انرژی خورشیدی (به انگلیسی: Solar energy) نور و گرمای تابشی خورشید است که با استفاده از طیف وسیعی از فناوریهای در حال تکامل مانند گرمایش خورشیدی، فتوولتائیک، انرژی حرارتی خورشیدی، معماری خورشیدی، نیروگاههای نمک مذاب و فتوسنتز مصنوعی مهار میشود.
امروزه عوامل بسياري از جمله گسترش فزايندهي نياز به انرژي، محدوديت منابع فسيلي، فاجعهي آلودگي زيست محيطي ناشي از سوخت مواد فسيلي، گرم شدن هوا و اثر گلخانهاي، لزوم تعادل پخش گازهاي آلاينده و بسياري از ديگر عوامل، سبب رويكرد دوبارهي علم به انرژيهاي تجديدپذير طبيعي شده؛ با اين تفاوت كه پيشرفت علم و فناوري، فصلي تازه در بكارگيري و تبديل و مهار اين انرژيها گشوده است. انرژيهاي تجديدپذير در سالهای اخیر با توجه به این که منابع انرژی تجدید ناپذیر رو به اتمام هستند، مورد توجه قرار گرفتهاند. در سال ۲۰۰۶ حدود ۱۸% از انرژی مصرفی جهانی از راه انرژیهای تجدید پذیر بدست آمد. سهم زیستتوده بهطور سنتی حدود ۱۳%، که بیشتر جهت حرارت دهی و ۳% انرژی آبی بود. ۲/۴% باقیمانده شامل نیروگاهای آبی کوچک ، زیست توده مدرن، انرژی بادی ، انرژی خورشیدی ، انرژی زمینگرمایی و سوختهای زیستی میباشد که به سرعت در حال گسترش هستند.
در جهان امروز با توجه به واقعیت تغییرات آب و هوایی که منجر به تخریب محیط زندگی بشر و در ادامه ضرر دهی اقتصادی می شود. با سرمایه گذاری بر روی انرژی های تجدیدپذیر نهادهای اقتصادی می توانند با تنوع سازی در منابع انرژی ریسک خطر اخلال در بازدهی شرکتها به دلیل وابستگی به تنها یک منبع انرژی را کاهش دهند. همچنین با به کار گیری منابع انرژی تجدید پذیر می توان در ارتقای روابط عمومی نهادهای اقتصادی در میان اذهان عمومی ، دولتها و نهادهای بین المللی استفاده کرد.
مزايا انرژي خورشيدي در ایران:
1. پاک و بدون آلودگی (حذف انتشار گازهای گلخانه ای از جمله دی اکسید کربن)
2. منبع بی پایان
3. رایگان و در دسترس بودن این انرژی
4. کاهش مصرف سوختهای فسیلی
5. هزینه کم تولید در طولانی مدت و هزینه پایین نگهداری از تأسیسات تولید آن
6. امن و بی خطر بودن
7. آب و هوای ایران در اکثر طول سال دارای تابش بالای نورخورشید هست
معایب انرژی خورشیدی در ایران:
1. هزینههای ابتدایی بالا
2. وابستگی به شرایط آب و هوایی
3. گران بودن ذخیره سازی انرژی خورشیدی
4. اشغال فضای زیاد
5. قیمت انرژی برق پایین در ایران نسبت به انرژی خورشیدی
6. در شرایط تحریم هزینه تجهیزات بسیار بالا خواهد بود