احتمالا در مورد آلودگی هوای اصفهان زیاد شنیدید. توی این ویرگولی که نوشتم میخواهم همان موارد را ولی به روشی دیگر بازگو کنم. قرار نیست در مورد پدیده وارونگی صحبت کنم و مواردی که میگویم قابل اصلاح و مدیریت هستند و به ترتیب اولویتی که اثر گذار هستند نوشتم.
عکس بالا را دوست خوبم سینا معمار گرفته است.
1- مکان یابی نادرست کارخانههای صنعتی استان
اول نگاهی به نقشهای که گذاشتم بندازیم
سعی کردم جایابی اکثر کارخانههای بزرگ استان را به شما نشان بدهم. علاوه بر اینها باید بگم حدود 40درصد کارخانه های قیر استان در شهرستانهای خمینی شهر و نجف آباد هستند که اکثرشون هم فیلتر ندارند یا فیلترهایی که دارند سرویس و تعویض نشدند.
خب همونطور که میبینید زنجیری از صنایع دور شهر اصفهان را گرفتند اما مهمترین بخش این زنجیره دقیقاً فولاد و ذوب آهن هستند که در جنوب غربی شهرستان اصفهان قرار گرفته اند جایی که سامانه های بارشی و وزش بادهای اصفهان وارد شهرستان اصفهان میشوند. بگذارید دقیقتر توضیح بدم برای تشکیل ابر به سه عامل نیاز داریم: 1- بخار آب اشباع شده 2- دمای پایین 3- کمی ناخالصی به عنوان جاذب رطوبت مثل دی اکسید کربن
فرض کنیم ابر تشکیل شده پس از بارش در مناطقی مثل شهرکرد و استانهای غربی، الان آماده بارش در شهر اصفهان هست، که به این کمربند حرارتی میرسند، اتفاقی که میافتد این هست که دمای ابر بالا میرود و عملا امکان بارش کم میشود اما حالت بدتر این هست که دما خیلی بالاتر برود و عملا ابرها به سطح انرژی بالاتری میروند و اصطلاحاً "سوپرهیت" میشوند و به طور کلی از اصفهان عبور میکنند.
یادمه چند سال پیش پروفسور عظیمیان این بیت مولوی را خوند که: نوح نهصد سال دعوت مینمود / دم به دم انکار قومش میفزود
مطمئناً جابجایی چنین صنایعی غیر ممکنه اما امروزه روشهای جدیدی در صنایع فولاد و ذوب وجود دارند که میشه به مرور جایگزین کرد و برای صنایع سیمان و قیر هم میتوان از بگ هاوسها بهجای فیلترهای قدیمی استفاده کرد که علاوه بر اینکه بهتر از موارد مشابه و قدیمی جلوی آلودگی را میگیرند تاثیر کمتری روی راندمان این صنایع دارند.
2-وسایل نقلیه موتوری
طبق آمار حدود 1میلیون دستگاه خودرو و 1میلیون دستگاه موتورسیکلت در شهرستان اصفهان وجود دارند. این غیر از وسایل نقلیهای هست که از شهرستانهای اطراف روزانه وارد مرکز شهر میشوند.
آمار سال95
اکثر موتورسیکلت های سطح شهر کاربراتوری و قدیمی هستند و عمر مفید خودروهای موجود در شهر بیش از استانداردهای جهانی است. حال ترکیب خودروهای قدیمی و بنزین کم کیفیت آلودگی حدود 20 برابری ایجاد میکنه.
شاید تنها راهکار موجود، وضع قوانین سختگیرانه و مالیات باشه که از طرفی وضع اقتصادی مردم و همچنین امکان تولید یا واردات سوخت و خودرو باکیفیت الان وجود ندارد و این سیکل معیوب تا چند سال دیگه همچنان ادامه خواهد داشت.
3- خشکی زاینده رود
همونجوری که گفتم عمده بادهای اصفهان از سمت غرب و جنوب-غربی وارد شهرستان شده و رودخانه زاینده رود هم از غرب وارد شهرستان و از شرق خارج میشود. پس مسیر رودخانه مثل یک تونل و گذرگاه برای آلایندهها هست که این آلودگی هوا را از غرب به شرق و خارج از استان هدایت میکند.
توی مقالهای که سال 84 توسط محسن کریمی برای مرکز تحقيقات هواشناسي کاربردي استان اصفهان انجام داده میتوانید مفصلتر از اینجا بخوانید.
4- بلند مرتبه سازی در غرب شهرستان
کوه صفه از جنوب تا جنوب غربی اصفهان کشیده شده و ورودی شهر از سمت غرب اتوبان ذوب آهن است اگر از این مسیر بگذرید متوجه میشوید که در محله های کوی امیریه، بلوار کشاورز و قائمیه ساختمان های بلند درحال ساخته شدن هستند و مثل یک دیوار بزودی جلوی بادهای ورودی به شهر را خواهند گرفت.
نوشته دیگر من درمورد محیط زیست