ببین، تا قبل از اینشتین، همه فکر میکردن گرانش یه نیروی نامرئیه که اجسام رو به سمت هم میکشه. مثلاً سیب میافته روی سر نیوتن چون زمین اونو با نیروی گرانش میکشه. اینشتین اومد و گفت: "نه رفیق، داستان خیلی پیچیدهتر و باحالتر از این حرفاست!"
اون گفت که گرانش اصلاً نیرو نیست! پس چیه؟ اینشتین گفت که جهان ما یه چیزی مثل یه پارچه کشیه که بهش میگیم فضا-زمان. حالا فکر کن یه توپ بولینگ بندازی وسط یه ملحفه کشیده شده. چی میشه؟ ملحفه فرو میره و خم میشه، درسته؟ دقیقاً همین اتفاق میافته وقتی یه جرم بزرگ مثل خورشید یا یه سیاره مثل زمین تو فضا-زمان قرار میگیره.
خورشید، فضا-زمان اطرافش رو خم میکنه! حالا وقتی زمین داره دور خورشید میچرخه، در واقع روی اون خمیدگی داره سُر میخوره! اینجوری نیست که خورشید داره زمین رو میکشه، بلکه زمین داره مسیر مستقیم خودش رو تو یه فضا-زمان خمیده ادامه میده و این باعث میشه به نظر بیاد که داره دور خورشید میچرخه. مثل یه تیله که توی یه گودال میچرخه.
این نظریه خیلی خفنه و کلی چیزای عجیب و غریب رو توضیح میده:
نور هم خم میشه! فکرشو بکن، نور که اصلاً جرم نداره، اما وقتی از کنار یه ستاره خیلی سنگین رد میشه، مسیرش خم میشه! چرا؟ چون فضا-زمان اونجا خم شده و نور هم مجبوره از روی اون خمیدگی رد بشه. به این میگن عدسی گرانشی و این پدیده باعث میشه بتونیم کهکشانهای خیلی دور رو هم ببینیم، چون نورشون وقتی از کنار یه جرم بزرگ رد میشه، مثل یه لنز عمل میکنه و تصویر رو بزرگتر نشون میده.
جهان داره بزرگ میشه! نسبیت عام نشون داد که کل این فضا-زمان داره کش میاد و بزرگتر میشه. به این میگن انبساط کیهان و یعنی کهکشانا دارن از هم دور میشن.
موج گرانشی داریم! اگه دو تا سیاهچاله به هم برخورد کنن یا دو تا ستاره نوترونی دور هم بچرخن، مثل اینکه دو تا سنگ بزرگ رو بندازی تو آب، امواج ایجاد میشه. اینا امواج گرانشیان که تو خود فضا-زمان پخش میشن و دانشمندا تونستن این امواج رو تشخیص بدن.
سیاهچالهها واقعی هستن! نسبیت عام وجود سیاهچالهها رو پیشبینی کرد. سیاهچاله جاییه که گرانش انقدر قویه که حتی نور هم نمیتونه ازش فرار کنه. یعنی اگه یه چیزی وارد سیاهچاله بشه، دیگه نمیتونه ازش خارج بشه.
جیپیاس (GPS) به نسبیت عام نیاز داره! شاید باورت نشه، ولی اگه نسبیت عام نبود، جیپیاس گوشی موبایل شما کار نمیکرد یا خیلی دقیق نبود. ساعتهای ماهوارههای جیپیاس به خاطر سرعت بالا و گرانش کمتر توی فضا، نسبت به ساعتهای روی زمین، کندتر یا تندتر کار میکنن. دانشمندا باید این تفاوت رو با استفاده از نسبیت عام حساب کنن تا مکانیابی دقیق باشه.
خلاصه، نسبیت عام نشون داد که گرانش خیلی پیچیدهتر و جالبتر از اون چیزیه که فکر میکردیم و کلی پدیدههای عجیب و غریب تو کیهان رو توضیح میده.
