدوده مشخص باشند و توسط یک دادگاه صالح با اصل علنی بودن جلسات نظارت شوند. در هیچ موردی نباید استثناهای امنیت ملی برای محدودیت‌های جمعی اجتماعی بر حقوق دیجیتال اعمال شود.
15. هر فردی موظف است قوانین و مقررات مرتبط با کشور و جامعه خود را رعایت کند، مشروط بر اینکه این رعایت قوانین، با حقوق ذکرشده در بالا هماهنگ باشد و همچنین به حقوق دیگران برای داشتن یک زندگی دیجیتال بدون مزاحمت احترام بگذارد.

امضاکنندگان منشور برای اجرای این اصول تلاش خواهند کرد.

• استانداردسازی اجرای منشور جهانی حقوق دیجیتال توسط نهادهای سیاسی در سراسر جهان، کلید تقویت همکاری و دوستی بین‌المللی است.
• افراد و سازمان‌ها باید در کنش‌های شخصی و سازمانی خود و همچنین در جامعه‌ی سیاسی خود، تلاش کنند تا حقوق دیجیتال را ترویج کنند.