اخیراً خبرگزاری مرینپرس، در یادداشتی با نویسندگی محمد مونسان از عدم مشارکت جدی هندیها در توسعه بندر چابهار انتقاد کرده است. لینک این نوشتار به نقل از منبع در زیر آمده است.
عدم مشارکت جدی هندیها در توسعه بندر چابهار
نگارنده ضمن تقدیر از دغدغهمندی اشخاص مختلف، جسارت کرده و به نقد این مقاله خواهد پرداخت.
در این نوشتار در همان بند اول در خصوص توسعه سواحل مکران گفته شده است که:
"... البته اقدامات ارزشمندی در این مدت از سوی سازمانهای متولی مانند سازمان بنادر و دریانوردی و وزارت نفت و نیرو و سپاه پاسداران انجام شده است..."
این در حالی است که توسعه سواحل مکران در همان ابتدا به ارتش سپرده شد و از جمله آن ایجاد و تقویت پایگاههای نیروی دریایی راهبردی ارتش در سواحل مکران (پایگاه دریایی جاسک و بندر کنارک) بود. در این خصوص لازم است که اینفوگرافیکهایی که توسط آجامدیا، رسانه ارتش جمهوری اسلامی ایران منتشر شده است را نگاه کنیم.
در این نوشتار همچنین گفته شده است:
"...هند متعهد شده بود که نیم میلیارد دلار در بندر چابهار و حدود یک و نیم میلیارد دلار در راهآهن چابهار و زیرساختهای پسکرانهای سرمایهگذاری کند که تاکنون فقط در حدود ۸۵ میلیون دلار! سرمایه گذاری کردهاند."
به نظر میرسد هنگام جست وجو در گوگل با ارقام کاملا متفاوت به مواجه میشویم.
نمونههایی از این دست:
پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی: فاینانس 150 میلیون دلاری هند برای بندر چابهار
سازمان بنادر و دریانوردی: برنامهریزی هند برای سرمایهگذاری 235 میلیون دلاری هند در بندر چابهار
ایلنا: سرمایهگذاری هند در چابهار به 150 میلین دلار افزایش پیدا میکند
میزان: سرمایهگذاری 20 میلیارد دلاری هند در چابهار
شفافیت مهمترین اصل بوده لذا این قرارداد که هرگز طبقهبندی نبوده است باید به اطلاع عموم و به طور شفاف اطلاع رسانی شود. بر فرض الان مشخص نیست این قرارداد بین دو دولت ایران و هند یا ملت ایران و هند بوده یا بخش خصوصی هند با سازمان بنادر و دریانوردی و وزارت راه و یا طرفین چه تعهداتی مالی به هم دارند. متاسفانه در ایران هیچگاه نیز این مسائل را نمیتوان پیگیری کرد و سازمان و وزارتخانه مربوطه نیز خود رو موظف به اطلاع رسانی صحیح نمیداند. لذا در حالیکه متن سند برجام که بسیار راهبردی بوده و جهت شفافیت منتشر میشود انتشار این سند هم جهت اطلاع به عموم باشد منتشر شود.
همچنین در این نوشتار آمده است:
"...در مجموع میتوان گفت که هند در قواره و اندازه یک شریک صنعتی و اقتصادی شایسته برای فعال کردن پتانسیلهای سواحل مکران نیست و عملکرد هندیها در توسعه بندر چابهار شبيه يک «مسخرهبازی تلخ» بوده است تا يک مشارکت اقتصادي جدی..."
بر کسی پوشیده نیست که هند با جمعیت کلان آن نقش مهمی در اقتصاد دنیا بازی خواهد کرد. همچنین باید دانست قطعا هندیها از توسعه بندر چابهار منافع بسیاری خواهند برد اما یک نکته بسیار مهم که باید در نظر داشت شرایط غیرنرمال و پرریسک سیاست خارجه در ایران است که اقتصاد ایران را کاملا تحت تاثیر قرار دادهاست. متاسفانه در طی چند دهه گذشته، تمایل سرمایهگذاری مستقیم خارجی در ایران به شدت افت کرده و بسیاری از کشورها با وجود تمایل شدید به سرمایهگذاری تنها به دلیل ترس از عواقب تحریمهای ظالمانه آمریکا ریسک سرمایهگذاری در ایران را نمیکنند.
همچنین در این نوشتار آمده است:
هندیها در دوره ترامپ، به گونهای عمل کردند که اين تصور پيش آمد که شاید هنديها هنوز هم مستعمره انگليس يا آمريکا هستند!
به نظر میرسد نویسنده محترم در جریان حجم تجارت هند و آمریکا نیست! فقط در سال 2018، هند و آمریکا بیش از 142 میلیارد دلار حجم تجارت داشتهاند. دنیای امروز دنیای اقتصاد است و نه دنیای ایدئولوژی سیاسی! باید بدانیم در روابط بینالملل اقتصاد مقدم بر سیاست است.
باید بدانیم هیچ کشوری منافع اقتصادی خود را به خاطر منافع کشور دیگر به خطر نمیاندازد و روابط اقتصادی خود را بر اساس برادرخواندگی و ایدئولوژی بر پا نمیکند. این را هم باید دانست به خاطر خود حضور هندیها در بندر چابهار بود که آمریکا این بندر را از تحریمها معاف کرد وگرنه بندر چابهار نیز همچون بنادر دیگر خالی از رفت و آمد خطوط بینالمللی کشتیرانی بود.
در مجموع باید قرارداد حضور هندیها در بندر چابهار به طور شفاف منتشر شود تا مردم و نخبگان نظرات خود را بیان کنند و اگر کوتاهی و قصوری از سوی طرف خارجی صورت گرفته است باید به جد پیگیری شود و این به مطالبه مردم و رسانهها تبدیل شود.